An examination of daily politics and factionalism at the Ottoman imperial court in relation to the regicide of Osman II (r.1618-22)

Abstract

Bu tez, Sultan II. Osman'ın (s.1618-22) 20 Mayıs 1622'de İstanbul'da gerçekleşen büyük bir askeri isyan sonucu tahtan indirilişi ve katli öncesi Osmanlı sarayında gündelik siyasetin değişen dinamiklerini ve hizipçiliğini incelemektedir. 17. yüzyılın siyasi ve içtimai krizlerinde birçok açıdan kritik bir dönüm noktası olan Sultan II. Osman'ın katli pek çok akademik araştırmaya konu olmuşsa da, Sultan Osman'ın katli öncesi Osmanlı merkez sarayında gündelik siyaset ve hizipçilik göz ardı edilmiştir. Bu çalışma göz ardı edilen bu meseleyi inceleyerek, II. Osman'ın katline dair yeni bakış açıları sağlamayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, akademik literatür tarafından henüz kullanılmamış olan, İstanbul'da ikamet eden Venedik elçisinin raporları, dispacci (tekil, dispaccio) incelenmektedir. Bu çalışmada, II. Osman'ın katlinin öncelikle merkez ordusunun (yeniçeri ve sipahilerin) ve İstanbul halkının ciddi bir ekonomik/fiskal krizle karşılaşmasından kaynaklanan Sultan Osman'ın saltanatına karşı yabancılaşmayla ilgisinin olduğu iddia edilmektedir. Sultan Osman'ın 1621 yılında Lehistan-Litvanya Birliğine karşı düzenlediği askeri sefer ise mevcut krizi daha da derinleştirmiştir. Sefer dönüşü II. Osman'ın ekonomik ve sosyal hayata müdahaleleri bu krizin genişlemesine yol açmıştır. II. Osman'ın ve saray hizbinin bu krizi yönetmedeki başarısızlığı kısa bir sürede büyük bir isyanı tetikleyip, sultanın ve yönetimin tarzının hedef tahtasına konulmasına neden olmuştur. Bu tezde ayrıca, II. Osman'a yöneltilen sözde yeni bir sekban ordusu kurup, yeniçeri ocağını kaldıracağı suçlaması da incelenmektedir. İsyan esnasında ortaya atılan bu suçlamanın yüksek bir ihtimalle bir şayia olduğunu ve isyan hususunda kararsız kalan askerleri ve halkı kışkırtıp, isyanın saflarına çekmek amacını taşıdığı iddia edilmektedir.Anahtar Kelimeler: Osman II, Gündelik Siyaset, Hizipçilik, Sultan Katli, Bailo,Dispacci.

This thesis examines the changing dynamics of the practical politics and power relations at the Ottoman imperial court in İstanbul before the dethronement and murder of Sultan Osman II (r.1618-22) on May 20, 1622, upon a massive military rebellion. The regicide of Osman II was in several respect a watershed in the seventeenth-century crisis in the Ottoman practical and court politics. Even though many academic studies have examined the regicide of Osman II, they overlook the role of the daily politics and factionalism at the imperial court prior to the regicide of Osman II. This study attempts to provide some new perspectives on these omitted aspects of the Osman II's reign through using hitherto unexamined archival sources such as dispatches of the Venetian baili, the ambassadors resident in Istanbul. My main argument is that the regicide of Osman II was principally pertained to the alienation of imperial soldiers and the common people in the capital against the sultan while they were all confronting a serious economic/fiscal crisis. The crisis further deepened before the sultan's imperial campaign against the Polish-Lithuanian Commonwealth in 1621. Upon the sultan's return to capital form the campaign, his intervention to the daily economic and social life increased the crisis in the capital. The mismanagement of this crisis by Osman II and his court faction soon led to a popular uprising directly targeting the sultan and his style of rule. In this thesis, I also discuss the accusation of Osman II's alleged secret plan of recruiting a new army to replace the Janissaries and sipahis. I find that this was most probably a rumor that aimed to provoke the neutral soldiers and common people to join in the ranks of the rebellion in May 1622.Keywords: Osman II, Daily Politics, Factionalism, Regicide, the Bailo, the Dispacci.