Öğretim elemanlarının uzaktan eğitim ortamlarına uyum süreçlerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada öğretim elemanlarının uzaktan eğitim ortamlarına uyum süreçleri ve uyum süreçlerine etki eden faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmanın teorik çerçevesi ve planlaması oluşturulmuş ve belirlenen araştırma grubunda yer alan 3 öğretim elemanı ile çalışma gerçekleştirilmiştir. Etnografik özel durum çalışması yönteminin uygulandığı bu çalışmada öğretim elemanları etnografik yöntemler ağırlıklı olarak kullanılarak 15 hafta süresince uzaktan eğitim ortamlarında öğretim elemanlarının uyum süreçleri ve uyum süreçlerine etki eden faktörler incelenmiştir. Çalışmanın verileri; gözlemler, alan notları, provokasyonlar ve mülakatlarla toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde nitel yaklaşımlar benimsenmiş olup, doküman analizi, söylem analizi ve içerik analizi tekniklerinden faydalanılmıştır. Verilerin analizinde bilgisayar destekli nitel veri analizi programlarından MAXQDA kullanılmıştır. Bulgular değerlendirildiğinde öğretim elemanlarının uyum süreçleri aşamalar halinde ortaya çıkarılmış ve literatürle ilişkilendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda ayrıca öğretim elemanlarının uyum süreçlerine etki eden faktörler nedenleri ve ilişkileri ile birlikte ortaya konmuştur.Öğretim elemanlarının uyum süreçlerinin; tanıma, farkında olma, değişim, dönüşüm ve uyarlama aşamalarından oluşan 5 aşamada gerçekleştiği sonucuna varılmıştır. Öğretim elemanlarının uzaktan eğitim ortamlarına uyum süreçlerine etki eden faktörlerin bireysel, çevrimiçi öğretim yeterlilikleri ve organizasyonel faktörler başlıkları altında toplandığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğretim elemanlarının uzaktan eğitim ortamlarına uyum süreçlerinde bireysel faktörler ve organizasyonel faktörlerin öğretim elemanlarının çevrimiçi öğretim yeterliliklerine doğrudan etki ortaya çıkmıştır. Çalışmanın sonucunda ortaya çıkan sonuçlara bağlı olarak, öğretim elemanlarına, uzaktan eğitim organizasyonlarına ve sonraki çalışmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Uzaktan Eğitim, Öğretim Elemanlarının Uyum Süreci, Öğretim Elemanlarının Uyum Sürecine Etki Eden Faktörler, Etnografik Özel Durum Çalışması.

This study aims to investigate the adaptation process of instructors to distance education environment and to determine the factors affecting this adaptation process. For these purposes, the theoretical framework and plan of the study were designed and then, the research was carried out with three instructors. Ethnographic case study method was adopted in this study. The adaptation process of three instructors to distance education environment and factors affecting this process were investigated for the period of 15 weeks using predominantly ethnographic research approaches. The data were collected through observations, field notes, provocations and interviews and then, analyzed employing qualitative approaches, which were document analyses, discourse analyses and content analyses. MAXQDA software was used for analyses of the obtained data. As a result of study, the adaptation process of the instructors were modelled as stages and linked with the relevant literature. According to the findings of the study, the adaptation process of the instructors was consisted of five stages, which are recognitıon, awareness, change, transformation and adaptation. Also, the factors affecting to adaptation process of the instructors were determined. These factors were grouped under three main themes named as individual factors, organizational factors and online teaching capabilities. It was understood that individual factors and organizational factors strongly affected the online learning capabilities of the instructors during the adaptation process of distance education environment. Considering the results of study, in order to facilitate the adaptation process of instructors to distance education environment, suggestions were made for distance education organizations, instructors and future studies.Key Words: Distance Education, Adoption Process of Instructors, Factors Affecting Adoption Process of Instructors, Ethnographic Case Study