Yabancı uyruklu öğrenci sınavı ile Karadeniz Teknik Üniversitesine yerleşen öğrencilerin stresle başa çıkma tarzları problem çözme becerileri ve yardım arama tutumları

Abstract

Uluslararası öğrenci programları tüm ülkelerde farklı şekillerde uygulanmaktadır. Bu programlarla bilimsel ve teknolojik gelişmelerin takip edilmesi yanında kültürel duyarlılığın arttırılması ve toplumlar arası iş birliğinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Türkiye bir aday ülke olarak hem Avrupa Birliğinin bu tür uygulamalarına katılmakta hem de tarihi, toplumsal ve coğrafi statüsünün bir gereği olarak kendine özgü uluslararası öğrenci programları geliştirip uygulamaktadır. Kısa adı YÖS olan Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı Türkiye'nin son yıllarda yaygınlaştırdığı programlardan biridir. Bu program aracılığıyla yabancı uyruklu öğrencilerin Türkiye'de yükseköğrenim görmeleri amaçlanmaktadır. YÖS uygulaması ile Türk üniversitelerinde çok sayıda yabancı uyruklu öğrenci öğrenim görmeye başlamıştır. Öğrenim hayatı dikkate alındığında başta dil ve kültürel farklılıklar olmak üzere, pek çok durumun öğrenciler için bu süreçte problem kaynağı oluşturduğu gözlenmektedir. Uyum sorunlarını çözemeyen öğrencilerin bir kısmı ciddi psikolojik belirtiler geliştirmekte, akademik başarısızlıklar yaşamakta hatta öğrenimini sona erdirebilmektedir. Öğrencilerin uyum sağlama sürecinde, stresle başa çıkma tarzları, problem çözme becerileri ve yardım arama tutumları önemli birer psikolojik değişkendir. Bu çalışmanın temel amacı; YÖS ile Türkiye'de üniversite eğitimi almakta olan öğrencilerin stresle başa çıkma, problem çözme ve yardım arama tutumlarını incelemektir. Bu amaca dönük olarak yabancı uyruklu öğrenciler ile Türk uyruklu öğrencilerin ölçek puanları karşılaştırılarak inceleme yapılmıştır.Çalışma karşılaştırmalı bir araştırma desenine uygun olarak düzenlenmiştir. Araştırma grubu 731 öğrenciden oluşmaktadır (YÖS Grubu=287; Türk Öğrenci Grubu=444). Çalışmada Türk öğrenci grubunun yardım arama puanları, yabancı öğrencilerinkinden anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır (t=-9.67, p<.001, d=.73). Stresle başa çıkma tutumları incelendiğinde Türk uyruklu öğrencilerin sosyal destek (t=-4.65, p<.001, d=.28) alt ölçeğinden, YÖS öğrencilerinin ise iyimser yaklaşım (t=7.25, p<.001, d=.55), boyun eğici yaklaşım (t=10.10, p<.001, d=.77) ve çaresiz yaklaşım (t=2.25, p<.05, d=.17) alt ölçeklerinden aldıkları puanlar anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. YÖS grubu problem çözme envanterinin alt ölçekleri olan aceleci yaklaşım (t=3.52, p<.001, d=.27) ve kaçıngan yaklaşım (t=6.77, p<.001, d=.51) ölçeklerinden, Türk öğrenci grubu ise değerlendirici yaklaşım alt ölçeğinden (t=-4.53, p<.05, d=.34) anlamlı düzeyde daha yüksek puanlar almıştır. Analizlerde cinsiyet ve öğrenim düzeyiyle ilgili sonuçlara da yer verilmiş ve belli boyutlarda anlamlı farklılıklara rastlanmıştır. Ortaya çıkan sonuçlar; Türk uyruklu öğrenciler ve YÖS ile üniversite eğitimine başlayan öğrencilerin yardım arama, başa çıkma ve problem çözme tutumları arasında belli boyutlarda belirgin farklılıklar olduğunu göstermektedir. Araştırmadan elde edilen bu sonuçlar literatür bulguları ile önemli ölçüde örtüşmektedir.Anahtar Kelimeler: Yabancı Uyruklu Üniversite Öğrencileri, Stresle Başa Çıkma, Problem Çözme, Yardım Arama.

International Student Programs are implemented in different ways across the world. Besides following the scientific and technological developments through the student programs, the main purpose is to increase cultural sensitivity and cooperation among different societies. In this sense, Turkey, as a candidate to EU, participates in such practices of the European Union as well as play a significant role in developing and implementing her own international student programs as a requirement of her historical, social, and geographical status. The Foreign Student Examination (YOS) is taken by the foreign students, who want to pursue a college degree in Turkey. Through the international student program, it is aimed to expand the number of foreign students in higher education system. With the implementation of YOS, a growing body of foreign students has started to study in Turkish universities. However, considering the learning life, it is observed that language and cultural differences might be cultural and social barriers for these students through this journey.In fact, some student might develop serious psychological and adaptation problems and they cannot be show necessary academic performance and are at risk of drop-out of higher education institutions. In this sense, the students' coping styles, problems solving skills, asking for help attitudes play a key role in the adaptation process. Therefore, the main goal of the current study is to examine the impact of foreign students' problem solving skills, stress coping skills and seeking for help attitudes on their academic stand through university life. For this purpose, the current research aimed to compare the foreign and Turkish students' scale scores on these variables. The participants of the study consist of 731 university students (YÖS = 287, Turkish = 444) and the research design is comparative. The study findings showed that Turkish students' seeking for help attitudes are statistically and significantly higher than the foreign peers (t=-9.67, p<.001, d=.73). As examined stress coping skills, the foreign students reported higher scale scores on optimism (t=7.25, p<.001, d=.55), submissive acts (t=10.10, p<.001, d=.77), the desperate approach (t=2.25, p<.05, d=.17) than Turkish university students. On the other hand, Turkish students reported higher social support scores than the foreign peers (t=-4.65, p<.001, d=.28). For problem solving skills, the foreign students had higher scores on impulsive style (t=3.52, p<.001, d=.27) and avoidant style (t=6.77, p<.001, d=.51) as compared to the Turkish students. On the other hand, Turkish students reported higher scores on planfulness (t=-4.53, p<.05, d=.34) than the foreign ones. The researcher also investigated the role of gender and education level on the study variables and there are some statistically significant group differences. Together, the results showed that the foreign and Turkish students' coping styles, seeking help attitudes, and problem solving skills have statistically and significantly group differences consistent with the current literature. The future directions and limitations are discussed.Keywords: Foreign Students, Coping, Problem Solving, Help Seeking.