Beden eğitimi öğretmenlerinin tükenmişlikleri ile yönetici liderlik stili algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı; beden eğitimi öğretmenlerinin tükenmişlikleri ile yönetici liderlik stili algılarını bazı değişkenlere göre incelemek ve aralarındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmanın çalışma gurubunu, Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı eğitim kurumlarında görev yapan 65'i kadın ve 195'i erkek 260 beden eğitimi öğretmeni oluşturmaktadır. Katılımcıların yaşları 23 ile 59 arasında değişmekte olup yaş ortalamaları 36.07'dir. Araştırmada veri toplama aracı olarak 'Tükenmişlik Ölçeği ve 'Liderlik Davranışını Betimleme Ölçeği kullanılmıştır. Veriler, istatistikî yöntem olarak, frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, tek faktörlü MANOVA, Regresyon ve Pearson Correlation testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda, çalışma gurubunda yer alan katılımcıların tükenmişlik düzeylerinin orta seviyede olduğu tespit edilmiştir. Beden eğitimi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri cinsiyet değişkenine göre erkek beden eğitimi öğretmenlerinin lehine anlamlı bir şekilde farklılaşırken, görev yapılan kademe değişkenine göre ise sadece 'Fiziksel' alt boyutta ortaokulda görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin lehine anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Araştırma sonucunda beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik stili algılarının orta seviyede olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların yönetici liderlik stili algıları cinsiyet değişkenine göre 'Yapıyı Kurma' ve 'Anlayış Gösterme' alt boyutlarında kadın beden eğitimi öğretmenlerinin lehine anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Diğer yandan çalışma süresi değişkeninin beden eğitimi öğretmenlerinin yönetici liderlik stili algılarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda beden eğitimi öğretmenlerinin tükenmişlik ölçeği ve liderlik stili algısı ölçeği puanları arasındaki korelasyon katsayıları negatif yönde ve orta düzeyde anlamlı bulunmuştur. Ayrıca yönetici liderlik stili algısının öğretmenlerin tükenmişliklerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir.Anahtar kelimeler: Beden Eğitimi Öğretmeni, Tükenmişlik, Yönetici Liderlik Stili

The purpose of this study is to study burnout of physical education teachers and their perceptions of executive leadership style according to some variables and to determine the relationship between them. 260 physical education teachers, 65 females and 95 males, serving in educational institutions affiliated to the Ministry of Education constitute the study group of the research in the survey model. The ages of participants range from 23 to 59 and the avarage age is 36. Burnout Inventory and Leadership Behavior Description Questionnaire were used as the data collection tools in the study. Data were analyzed using the frequency, mean, standard deviation, single-factor MANOVA, Regression and Pearson Correlation tests as statistical method. In line with the findings of the study, it has been found out that the burnout levels of the participants involved in the study group were at a moderate level. While physical education teachers' burnout levels significantly differ in favor of male physical education teachers according to gender variable, they differ significantly in favor of physical education teachers serving in the secondary schools which are at the 'physically' lower levels according to the level variable. At the end of study, it has been identified that the physical education teachers' perceptions of leadership styles are at a middle level. While participant perceptions of executive leadership style significantly differ in favor of female teachers at Structure Building and Be tolerant sub-dimensions according to gender variable working hours variable is a significant predictor of physical education teachers' perceptions of executive leadership style. At the end of the study, the correlation coefficients between the scores of physical education teachers' burnout scale and the perception of leadership style scale have been found to be negatively and moderately significant. In addition, the perception of executive leadership style has been identified as a significant predictor of teacher burnout.Keywords: Physical Education Teacher, Burnout, Executive Leadership Style