Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesidir.Araştırma tarama modeliyle yürütülmüştür. Araştırma evrenini 2015-2016 eğitim-öğretim yılı Samsun ilinde bulunan dört merkez ilçede çalışan ilkokul ve ortaokul öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, tabakalı ve basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak 2015-2016 yılında Samsun ili belirtilen ilçelerde bulunan toplam 52 okulda çalışan 510 öğretmen olarak belirlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Aslanargun'un (2009) geliştirdiği `Güç Türleri Ölçeği`, Yılmaz'ın (2006)geliştirdiği ''Örgütsel Güven Düzeyi Ölçeği'' kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. Öğretmenlerin, örgütsel güven algı düzeylerinin ve okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynaklarına ilişkin öğretmen algı düzeylerinin cinsiyet, medeni durum, branş değişkenlerine bağlı olarak anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla t-testinden yararlanılmıştır. Öğretmenlerin, örgütsel güven algı düzeylerinin, okul yöneticilerin kullandıkları güç kaynaklarına ilişkin öğretmen algı düzeylerinin mesleki kıdem ve bulunduğu okuldaki görev süresi değişkenlerine bağlı olarak anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ise tek yönlü varyans analizinden (One Way Anova) yararlanılmıştır. Öğretmenlerin örgütsel güven algılarının belirli değişkenler için paydaşlara güven boyutunda ve okul yöneticilerinin kullandığı güç kaynaklarının belirli değişkenler için uzmanlık gücü boyutunda normal dağılıma sahip olmadığı için non-parametrik istatistik testlerinden Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyleri arasında ilişkiyi belirlemek için korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları, ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel güven algı düzeylerinin yordayıcısı olup olmadığını test etmek için basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.Araştırma bulguları incelendiğinde öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerinin kullandığı güç türlerinin sırasıyla bağlılık, zorlayıcı, uzmanlık, bilgi, ödül, karşılıklı ve karizmatik güç olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin güven algı düzeyleri incelendiğinde, öğretmenlerin sırasıyla yöneticiye, meslektaşlara ve paydaşlara güven duyduğu ortaya koyulmuştur. Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyleri arasında düşük düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Okul yöneticilerin kullandığı güç kaynaklarının, ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel güven algılarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Örgütsel güç, Örgütsel güven, Öğretmen, Okul müdürü

The aim of this study is to determine the relationship between power sources used by school principals and organisational trust scales of primary and secondary school teachers. The study employed survey method. The universe of our research was gathered from school teachers working in primary and secondary schools at the four central districts of Samsun. In the direction of stratified and simple random sampling method, the sample of the research consists of 510 teachers in 52 schools in Samsun in 2015-2016 school year. We used `Scale of Power Sources` developed by Aslanargun (2009) and the `Organisational Trust Level Scale` developed by Yılmaz (2006).The gathered data was analyzed by using SPSS Program. We benefited from the t-test to determine the differences related with gender, martial status and branch between the organisational trust perception used by teachers and the power sources used by the principals. We used One Way Anova method to determine the differences related with professional seniority and duty terms between the organisational trust perception used by teachers and the power sources used by the principals. Since teacher's organizational trust perception for certain variables in terms of trust to stakeholders and as power sources' used by the principals for certain variables in terms of expert power haven't got a normal distribution so we prefered to use Mann Whitney U test. We examined the correlation coefficient to define the relationship between power sources used by school principals and organisational trust scale of primary and secondary school teachers. Simple linear regression analysis was used to determine whether the power sources of principals are precursors of the primary and secondary school teacher's organisational trust level.When we examined the findings, it is seen that the most used power source is respectively fidelity, coercive, expert, informational, reward, mutual, charismatic power. When we examined the trust perception levels of teacher, it is that they have a sense of trust to principals, colleagues and stakeholders. We found a low-level, positive significant relationship between power sources used by school principals and organisational trust scale of primary and secondary school teachers. We concluded that the power sources used by school principals is a significant precursor of organisational trust scale of primary and secondary school teachers.Key Words: Organisational Power, Organisational Trust, Teacher, School Principal