İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin model oluşturma etkinlikleri üzerindeki düşünme süreçleri

Abstract

Bu araştırma, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin model oluşturma etkinlikleri ile model oluşturma süreçlerinin incelenmesini ve bu süreçlerde karşılaşılan güçlükleri ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Araştırma Karadeniz bölgesinde, büyük bir ilin merkezinde bulunan bir devlet üniversitesine bağlı vakıf kolejinde gerçekleştirilmiş nitel bir çalışmadır. Araştırmaya katılan çalışma grubu, 2013-2014 eğitim-öğretim yılındaki vakıf kolejinin 4. sınıf öğrencileri arasından amaçlı örnekleme ile seçilerek oluşturulmuştur. Hazırlık aşamasında mevcudu 18 öğrenci (ortalama 9 yaş) olan sınıftan üçerli gruplar öğrencilerin kendi istekleri doğrultusunda oluşturulmuştur. Araştırmacı dört hafta boyunca öğrencilere her hafta farklı bir model oluşturma etkinliği sunarak ön çalışma sürecini gerçekleştirmiştir. Ön çalışmanın ardından iki odak grupta yer alacak altı öğrenci ölçüt örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Oluşturulan iki odak gruba model oluşturma etkinliği olan Fasulye Problemi verilerek çalışmaları istenmiş ve tüm süreç video ile kayıt altına alınmıştır. Video kayıtları yazılı olarak çözümlendikten sonra öğrencilerin çalışma kağıtlarıyla beraber Blum ve Ferri (2009)'nin modelleme döngüsü kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırma sonuçları öğrencilerin matematiksel fikirleri üretip geliştirebildiklerini, problemle ilgili faktörleri seçip denediklerini ve oluşturdukları modeli test edip yeniden gözden geçirdiklerini ortaya koymuştur. Ayrıca öğrencilerin matematiksel dili kullanmaya, sosyal etkileşimde bulunmaya, matematiksel odaklı görevleri yapmaya, varsayımları sorgulamaya ve verileri yorumlamaya hazır oldukları tespit edilmiştir. Bununla beraber öğrenciler kişisel bilgi ve deneyimlerini kullanarak matematiksel derinliği birbirinden farklı birçok çözüm yolu geliştirmişlerdir. Öğrenciler problemi gerçek yaşam durumuyla ilişkilendirerek modellerini oluşturmuş ve elde ettikleri modellerin geçerliliğini sağlamak amacıyla modellerini günlük yaşamla ilişkilendirerek doğrulamaya çalışmışlardır. Diğer taraftan öğrencilerin problemi anlamada, varsayımlar üzerinde uygun modeller geliştirmede, tüm veriler üzerinde genellenebilir bir model geliştirmede ve modelin geçerliliğini sağlayarak gerçek hayatla matematik arasında bağlantı kurmada bazı güçlükler yaşadıkları belirlenmiştir.

This study examined fourth-grade primary school students' modeling processes as they worked on a model eliciting activity and then identified students' blockages encountered during the modeling process.A multiple case study involving two focus groups was designed and implemented. The study was carried on a fourth-grade classroom in a private school led by the university foundation, in a big city in Black Sea region. During the four-week training session, researcher administered different model eliciting activities to the groups once per week. Then a purposeful sampling strategy was used to select the six participants. Two focus groups of three were videotaped as they worked on the Butter Bean Problem. The conversation of each group was transcribed, examined with students' written work and then qualitatively analyzed through the lens of Blum & Ferri (2009)'s modeling processing cycle.The results of the study showed that the children were able to generate and develop their own mathematical ideas, identified and select the factors about problem, create, test and revise the model that they constructed. The children also were ready to use mathematical language, improve social interaction, solve problems focusing on the different mathematical ideas, justify hypotheses and interpret the data. In addition children reached multiple solutions of varying mathematical and scientific sophistication with a broad range of their own personal experiences and knowledge. On the other hand, children had difficulties in the following modeling processes: (a) understanding the problem, (b) developing appropriate models based on hypotheses, (c) constructing a shareable and reusable model based the given data, and (d) establishing a connection between mathematics and real life.