Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında söz varlığı unsurlarının incelenmesi

Abstract

Küreselleşmenin etkisiyle dünya üzerinde sınırların öneminin azalması ve en uzaktaki bilgilerin hızla göz önüne gelmesi gibi çağın ve teknolojinin insanlara sunduğu olanaklar ve buna bağlı olarak gelişen yabancılarla iletişim ihtiyacı, yabancı dil öğrenimini ve öğretimini kaçınılmaz kılmıştır. Yabancı dil öğretiminin temel ilkelerinden biri de dille beraber kültürün verilmesidir. Bu amaçla yabancılara Türkçe öğretiminde kültür aktarımı önemli bir yer tutmaktadır. Kültür aktarımı konusunda en önemli etkenlerden biri ders kitaplarıdır. Yabancılara Türkçe öğretmek maksadıyla hazırlanan kitaplardaki tema, konu ve metinler kültür aktarımı sürecinde etkili olan unsurlardandır. Bu nedenle yabancılara Türkçe öğretimi kitaplarındaki metinlerin söz varlığı açısından kültürümüzü yansıtıcı özellikler göstermesi gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı yabancılara Türkçe öğretimi amacıyla hazırlanan ders kitaplarında yer alan okuma metinlerinin söz varlığını deyimler, atasözleri, ikilemeler, ünlemler, ilişki sözleri ve özel isimleri temel alarak ortaya koymaktır.Araştırmanın veri kaynağını yabancılara Türkçe öğretimi için hazırlanan ders kitaplarından yurt içinde ve dışındaki Türkçe öğretim merkezlerinde en çok tercih edilen Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe Seti oluşturmaktadır. Araştırmada `doküman incelemesi yöntemi` kullanılmıştır. Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe (1 [A1-A2], 2 [B1], 3 [B2-C1]) ders kitaplarındaki okuma metinleri doküman incelemesi yöntemiyle ve söz konusu metinlerdeki söz varlığı unsurları sınıflama yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada kelime sıklığını belirlemek için `Cibakaya Dizin Programı 2.2` kullanılmıştır. Çalışmada Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerinin kelime sıklığı ve söz varlığı unsurları (atasözü, deyim, ikileme, özel isimler, ünlemler ve ilişki sözleri) belirlenmiş ve üç kitap karşılaştırma yapılarak değerlendirilmiştir.Araştırma sonunda kelime ve söz varlığı unsurlarının sayısı bakımından üç kitap arasında farklılıkların olduğu görülmüştür. `Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı 2` kelime sıklığı ve söz varlığı yönünden üç kitap arasında en zengin olanıdır. İncelenen kitapların söz varlığı unsurları açısından deyimler haricinde zengin olmadığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Türkçe Öğretimi, Yabancılara Türkçe Öğretimi, Söz Varlığı, Ders Kitabı

The possibilities offered to people by the modern age and technology such as the decrease of the importance of the borders in the world and rapid access to even the remotest data through globalization, and the consequent need for developing communication with foreigners have rendered foreign language learning and teaching unavoidable. One of the basic principles of foreign language teaching is to transmit the culture along with the language. One of the most important factors in cultural transfer is textbooks. Themes, topics and texts in the books designed to teach Turkish to foreigners are factors effective in the process of cultural transfer. Thus, texts in the books for teaching Turkish to foreigners need to demonstrate the reflective properties of our culture in terms of vocabulary. The aim of the present study is to reveal the vocabulary of reading texts in the textbooks designed to teach Turkish to foreigners based on idioms, proverbs, reduplications, interjections, words denoting relations, and proper names. The study population is constituted by textbooks designed to teach Turkish to foreigners and the sample consists of a set of textbooks named Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe Seti (New Hittite-Turkish for Foreigners) which is the most preferred textbook in Turkish teaching centres both at home and abroad. The study used `document investigation method`. The reading texts in the textbooks of Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe (1,2,3) were examined by document investigation method and the vocabulary elements in these texts were examined by classification method. In the study, `Cibakaya Index Program 2.2` was used to determine the frequency of words. As a result of the study, differences were found between the three books in terms of the number of words and vocabulary elements. The textbook Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe 2 is the richest of the three books in terms of the frequency of words and the vocabulary. The books examined in the study were found not to be rich in vocabulary elements except of proverbs. Keywords: Teaching Turkish, Teaching Turkish to Foreigners, Vocabulary, Textbook