Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutum ve öz-yeterlikleri

Abstract

Ortaokul dönemini kapsayan ve aileye olan bağımlılığın giderek azalmaya başladığı ergenlik döneminde, bireyler özellikle fizyolojik açıdan birçok değişime uğramakla birlikte onların fiziksel aktiviteye katılım seviyeleri ve ilgilerinin azalmaya başladığı da bilinmektedir. Buradan hareketle bu araştırmanın amacı; ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutum ve öz-yeterliklerini belirleyerek, bu tutum ve öz-yeterliklerin; öğrencilerin kişisel bilgilerinden elde edilen bazı bağımsız değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını karşılaştırarak ortaya koymak ve aralarındaki ilişkiyi tespit etmektir. Betimsel araştırma modelindeki araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Trabzon ili merkez Ortahisar ilçesinde bulunan üç devlet ortaokulunda öğrenim gören 820'si kız, 837'si erkek 1657 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak 'Beden Eğitimi Yatkınlık Ölçeği (Hilland, Stratton, Vinson ve Fairclough, 2009)' kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde istatistiki yöntem olarak; betimsel istatistikler, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Tukey çoklu karşılaştırma, Pearson Correlation ve regresyon testleri kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda, araştırma grubunda yer alan katılımcıların beden eğitimi dersine yönelik tutumları orta seviyenin üzerinde, öz-yeterlikleri yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Araştırma sonucunda tutumların ve öz-yeterliklerin yaralanma/sakatlanma deneyimi değişkenine göre anlamlı farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutumları cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılaşmazken, öz-yeterlikleri cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılaşmaktadır. Öğrencilerin beden eğitimi dersine yönelik tutum ve öz-yeterlikleri sınıf düzeyi, yaşanılan çevrenin sosyo-ekonomik gelişmişlik durumu, beden eğitimi öğretmeni cinsiyeti değişkenlerine göre anlamlı farklılaşmaktadır. Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutumları ve öz-yeterlikleri arasında pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki olup öğrencilerin tutumları, beden eğitimi öz-yeterlik algıları üzerindeki toplam varyansın %11'ini açıklamaktadır.Anahtar Kelimeler: Beden Eğitimi, Tutum, Öz-Yeterlik, Ergen

The dependence on family gradually has began to decrease in puberty which includes middle school period. It is known that the level of interests and participation in physical activity started to reduce in individuals who have undergone physiologically quite a few changes. Hence the purpose of this study was to analyze attitudes and self-efficacy of middle school students toward physical education class, and to determine whether these attitudes and self-efficacy differ significantly according to some demographic variables, and to investigate the relationship between attitudes and self-efficacy. A sample of 1657 (820 female and 837 male) students studying at three state middle schools in Trabzon Ortahisar provided responses. `The Physical Education Predisposition Scale (Hilland, Stratton, Vinson and Fairclough, 2009)` was used to collect data. Descriptive statistical methods, t-test, ANOVA, Tukey's multiple comparison, Pearson Correlation and regression tests were used in the data analysis.The results of analysis indicated that attitudes of middle school students toward physical education class were above middle level and self-efficacy perceptions of the students toward physical education class were high level. Attitudes and self-efficacy of the students did not differ significantly according to injury/disability experiences. While there were no significant differences between attitudes of the participants toward physical education class and gender of participants, there were significant diffierences between self-efficacy and gender of students. Also it is found that attitudes and self-efficacy of students differed significantly according to grade level, socio-economic development situation of the living environment, gender of physical education teachers. On the other hand results of the study showed positive correlations at middle level between attitudes and self-efficacy of middle school students. Additionally, attitudes of the students explained 11% of the total variance on the self-efficacy.Keywords: Physical Education, Attitude, Self-Efficacy, Adolescent