Fen bilimleri dersindeki öğrenci hataları ve öğretmenlerin bu hatalara verdikleri geribildirimlerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ortaokul fen bilimleri derslerinin işlenişi sırasında ortaya çıkan öğrenci hatalarının neler olduğunu, öğretmenlerin bu hatalara karşı nasıl geribildirimler verdiklerini ortaya koymaktır. Bu çalışma nitel araştırma paradigmasıyla yürütülmüş olup, çalışmada özel durum yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında Erzurum il merkezinde yer alan beş farklı ortaokulda, 6 farklı fen bilgisi öğretmeni altı farklı ünite boyunca yapılandırılmamış olarak toplam doksan ders saati (90) gözlemlenmiştir. Ayrıca çalışma kapsamındaki öğretmenlerin öğrenci hataları ve öğretmenlerin bu hatalara verdikleri geribildirimler hakkındaki görüşlerini belirlemek için öğretmenlerle görüşmeler (mülakat) yapılmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen gözlem verileri, araştırmacı tarafından oluşturulan hata ve geribildirim türleri sınıflandırmasına göre sınıflandırılmıştır. Öğretmenlerle yapılan görüşmelerden elde edilen veriler ise içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulardan yola çıkılarak öğrencilerin yaptıkları hatalar altı başlık altında toplanmış olup bu başlıklar: 1. Tür hatalar, 2. Tür hatalar, 3. Tür hatalar, 4. Tür hatalar, 5. Tür hatalar ve 6. Tür hatalar olarak ifade edilmiştir. Ayrıca çalışma sonucunda elde edilen verilerden yola çıkılarak öğretmenlerin bu hatalara verdikleri geribildirimler ise 10 (on) ayrı başlık altında toplanmış olup bu başlıklar: 1. Sadece `Yanlış` Şeklinde Belirtme, 2. Başka Bir Öğrenciye Söz Hakkı Verme, 3. Soruyu Tekrar Sorma, 4. Cevabı Doğrudan Söyleme, 5. Cevabın Doğrudan Açıklanması, 6. Hatanın Sebebini Sorgulama, 7. Cevabın Eksik-Hatalı Olan Kısmını Düzeltme- Tamamlama, 8. Öğrenciye İpucu Verme-Yönlendirme, 9. Öğrencinin Cevabını Aynen Tekrar Etme, 10. Öğrencinin CevabınıGörmezden Gelme' dir. Çalışma sonucunda Fen Bilimleri dersi öğretmenlerinin derslerinde en fazla 4. tür hatayla karşılaştıkları, bu hatalara en fazla `Soruyu Tekrar Sorma` şeklinde ifade edilen 3. tür geribildirimi kullandıkları ortaya çıkmıştır. Çalışma sonucunda hata türleri ile ilgili çalışmaların farklı sınıf seviyelerinde yapılması ve hataların öğrenme amaçlı nasıl kullanılacağına yönelik çalışmaların yapılması tavsiye edilmektedir.Anahtar Kelimeler: Öğrenci Hataları, Geribildirim, Fen Bilimleri Dersi, Hata Türleri, Geribildirim Türleri, Hata- Geribildirim Değişimi.

The aim of this study is to determine what the errors that the students make in thescience lesson and how the teachers give feedback to those errors. This study has been conducted with qualitative research paradigms and the case study method has been used in this study. Within the scope of study, six different science teachers at five different secondary schools in the city center of Erzurum have been observed throughout six different unstructured units. Ninety hours (90) have been observed in total. In addition, teachers were interviewed in order to determine their opinions about the errors that the students make in the classroom and feedback given by teachers to those errors within the scope of study.Observation data obtained during the study has been classified according to the error and feedback type classification which was made by the researcher. Data obtained from the teacher interviews has been subjected to the content analysis. The student errors were grouped under six titles based on the findings which were obtained during the research. These titles were expressed as 1. Type errors, 2. Type errors, 3. Type errors, 4. Type errors, 5. Type errors and 6. Type errors. Besides, the feedback that the teachers provide for the errors was grouped under ten (10) titles based on the data obtained during the study: 1. Stating as only 'wrong', 2. Giving Another Student the Right to Speak, 3. Asking the Question Again, 4. Telling the Answer Directly, 5. Explaining the AnswerDirectly, 6. Questioning The Reason Of The Error, 7. Correcting-Completing the Missing- Wrong Part of the Answer, 8. Giving Clues to the Students-Guiding, 9. Repeating the Answer of the Student, 10. Ignoring the Answer of the Student. As a result of the study, it has been understood that science and technology teachers mostly encounter with the 4. Type errors during their lessons and they mostly make use of the 3.Type feedback which is ''Asking the Question Again'' for these errors. As a result of the study, it has been suggested that the study related to the error types should be made at different class levels and studies about how errors could be used with the aim of learning should be made.Key Words: Student Errors, Feedback, Science Lesson, Error Types, Types ofFeedback, Exchange of Error-Feedback.