Güzel sanatlar eğitimi bölümü resim - iş eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin görsel okuryazarlıkları

Abstract

Görsel dünyanın etkisini arttırdığı günümüzde bilinçli birer izleyici (okuyan) ve üretici (yazan) birey olabilmek için görsel okuryazarlık problematiği önemli hale gelmektedir. Görsel ile sürekli iç içe olan Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı öğretmen adaylarının görsel okuryazarlıklarının nasıl olduğunun betimlenmesi amacıyla yapılmıştır. Nitel olan bu çalışmanın örneklemini Türkiye'deki devlet üniversitelerinin Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı 1. ve 4. sınıfta bulunan 140 adet öğretmen adayı oluşturmuştur. Amacına göre tanılayıcı, uygulama biçimine göre de kesitsel olan çalışmada verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen, verilen soru ve görsellere yazılı yanıt istendiği, 9 tane açık uçlu sorudan oluşan bir veri toplama aracı kullanılmıştır. Veriler; nitel veri analizi yapan program aracılığı ile analiz edilmiştir. Verilerin sınıflandırılması sonucunda; görsele erişim, görsel kodlar, görsel çözümleme, görseli yorumlama ve görseli değerlendirme başlıkları oluşturulmuştur. Analiz yapılırken demografik özellikler olarak öğretmen adaylarının yaşı, cinsiyeti, öğretmen adaylarının kayıtlı oldukları üniversite ve üniversitenin bulunduğu bölge dikkate alınmıştır. Elde edilen tüm veriler bulgular bölümünde resim, şekil, grafik ve tablo halinde aktarılmıştır. Yapılan analiz sonucunda öğretmen adaylarının verdikleri yanıtların, çoğunlukla soruya karşılık gelen yanıtlar olmadığı; görselin doğrultusu ve içeriğinin öğretmen adaylarının yanıtlarının belirleyicisi olduğu gözlemlenmiştir. Öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri sınıf seviyelerinin farklı olması sebebi ile görsel okuryazarlık seviyelerinde belirgin farklılıklar olmadığı belirlenmiştir. Bu duruma; görsel okuryazarlık veya benzeri ders ya da derslerin olmamasının sebep olabileceği sonucuna ulaşılmış, önerilerde bulunulmuştur.

Recently visual world has gained more influence on people and thus, the problematic of visual literacy has become critically important for a conscious person who can produce (write) and read (audience). This research was aimed to describe how was the visual literacy level of the students studying in Department of Fine Arts Education who were candidate for being teacher. The sample size of this qualitative research was 140 students who were studying at first and final classes of State Universities of Turkey, Faculty of Education Fine Arts Education Department . Data collection method was aimed at diagnostic, applied with cross sectional technique and developed by the researcher himself that combined of nine open ended questions and visual materials asked students to write their answers. The date were analysed with qualitative computer analysis program. The data were classified as the visual of access, codes, solution, interpretation and evaluation. Demographic characteristics of the respondent students such as age, gender and location of the university were considered during the data analysis. All the findings were presented as pictures, figures, graphics and tables. The analyses showed that the responds of the teacher candidate students mostly did not correspond to the answers of the questions; rather their answers were generally related with the context and course of the visual events. There were no distinctive differences among different classes of the students in terms of their visual literacy levels. This was concluded due to the absence of visual literacy or related lectures in the departments of visual arts. Thus, the alternative solutions for this issue and increasing visual literacy levels of the students were recommended.