Blok tabanlı kodlama ortamında problem çözme süreçlerinin incelenmesi

Abstract

Ortaokul bilişim teknolojileri ve yazılım dersi öğretim programında önemli bir yere sahip olan kodlama eğitimi, bilgi-işlemsel düşünme becerileri çerçevesinde problem çözme becerilerinin geliştirilmesine yönelik kazanımları içermektedir. Bu çerçevede kullanılması önerilen blok tabanlı kodlama ortamları, sağladıkları birçok araçla problem çözme sürecini kolaylaştırmaktadır. Araştırmalarda BTKO üzerinde çalışan öğrencilerin süreç sonundaki bilgi-işlemsel düşünmelerine ilişkin değerlendirmelere yer verilse de öğrencilerin süreçte problem çözme süreçlerinin nasıl geliştiğine, öğrencilerin nasıl davrandıklarına yönelik tanımlamalara ihtiyaç söz konusudur. Bu düşünceden hareketle bu çalışmada BTKO ile problem çözme etkinliklerinde öğrencilerin problem çözme süreçlerinde gösterdikleri davranışlar belirlenerek, BTKO'da problem çözme ile ilgili sürecin tanımlanmasına ilişkin bir çerçeve oluşturulmaya çalışılmaktadır. Çalışma 15 altıncı sınıf öğrencisiyle bir dönem boyunca devam eden Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersinde Code.org ortamındaki problem çözme etkinlikleri üzerinden gerçekleştirilmiştir. Çalışmada problem çözme süreçleri betimlenerek elde edilen veriler ile sürecin temel aşamaları ortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır. Nitel verilerin yorumlanmasıyla sonuca ulaşılan bu çalışmada bulgular ekran kayıtları mülakatlar ve gözlemlerden elde edilmiştir. Elde edilen bulgular nitel veri analizi programı Nvivo11 ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak, Code.org üzerinde problem çözme süreçlerinin temel olarak Odaklanma, Sınama ve Sonuçlandırma şeklinde 3 aşamada gerçekleştiği belirlenmiştir. Bu aşamalar farklı faktörlerin etkisiyle bazı durumlarda birbirini takip eden sırada doğrusal biçimde gerçekleşirken, bazı durumlarda ise aşamalar arası döngüsel geçişler söz konusu olabilmektedir. Elde edilen sonuçların blok tabanlı kodlama ortamlarında yapılacak olan uygulamalarda, ders tasarımcılarına derslerin planlanması ve yürütülmesin noktasında rehber olacağı düşünülmektedir.

Considering computational thinking skills; coding instruction, which is of great importance in the middle school information technology and software lesson curriculum, consist of the functions that are designed for developing problem solving skills. The block-based coding environments suggested to be used to facilitate the process of problem-solving with the instruments that they provide. Even though there are evaluations related to computational skills of students working on this kind of environments in other studies, there is a need for definitions about how problem solving process of the students develops, how the students behave in the process. Based on this notion, in this study a framework is generated to determine the process of problem solving by defining behaviors of students displayed on BTKO problem solving activities. The study was performed with 15 6th grade students on Code.org problem solving environment activities during one term long ITC and Research Methods and Techniques lessons. In the study it was tried to reveal the main stages of the process with the data acquired from the description of problem solving processes. The results suggested that, it was stated that the problem solving processes are basically recognized as focusing, evaluating and finalisation. Some implementations andsuggestions for successful applications are also included.