İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının öğretme bilgilerinin, inanışlarının ve öğrenme fırsatlarının üniversiteler ve TEDS-M sonuçlarına göre karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada İlköğretim Matematik Öğretmeni Adayları (İMÖA)'nın pedagojik matematik bilgileri, İnanışları ve deneyimledikleri öğrenme fırsatlarını ilk aşamada Türkiyede'ki fakülteler ve bölgeler arasında, ikinci aşamada ise diğer ülkelerle karşılaştıran bir proje kapsamında yürütülmüştür. Uluslararası karşılaştırmalı TEDS-M çalışmasına katılan ülkelerle karşılaştırma yapma fırsatı vermesi açısından, araştırmada veri toplama aracı olarak TEDS-M ölçekleri Türkçeye uyarlanarak kullanılmıştır. Bu amaçla 23 `matematik bilgisi` ve 9 `pedagojik matematik bilgisi` sorusundan oluşan, 32 soruluk bir başarı testi `Bilgi Soruları Ölçeği` olarak uyarlanmıştır. Beş farklı matematik hakkında İnanışlar ölçeği Türkçeye uyarlanmıştır. Bunun haricinde yedi öğrenme fırsatları ölçeği de Türkçeye uyarlanmıştır. Ayrıca demografik bilgiler soran bir ölçek test kitapçığının giriş bölümü olarak kullanılmıştır. Uyarlama sürecinde TIMMS, PISA ve TEDS-M çalışmalarında kullanılan çoklu tercüme ve çoklu düzeltme yöntemlerine başvurulmuştur. Uyarlanan ölçeklerin kapsam ve yapı geçerliliğine bakılmıştır. Bu amaçla tutum ölçekleri için Açımlayıcı Faktör Analizi(AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizleri (DFA) yapılmıştır. Başarı testi için Klasik Test Kuramı ve Madde Tepki Kuramı'na göre madde analizleri yapılmıştır. Uyarlanan ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarından, uzmanların denetimlerinden ve pilot çalışmalardan sonra asıl çalışmaya geçilmiştir. TÜBİTAK'ın desteklediği bir proje kapsamında `İlköğretim Matematik Öğretmenliği Program`ı barındıran 47 Üniversite içerisinden coğrafi bölgeler, öğrenci yerleşme başarı sırası, öğrenci kapasitesi, öğretim dili ve kurum türü (devlet veya özel) değişkenlerine göre evreni temsil etme niteliği taşıyan 21 üniversiteden oluşan bir örneklemden veriler toplanmıştır. Doktora tez çalışmasında ise bu üniversitelerden her coğrafi bölgeden birer temsili üniversite olmak üzere 7 üniversiteye ait bulgular ele alınmıştır.Bu çalışma sonucunda ilköğretim matematik öğretmeni adaylarına sunulan genel eğitim konuları öğrenme fırsatlarında üniversiteler arasında anlamlı farklılaşma çıkmazken, diğer başlıklar ve ders gruplarının tamamı ve derslerin önemli bir bölümünde İMÖA'ya sunulan öğrenme fırsatlarında üniversiteler arasında anlamlı farklılaşmalar bulunmuştur. Türkiye diğer ülkeler arasında orta grupta öğrenme fırsatları sunuyor bulunmuştur. İMÖA'nın sabit bir yetenek olarak matematik yöneliminin üniversiteler arasında benzer fakat diğer ülkelerden çok daha yüksek düzeyde olması çalışmada ulaşılan bir sonuçtur. Bir araştırma ve keşfetme süreci yöneliminde ise Türkiye'de üniversiteler arası anlamlı farklılaşmalar görülürken tüm üniversiteler ve Türkiye ortalaması uluslarası ortalamadan daha iyi durumda bulunmuştur. Matematik hakkında diğer inanışlarda ise üniversiteler arası anlamlı farklılaşmalar vardır ve Türkiye diğer ülkeler arasında genellikle orta grupta yer almaktadır. İMÖA'nın matematik bilgileri, pedagojik matematik bilgileri ve bunların alt öğrenme alanları ve bilişsel düzeylerindeki bilgileri bu çalışmada üniversiteler arasında anlamlı farklılaşmalar gösterirken Türkiye ortalaması Singapurla birlikte genelde üst grupta bulunmuştur. Amaçlı bir örneklemden elde edilen verilerden elde edilen bu bulgular Türkiye'de bir grup İMÖA'nın diğer ülkelerle karşılaştırılabilir düzeyde iyi matematik ve pedagojik matematik bilgilerine sahip olduğunu göstermektedir.Çalışmanın sonucunda üniversiteler ve Türkiye geneli için öğrenme fırsatları, matematik hakkında inanışlar, matematik bilgisi, pedagojik matematik bilgisi ve bunların alt başlıklarında zayıf yönlerin geliştirilmesi ve bazı alanlarda üst düzeyde bulunan üniversite ve ülkelerin modellenmesi amacıyla daha derinlemesine araştırılması için bazı önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca bu çalışmada kullanılan ölçekler, yöntemler veya problemler kullanılarak yeni ve daha kapsamlı çalışmaların yapılması önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Karşılaştırmalı Eğitim, Matematik Öğretmeni Eğitimi, ÖğretmenAdaylarının Bilgi ve İnanışları, Matematik Bilgisi, PedagojikMatematik Bilgisi, Öğrenme Fırsatları, TEDS-M.

