Fatih Projesi bileşenlerinin öğretmen, idareci ve öğrenci bakış açısıyla yeniliğin yayılımı kuramı temelinde incelenmesi

Abstract

Gelişen ve değişen dünyada eğitimde teknoloji entegrasyonu zorunlu hale gelmiştir. Bilgi çağına ayak uydurabilmek amacıyla dünyada ve ülkemizde eğitim sisteminde çok büyük bütçeler ayrılarak bir takım projeler gerçekleştirilmektedir. Ülkemizde en son gerçekleştirilen proje, 2010 yılında duyurulan ve 2011 yılında uygulanmaya başlanan FATİH projesidir. Bu çalışmanın amacı; FATİH projesinin bileşenlerin öğretmen, idareci ve öğrenci bakış açısıyla yeniliğin yayılımı kuramı temelinde incelemektir. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan özel durum çalışması kullanılmıştır. Rize ilinde 4 farklı türde (Fen Lisesi, Sosyal Bilimler Lisesi, Anadolu Lisesi ve Güzel Sanatlar Lisesi) eğitim veren lisede yürütülen araştırmaya; 17 öğretmen, 4 idareci ve 27 öğrenci katılmıştır. Araştırma grubunun seçiminde amaçlı örneklem yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından hazırlanan yeniliğin yayılımı kuramı basamaklarına uygun şekilde hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veriler 2015-2016 eğitim öğretim yılının bahar döneminde toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır.Yeniliğin Yayılımı Kuramı; bilgi, ikna, karar, uygulama ve onay aşamalarından oluşmaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; FATİH projesinin; donanım ve yazılım altyapısının sağlanması bileşeninde, öğretmenler `uygulama`, idareciler `ikna`, öğrenciler ise `karar` aşamasında bulunmaktadırlar. E-içeriğin sağlanması ve yönetilmesi bileşeninde; öğretmenler `uygulama`, idareciler `karar` ve öğrenciler `ikna` aşamasında bulunmaktadırlar. Öğretim programlarında etkin BİT kullanımı bileşeninde; öğretmenler `uygulama`, idareciler ve öğrenciler `karar` aşamasında bulunmaktadırlar. Öğretmenlerin hizmet içi eğitimi bileşeninde; öğretmeneler ve idareciler `onay` aşamasında, öğrenciler ise `karar` aşamasında bulunmaktadırlar. FATİH projesinin son bileşeni olan bilinçli, güvenli, yönetilebilir ve ölçülebilir BİT kullanımının sağlanması bileşeninde; öğretmenler `uygulama`, idareci ve öğrenciler ise `karar` aşamasında bulunmaktadırlar. Öğretmen, idareci ve öğrencilerin projeden genel olarak memnun oldukları, LCD panel etkileşimli tahtayı faydalı buldukları, tablet bilgisayarı ise faydalı bulmadıkları ve kullanmadıkları elde edilen diğer bulgulardandır. Ayrıca öğretmen ve öğrenciler arasında FATİH projesi teknolojik cihazlarının derse renk kattığı, kendilerine zaman kazandırdığı gibi olumlu görüşlerin yanı sıra; gerek olmaması, faydasına inanılmaması, beklentilerinin karşılanmaması, etkin ve pratik kullanımının olmaması gibi olumsuz görüşler de bulunmaktadır. FATİH projesi teknolojik cihazlarından LCD panel etkileşimli tahtanın en çok görsel yansıtma, slayt gösterme gibi amaçlarla kullanıldığı elde edilen sonuçlar arasındadır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda entegrasyon sürecinin daha etkili ve verimli uygulanabilmesi için bir takım önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: FATİH Projesi ve Bileşenleri, Yeniliğin Yayılımı Kuramı, Teknoloji Entegrasyonu.

Integration of technology into education has been compulsory in the changing and developing world. In order to keep pace with the Information Age, a number of major-budget projects in the field of education system are carried out both in the world and our country. The recent project conducted in our country is FATIH Project which was announced in 2010 and initiated in 2011. The aim of this study is to examine the components of FATIH Project within the perspective of teachers, administrators and students on the basis of Diffusion of Innovation Theory. In this study, a case study being one of qualitative research methods has been used. 17 teachers, 4 administrators and 27 students participated in the study which was conducted on 4 different types of high schools (Science High School, Social Sciences High School, Anatolian High School and Fine Arts High School) in the province of Rize. For the selection of the research group, maximum variation sampling being one of the purposeful sampling methods was used. As data collection tool, semi-structured interview forms which were drawn up by the researcher in accordance with the Diffusion of Innovation Theory stages have been used. The data were collected through spring semester of 2015-2016 academic year. For data analysis, content analysis has been used. Diffusion of Innovation Theory is composed of five phases: knowledge, persuasion, decision, implementation and approval. According to the finding obtained in this study, teachers are in the implementation phase regarding the component of hardware and software infrastructure whereas administrators are in the persuasion phase and the students are in the decision phase. Teachers are in the implementation phase regarding the component of educational e-content preparation and management of FATIH Project whereas administrators are in the decision phase and the students are in the persuasion phase. Teachers are in the implementation phase regarding the component of effective use of IT in the curriculum whereas administrators and students are in the decision phase. Teachers and administrators are in the approval phase regarding the component of in-service training of teachers whereas the students are in the decision phase. Teachers are in the implementation phase of Diffusion of Innovation Theory in terms of providing conscious, reliable, manageable and quantifiable IT use, whereas administrators and students are in the decision phase which is the last component of FATIH Project. It has also been finding that teachers, administrators and students are pleased with the project in general and they find LCD panel interactive board useful; however, they neither find tablets useful nor use them. Moreover, some of the teachers and the students noted that technological tools of FATIH Project revive the courses and are time-saving. Besides these positive opinions, there are some negative opinions depending on the fact that there is no need for such tools, not believing in its benefit and not having effective and practical use and they don't meet the expectation. It has been obtained that LCD panel interactive board; one of FATIH Project technological tools is mostly used for visual projection and slide shows. In accordance with the results obtained, a number of suggestions are made to be implemented the integration process more efficiently and productively.Keywords: FATIH Project and its Components, Diffusion of Innovation Theory, Integration of Technology.