İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin fen okuryazarlığını belirlemeye yönelik envanter geliştirme ve uygulama: Şanlıurfa ili örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin fen okuryazarlığını belirlemeye yönelik envanter geliştirme ve devamında fen okuryazarlık düzeylerini tespit etmektir. Araştırma, nicel araştırma modelinde olup; araştırma desenlerinden ise tarama desenindedir. Araştırmanın örneklemini, Şanlıurfa merkez ilçelerinde bulunan 381 ilkokul üçüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı doğrultusunda, `Bilgi` Öğrenme Alanı Ölçeği, `Duyuş` Öğrenme Alanı Ölçeği, `FTTÇ` Öğrenme Alanı Ölçeği ve `Beceri` Öğrenme Alanı Ölçeğinden oluşan bir envanter geliştirilmiştir. `Bilgi` öğrenme alanı ölçeği ilkokul üçüncü sınıf fen bilimleri programındaki 32 kazanımı ölçmeye yönelik dört seçenekli 32 sorudan oluşmaktadır; `Duyuş` öğrenme alanı ölçeği tutum, değer, motivasyon ve sorumlulukla ilgili 38 maddeden oluşan üç'lü likert tipinde bir ölçektir; `FTTÇ` öğrenme alanı ölçeği 14 maddeden oluşan 3'lü likert tipinde bir ölçektir; `Beceri` öğrenme alanı ölçeği ise bilimsel süreç becerilerinin alt boyutu olan temel süreç becerilerinin sekiz basamağını ölçen açık uçlu sekiz sorudan oluşmaktadır. 2014-2015 eğitim-öğretim döneminde ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerine uygulanan ölçeklerden elde edilen veriler; yüzde, frekans, t testi, tek yönlü varyans analizi ve içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin fen okuryazarlığın alt öğrenme alanları olan; fen bilimleri bilgi düzeyleri, fen bilimlerine yönelik duyuşları, fttç algıları ve fen bilimleri becerilerinin yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar öğrencilerin fen okuryazarlık düzeylerinin yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca öğrencilerin cinsiyetleri, kişisel bilgisayar ve internetlerinin varlığıyla fen okuryazarlığın alt öğrenme alanları olan; fen bilimleri bilgi düzeyi, fen bilimlerine yönelik duyuşları, fttç algıları ve fen bilimleri becerileri arasında anlamlı bir farklılık görülmezken; anne öğrenim düzeyleri ve baba öğrenim düzeyleriyle fen bilimleri bilgi düzeyi, fen bilimlerine yönelik duyuşları, fttç algıları ve fen bilimleri becerileri arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Fen okuryazarlığı, Bilgi, Duyuş, Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre, Bilimsel Süreç Becerileri

The main objective of this paper is to develop an inventory to detect 3rd grade students science literacy level and then determine this level through the inventory.The study adapts a qualitative model, while it is of a scanning pattern among research motifs. The sample of the research is made up of 381 3rd grade students from several primary school in the central Şanlıurfa.In line with the aim of the study, there have been an inventory comprising 4 different scales of learning field as 'information', 'perception', 'FTTÇ' and 'Skill'. The scale of 'knowledge' learning field aims at assessing 32 questions in the science cirrucilum of 3rd grade through 32 questions with 4 multiple choices. 'Perception' field is a likert type scale made up of 38 terms concerning value, motivation and responsibility. Likewise, 'FTTÇ' is one in the form of a 3 likert type with 14 terms. 'Skill' encompasses eight open ended questions assessing 8 steps of basic process skills which are the sub-dimension of scientific process skills.The data gathered from the scales applied on the 3rd grade students have been analyzed using proportion, frequencies test t, analysis of variance analysis and content analysis.As a result of the study, the students were found to have a high level of, wess in 'information', 'perception', 'FTTÇ' and ' Skill' levels. These results show that the students have a high level of scientific literacy. More over, while there is not a considerable difference between the availability of internet, pc and gender of students and the four learning fields, there is a substantial difference between parental education level and 'perception', 'FTTÇ' perceptions and skills science. KeyWords: Science literacy, Information, Hearing, Science-Technology-Society-Environment, Science Process Skills