Ortaokul öğrencilerinin okul yaşam kalitesi algısı ile meslek kararı verme yetkinliği arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışma ortaokul öğrencilerinin okul yaşam kalitesi algısı ile meslek kararı verme yetkinliği arasındaki ilişkiyi araştırmak amacı ile yapılmıştır. Ortaokul öğrencilerinin okul yaşam kalitesi algısı ile meslek kararı verme yetkinliği cinsiyete, sınıf düzeyine, anne-baba eğitim düzeyine ve kendini akademik olarak algılama düzeyine göre anlamlı farklılık olup olmadığına bakılmıştır. Bu çalışma 2015-2016 eğitim-öğretim yılı Samsun İli Atakum İlçesindeki belirlenen 7. ve 8. sınıf toplam 459 ortaokul öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Çalışmada Sarı (2007) tarafından geliştirilen Okul Yaşam Kalitesi Ölçeği (OYKÖ), Bacanlı (2004) tarafından geliştirilen Meslek Kararı Verme Yetkinliği Ölçeği (MKVYÖ) ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgiler Formu kullanılmıştır. Veriler 20.00 SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Veriler normallik incelemesi yapıldıktan sonra normal dağılım gösteren değerler için İlişkisiz Bağımsız Örneklemler Bağımsız t Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmakla birlikte normallik varsayımını karşılamayan değerler için Kruskal Wallis ve Mann-Whitney U-Test analiz tekniği kullanılmıştır. İki değişken arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Korelasyon Katsayı ve gruplar arasındaki farkın hangi gruplar arasında bulunduğunu öğrenmek için Tukey test analiz tekniği kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde .05 hata düzeyi göz önünde bulundurulmuştur. Çalışma sonucunda OYKÖ puan ortalaması 114.51 ( 3.27), MKVYÖ puan ortalaması 108.44 (3.09) olarak bulunmuştur. Okul yaşam kalitesinde cinsiyet ve algılanan akademik başarı değişkenlerine göre anlamlı farklılık bulunmuş. Meslek kararı verme yetkinlik düzeyi cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba eğitim düzeyi ve algılanan akademik başarı düzeyine göre incelenmiş ve tüm değişkenler bazında anlamlı farklılığın olduğu ortaya konmuştur. Son olarak okul yaşam kalitesi ile meslek kararı verme yetkinliği arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur. Bu çalışma ilgili alanda iki değişken ile yapılan ilk çalışma olması nedeniyle birlikte öğrencilerin okul yaşam kalitesi ve meslek kararı verme düzeylerini arttırmaya dönük bilgiler verebileceği düşünüldüğünde önemli bir çalışma olarak görülmektedir.Anahtar Sözcükler: Okul Yaşam Kalitesi, Meslek Kararı Verme Yetkinliği

The objective of this study is to examine the association between secondary school students' perceptions of the quality of school life and career decision-making self-efficacy. The study examined whether there were differences in secondary school students' perceptions of the quality of school life and career decision-making self-efficacy in terms of gender, grade, parent educational status and academic self-perception. This study was conducted with a total of 459 seventh and eighth graders in Samsun, Atakum during the 2015-2016 academic year. Quality of school life scale (QSLS) developed by Sarı (2007), career decision-making self-efficacy scale (CDMSES) developed by Bacanlı (2004) and the personal information form prepared by the researcher were used in the study. The data were analyzed by using 20.00 SPSS package program. After the data were analyzed in terms of normality, unrelated independent samples t test and one way variance analysis (ANOVA) were used for the values that showed normal distribution; Kruskal Wallis and Mann-Whitney U-Test were used for used for the values that did not show normal distribution. Pearson Correlation Coefficient was used to analyze the association between two variables, while Tukey test analysis technique was used to find out between which groups the differences were. .05 error level was considered in the statistical assessment of the data. At the end of the study, QSLS average score was found to be 114.51 ( 3.27), while CDMSES average score was found to be 108.44 (3.09). Significant differences were found in the quality of school life in terms of the variables of gender and academic self-perception. Career decision-making self-efficacy level was examined in terms of gender, grade, parent educational status and academic self-perception and significant differences were found in all variables. Finally, a positive association was found between the quality of school life and career decision-making self-efficacy. Since this study is the first one conducted with two variables in the related literature, it is considered to be a significant study when it is thought that it can give information about increasing students' quality of school life and career decision-making self-efficacy levels. Key Words: Quality of School Life, Career Decision-Making Self-Efficacy