5-11 yaş arası çocukların zihin teorisi ve yaratıcılık yetenekleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, temel eğitime devam etmekte olan 5-11 yaş arası çocukların zihin teorisi ve yaratıcılık yetenekleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve buna bağlı olarak bu yeteneklerin bazı demografik özelliklerle (yaş, cinsiyet, ailenin ekonomik düzeyi, kardeş sayısı, anne baba eğitim seviyesi, anne baba mesleği) ilişkilerinin ortaya konulmasıdır. Yapılan çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma 2012-2013 eğitim öğretim yılında Ordu İl'i İkizce İlçe'sinde temel eğitime (anasınıfı,1, 2, 3 ve 4. sınıflar) devam etmekte olan 117 çocuk ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak çocukların yaratıcılık yeteneklerini belirleyebilmek için çocuklara Torrence Yaratıcı Düşünme Testi Şekilsel A formu uygulanmıştır. Zihin teorisi yeteneklerini belirleyebilmek için birinci derece yanlış inanışı atfedebilme, ikinci derece yanlış inanışı atfedebilme ve faux-pas görevleri animasyon haline getirilerek kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen verilerin analizinde 9 farklı istatistiksel analiz (Nokta Çift Serili korelasyon analizi, Basit Doğrusal Regresyon analizi, Ki-kare analizi, Fisher's Exact testi, t Testi, Kruskal Wallis H testi, Dunnet T3 Post Hoc testi) kullanılmıştır. Bu analizler bilgisayarda SPSS 18.00 istatistik paket programı ile yapılmıştır. Yapılan çalışma sonunda; yaratıcılık ve zihin teorisi görevleri arasında anlamlı ve doğru yönde bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yaratıcılık testinin alt boyutları olan akıcılık, orijinallik ve zenginleştirme puanları ile zihin teorisi görevlerinin tümü arasında anlamlı ve doğru yönde bir ilişki bulunmuştur. Ancak yaratıcılık indeksi toplam puanı ve yaratıcılığın alt boyutlarındaki puanların (akıcılık, orijinallik, zenginleştirme) zihin teorisi testleri üzerinde düşük düzeyde anlamlı bir yordayıcı olduğu belirlenmiştir. Çocukların sınıf düzeyleri arttıkça, zihin teorisi ve yaratıcılık testlerindeki başarı oranlarının da arttığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte çocukların anne yaşı arttıkça ikinci dereceden zihin teorisi görevlerindeki başarılarının da arttığı tespit edilmiştir. Zihin teorisi ve yaratıcılık yeteneklerinin gelişimi için erken yaşlarda ev ve okul ortamında olumlu etkileşimlerin arttırılması gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: Zihin teorisi, yaratıcılık, Torrence Yaratıcı Düşünce Testi, 5-11 yaş, çocuklarda yetenek gelişimi

The purpose of this study is to determine the correlation between the theory of mind and the creativity skills of the children (aged 5-11) based on some demographic characteristics such as age, gender, family, economic status, number of siblings, parents' educational level, parental occupation. Relational survey model which is a quantitative research methods is used in this study. Study is carried out with 117 children ongoing basic education (kindergarten, 1st, 2nd, 3rd and 4th grades) in Ordu, İkizce in 2012 – 2013 academic year. Torrance Test of Creative Thinking Figural A Form is used to determine students' creativity. In order to determine the ability of theory of mind, first order false belief, second order false belief and faux-pas tasks test were used. The questions of these tasks designed as animation and were applied to children used. Different statistical analysis such as Spot Dual Serial Correlation Analysis, Simple Linear Regression Analysis, Chi-square Test, Fisher's Exact Test, were used to analyze the data obtained from the instruments of data collection. These analysis are carried out by using SPSS 18.00 statistical software. The results of study showed that there is a linear and significant correlation between the theory of mind and creativity. Significant and linear correlation between the sub-dimensions of creativity test (fluency, originality, elaboration) and all of the theory of mind tasks. However, it was determined that the creativity index and scores in sub-dimensions of creativity (fluency, originality, elaboration) are low significant predictor theory of mind tasks. It was found that as children's class level increases, the scores of the theory of mind and creativity tests were increased. The age of mother and father are also effective on the children creativity and theory of mind scores. It was suggested that the teachers should be design different activities to develop children's theory of mind and creativity and positive interaction should be conducted between persons of the family. Key Words: Theory of mind, Creativity, Torrance Test of Creativity Thinking, 5 – 11 age, talent development in children.