2007 kimya dersi öğretim programının uygulamalarından yansımalar: 10. sınıf `Gazlar` konusu örneği

Abstract

Tüm dünyada çağın gereklerine uygun olarak yapılan öğretim programı reformları göz önüne alınarak, ülkemizde de öncelikle 2005 yılında ilköğretim kurumlarında, 2007 yılında da ortaöğretim kurumlarında `yapılandırmacı` yaklaşımın esas alındığı öğretim programları kademeli olarak yürürlüğe girmiştir. Yeni uygulamaya konulan bütün öğretim programlarının, yeni sorunları ve ihtiyaçları da beraberinde getirmesi, program geliştirmenin devamlılığı ilkesi gereğince, bu öğretim programlarının uygulanmasına yönelik çeşitli çalışmaların yapılmasını gerekli kılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, 2007 yılından itibaren kademeli olarak yürürlüğe giren yeni kimya öğretim programının, öğretmenler tarafından nasıl ve ne düzeyde uygulandığını tespit etmek ve öğretmenlerin programa bakış açılarını ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, nitel araştırma yaklaşımı ve özel durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Bütüncül çoklu durum araştırma deseninin kullanıldığı çalışmada veriler, gözlem ve mülakat metotlarıyla toplanmıştır. Gözlem verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen yarı-yapılandırılmış bir gözlem formu yardımıyla toplanmış, bu gözlem formuyla, Trabzon ilindeki 10 ayrı Anadolu Lisesinde görev yapmakta olan 10 kimya öğretmeni, 10.sınıf `Maddenin Halleri` ünitesindeki `Gazların Genel Özellikleri`, `Gaz Kanunları` ve `Gaz Karışımları` konuları süresince, katılımsız gözlem metoduyla toplam 111 ders saati gözlemlenmiştir. Dersler, veri kaybını önlemek amacıyla, kamera ile kayıt altına alınmıştır. Bunun yanı sıra, öğretmenlerin program hakkındaki görüşlerini ortaya çıkarmak ve çalışmanın geçerliliğini artırmak için gözlem yapılan 10 öğretmenle yarı-yapılandırılmış mülakatlar yürütülmüştür. Mülakatta öğretmenlere 10 tane soru yöneltilmiştir. Tüm veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, katılımcı grubu oluşturan öğretmenlerin, genel olarak öğretim programını gerektiği şekilde uygulayamadıkları ve derslerinde geleneksel öğretimi kullanmaya devam ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Sadece bir öğretmenin, derslerinde yapılandırmacı öğrenme ortamına uygun olarak hazırlanan sanal laboratuvar uygulamalarından yararlanarak, öğretim programının beklentilerini karşılamaya çalıştığı ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin öğretim programını gerektiği şekilde uygulayamamaları ile ilgili ağırlıklı olarak ders saatinin yetersizliği, öğrencilerin ilgisizliği, düşük öğrenci profili ve program ile üniversite sınavı arasındaki uyumsuzluk konularına vurgu yaptıkları belirlenmiştir. Çalışmanın sonunda, bulgulara dayalı olarak bazı önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Yapılandırmacılık, Kimya Eğitimi, 2007 Öğretim Programı

In accordance with the curriculum reforms made all over the world parallel to the needs of the age, also in our country, teaching programmes based on contructivist approach have gradually come into force first in primary schools in 2005, and in secondary schools in 2007. Since the implementation of all the new teaching programmes brings along the new challenges and needs, in accordance with the principle of the continuity of the programme development, it requires various studies to be done about the implementation of these programmes. The purpose of this study is to determine how and at what level it is used by the teachers and to reveal the teachers' point of views about the chemistry teaching programme which gradually has come into force since 2007. Related to this purpose, in this study, qualitative research approach and case study method are used. In this study ,where holistic multiple case study research design is used, data were collected through observation and interview methods. Observation data were obtained with the help of a semi-structured observation form developed by the researcher ,and with this form, 10 Chemistry teachers working at 10 different Anatolian High schools in Trabzon were observed through the courses like `General properties of gases`, `Law of gas`and `Gas mixtures` in the unit `States Of Matter ` of 10th grade for 111 course hours by using non-participation observation method. In order to prevent data loss, the courses are recorded with a camera. In addition, semi-structured interviews were performed with the ten teachers observed to increase the validity of the study and to elicit the teachers' opinions. Teachers were asked 10 questions in the interview. All the data were analyzed by using content analysis method.At the end of the study, it has been concluded that the teachers in the participant group are not able to follow the teaching programme the way they are supposed to do and they tend to continue using the traditional teaching in their courses. It has been found out that only one teacher tried to meet the expectations of the teaching programme in her courses by utilising virtual laboratory practises developed appropriately for the constructivist learning environment. It has been determined that the teachers who were fail to apply the programme as they are expected to, emphasized mainly the reasons like the lack of enough course hours, lack of student interest, low student profile, and inconsistency between university entrance examination and the programme. At the end of the study, some suggestions have been made based on findings.Keywords: Constructivism, Chemistry Education, 2007 Chemistry Curriculum