Parçalanmış aileye sahip çocukların eğitiminde sınıf öğretmenlerinin karşılaştığı problemlerin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma parçalanmış aileye sahip öğrencisi olan sınıf öğretmenlerinin Hayat Bilgisi Dersi Benim Eşsiz Yuvam temasında karşılaştıkları problemleri ve öğretmenlerin bu çocuklara yönelik kullandıkları öğretim uygulamalarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada parçalanmış aileye sahip öğrencilerin aile ile ilgili kazanımların yoğun olarak yer aldığı Benim Eşsiz Yuvam temasında karşılaştıkları problemler de incelenmektedir.Nitel araştırma yaklaşımı benimsenen bu araştırmada özel durum yöntemi kullanılmıştır. Araştırma 2011-2012 eğitim öğretim yılında yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubu homojen örnekleme yoluyla belirlenen, Trabzon ili ilköğretim okullarından 3 farklı ilköğretim okulunda görev yapan ve sınıflarında parçalanmış aileye sahip öğrenci bulunan 13 sınıf öğretmeni ve bu öğretmenlerin sınıflarında bulunan parçalanmış aileye sahip 12 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri, katılımsız gözlem, yarı-yapılandırılmış görüşme ve doküman inceleme teknikleriyle toplanmıştır. Öğretmenlerden 6 tanesinin sınıfında bulunan 13 parçalanmış aileye sahip çocuk Hayat Bilgisi Benim Eşsiz Yuvam teması etkinlikleri süresince yarı yapılandırılmış gözlem forumu kullanılarak toplam 47 saat gözlemlenmiştir. Ardından araştırmaya katılan 12 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak mülakatlar yapılmıştır. Ek olarak, doküman incelemesi kapsamında gözlemlenen öğrencilerin çalışma kitaplarında yaptıkları etkinlikler incelenmiştir. Araştırmanın verileri betimsel analiz, sürekli karşılaştırmalı analiz metodu ve doküman analizi ile analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda, sınıfında parçalanmış aileye sahip öğrenci bulunan sınıf öğretmenlerinin Hayat Bilgisi Dersi Benim Eşsiz Yuvam temasında öğretim faaliyetlerinde problem yaşadıkları, bu durum karşısında yalnız kaldıkları, rehberlik servisinden gerektiği gibi yardım alamadıkları ve bu süreçte duygusal yönden etkilendikleri ortaya konmuştur. Araştırmada ayrıca, parçalanmış aileye sahip öğrencilerin bu tema etkinliklerine ailevi durumlarından dolayı yeterince katılım gösteremedikleri ve tema işleniş sürecinde duygusal anlamda olumsuz yönde etkilendikleri bulgularına ulaşılmıştır. Parçalanmış aileye sahip öğrencilerin göz önüne alınarak öğretim programlarının yeniden düzenlenmesi, sınıf öğretmenlerinin hizmet içinde ve sınıf öğretmeni adaylarının ise hizmet öncesinde parçalanmış aileye sahip öğrencilere yönelik uygulayabilecekleri öğretim faaliyetleri yönünden bilgilendirilmeleri ve hizmet içindeki öğretmenlere bu konuda okullarda rehberlik desteğinin sağlanması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Hayat Bilgisi Öğretim Programı, Parçalanmış Aile Çocukları, Sınıf Öğretmeni

This study aims to identify the problems of classroom teachers who have students with broken families during the teaching of ?My Unique Family? theme in Life Science course in primary schools. The study also aims to determine the teaching practices of classroom teachers towards this sort of students. ?My Unique Family? theme consists of intensive concepts about family, so that in the study, problems of students who have broken families are also aimed to be investigated during teaching and learning activities of this theme.The study designed in the qualitative research approach and case study method is utilized. The study was carried out in 2011-2012 academic year. The study group consists of 13 primary school teachers who work in 3 different primary schools of Trabzon city and who have students in their classrooms with broken families and 12 students who attend to classrooms of those teachers. In the selection of teachers homogeneous sampling method was used. Data of study were collected through the utilization of non-participant observation, semi-structured interviews and document examination techniques. 13 primary students with broken families who attend to 6 teachers? classrooms were observed by using semi-structured observation form total of 47 hours during ?My Unique Family Theme? activities in Life Science course. After that, 12 primary school teachers were interviewed by using semi-structured interview form. In addition, observed students? completed activities in their workbooks were examined as a means of document analysis. In the analysis of data, descriptive analysis, constant comparative analysis and document analysis methods were employed. Results of the study indicate that, classroom teachers are faced with various problems during the teaching of ?My Unique Family? theme in Life Science course in primary schools due to presence of students with broken families in classrooms. Some of the problems encountered were feeling lonely in this situation; inadequate support from school guiding services; and teachers were affected emotionally during this process. In addition as a result of study it was revealed that students with broken families were not able to participate in activities of My Unique Family Theme sufficiently due to their family backgrounds. It was also found out that those students emotionally were affected negatively during the activities. It is suggested that curriculum needs to be re-designed taking students with broken families into consideration. Practicing teachers and pre-service teachers should be informed about teaching strategies towards education of students with broken families and finally teachers should be provided with effective guiding services in schools on this issue.Key Words: Life Science Curriculum, Children with Broken Families, Classroom Teachers.