This study aims to compare learning opportunites, knowledge and beliefs of preservice elementary mathematics teachers at national and international dimensions. It was conducted as a part of a larger project supported by TÜBİTAK. The comparisons consist of two stages; i.) National comparisons among Turkish universities, ii.) Inter-national comparisons among Turkey and 6 other TEDS-M countries. The data were collected using adapted TEDS-M 2008 scales. The adaptation of the scales were performed using multi translation – multi editing method recommended in technical reports of TIMMS, PISA and TEDS – M.The adapted TEDS-M 2008 scales are 5 belief scales about mathematics, 7 learning opportunites scales and a MCK-PMCK scale consisting of 23 MCK items and 9 PMCK items. These three group of scales were assembled into a booklet. The first few pages of each booklet were reserved for intsructions, explanations and a couple of demographic questions.The reliability and validity of the belief scales were shown on a pilot sample using confirmatory and exploratory factor analyses. The reliability and validity of the MCK-PMCK items were shown using item and test level analyses both in classical test theory and item response theory.The sample of the project involves 21 universities among 48 universities in Turkey which have 4th year preservice elementary mathematics teachers. The dissertation uses the findings from 7 universities within this sample selected from 7 different geographical regions of Turkey.As a result of this study while no statitistically significant difference was found in opportunies to learn general pedagogy courses among universites, statitistically significant differences were found in all other headings, subject groups and in most subjects among universities. Türkiye was found to be among medium level group of countries in terms of offering opportunities to learn. The mathematics as rules and procedures orientation was found to be commonly higher than other countries among the universities in Turkey. In addition, in student centered mathematics learning through active inquiry orientation there was a significant difference among universities in Turkey but the national average was much higher than other countries. In other orientations about mathematics, there were significant differences among universities and the average of Turkey was found to be among medium level countries. The future elementary mathematics teachers' mathematics knowledge, pedagogical mathematics knowledge, and their knowledge in learning domains and cognitive levels of these dimensions were found to demonstrate significant differences among universities. In these knowledge types the averages of Turkey were found to be generally among the upper level group of countries with Singapore. This result indicates that some future elementary mathematics teachers from Turkey – altough taken from a purposive sample – have comperatively good mathematics and pedagogical mathematics knowledge with their international peers. Several recommendations were made for the universities and Turkey in order to remedy the weaknesses determined in opportunities to learn, beliefs about mathematics, mathematics knowledge and pedagogical mathematics knowledge and to investigate further to model the upper group of universites and countries in different areas. Moreover it was recommended to conduct new and more comprehensive research using some of the instruments, methods and problems of this study.Key Words: Comparative Teacher Education, Mathematical Knowledge for Teaching,Mathematics Knowledge, Pedagogical Mathematics Knowledge, BeliefsAbout Mathematics, Learning Opportunities, Preservice Elementary Mathematics Teachers, TEDS-M.