Maârif Salnâmelerine göre 20. yüzyıl başlarında (1898-1903) Musul vilayeti`nde eğitim ve eğitim kurumları

Abstract

Klasik Osmanlı Eğitim Sistemi ve eğitim kurumları 18. yüzyılda askerî eğitim kurumlarından başlayarak değişim ve dönüşüm sürecine girmiştir. Bu değişim ve dönüşüm süreci, 19. yüzyılda sivil eğitim kurumlarınıda içine alarak daha da hızlanmış ve kapsamı genişlemiştir. Biz de bu çalışmamızın birinci bölümünde Osmanlı eğitim sisteminde özellikle 19. yüzyılda yaşanan değişim ve dönüşüm süreci, bu süreçte yaşanan gelişmeler ve en son 20. yüzyıl başlarındaki ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretimin genel durumunu, ikinci bölümünde ise Musul Vilâyeti'nde 20. yüzyıl başlarındaki(1898-1903) eğitim ve eğitim kurumlarının durumu, Osmanlı İmparatorluğu'nun genel olarak eğitim sisteminde yaşanan değişim ve dönüşüm sürecinin Musul Vilâyeti'ndeki yansımaları üzerinde durulmuştur. Bu çalışma yapılırken Maârif Salnâmeleri temel kaynak olarak kullanılmıştır. Maârif Salnâmelerinden yararlanılarak 20. yüzyıl başlarında Musul Vilâyeti'ndeki Maârif teşkilâtı, her tür ve seviyedeki eğitim kurumları, kütüphaneler, azınlık ve yabancı ülkelere ait mektepler, gazeteler ve matbaalar hakkında bilgi verilmiştir.Anahtar Sözcükler: Osmanlı İmparatorluğu, Musul, Eğitim, Salnâme, Mektep

Classical Ottoman Education System and educational institutions in the 18th century got in the process of change and transformatıon starting from military educational institutions. İn the 19th century, this change and transformation process which also include civic education institutions had more accelerated and extended its area. And we, at the first part of our study, elaborated the change and transformatıon process of the Ottoman educatıon system in the 19th century and experienced devolopments in this process. Lastly, general situatıon of the primary, secondary and hıgher educatıon in the beginning of 20th century and in the second section of our study, we elaborated training and educational institutions's status in Mosul province in(1898-1903)the beginning of 20th century and the change and transformatıon process of Ottoman Empire's educatıon system and its reflection on Mosul Province. While this study had been carrying out, the Educatıon Annual used as a basic source. İn the beginnings of 20th century, were given the informatıon about educational organizatıon, every types and level schools, libraries, educational institutions, which belong to minority and foreigny countries, newspapers and printery in Mosul Province.Keywords: Ottoman Empire, Mosul, Education, Educatıon Annual, School