Meslek lisesi son sınıf öğrencilerinin kariyer gelişiminde aile etkisi: Pendik İlçesi örneği

Abstract

AraĢtırma Ġstanbul Ġli, Pendik Ġlçesi‟ nde öğrenim görmekte olan meslek lisesi sonsınıf öğrencilerinin kariyer geliĢiminde aile etkisini tespit etmeye yönelik olarakyapılmıĢtır. AraĢtırmanın örneklemi, 2013-2014 Eğitim-Öğretim yılında Ġstanbul ili,Pendik Ġlçesi meslek lisesi son sınıfta öğrenim görmekte olan 95 kız, 240 erkek vetoplam 335 öğrenciden oluĢmaktadır.AraĢtırmada araĢtırmacı tarafından oluĢturulan kiĢisel bilgi formu ile Found, Cotter,Fitzpatrick, Kantamneni, Carter, & Bernfeld, tarafından geliĢtirilip, Akın, Usta, &Satici, tarafından Türkçeye uyarlanan Kariyer GeliĢiminde Aile Etkisi ÖlçeğikullanılmıĢtır. Kariyer geliĢiminde Aile Etkisi Ölçeği dört boyut, 22 maddedenoluĢmaktadır. Ölçeğin alt boyutları: „‟bilgisel destek‟‟,‟‟ailenin beklentiler‟‟,‟‟maddidestek‟‟ ve „‟değerler/inançlar‟‟ boyutlarından oluĢmaktadır.AraĢtırmada elde edilen veriler SPSS (Statistical PackageforSocialSciences) forWindows 21.0 programı kullanılarak analiz edilmiĢtir. Verileri değerlendirilirkentanımlayıcı istatistiksel metotları (Sayı, Yüzde, Ortalama, Standart sapma)kullanılmıĢtır.Niceliksel verilerin karĢılaĢtırılmasında iki grup arasındaki farkı t-testi, ikiden fazlagrup durumunda parametrelerin gruplararası karĢılaĢtırmalarında Tek yönlü(Oneway) Anova testi ve farklılığa neden olan grubun tespitinde Scheffe testikullanılmıĢtır.Elde edilen bulgular %95 güven aralığında, %5 anlamlılık düzeyindedeğerlendirilmiĢtir.AraĢtırmanın verileri, 2013-2014 eğitim ve öğretim yıllarında toplanmıĢtır. Buverilerinin analizi neticesinde ulaĢılan sonuçları aĢağıdaki gibi özetleyebiliriz:1. AraĢtırmada yer alan öğrencilerin aile geliri arttıkça maddi anlamda destek görmeoranı da artmaktadır.2. Aile ile iyi iliĢkilere sahip öğrencilerin bilgisel anlamda daha fazla desteklendiğisaptanmıĢtır.3. Aile ile iliĢkilerde olumlu yöndeki artıĢ maddi anlamda da destek oranına dayansımaktadır.4. Ev hanımı ve çalıĢmayan annelerin çocuklarının değer ve inançları hayatlarınadaha fazla yansımıĢtır.5. Anne ve baba eğitim seviyesindeki yükselme öğrenciyi bilgisel anlamdadestekleme oranını da artırmaktadır.6. Anne ve baba eğitim seviyesindeki artıĢ maddi anlamda destek oranını daartırmaktadır.7. Ġlköğretimde baĢarılı olan öğrencilerin genel anlamda daha fazla desteklendiğigörülmektedir.Anahtar Kelimeler: Kariyer, Kariyer GeliĢimi ve Planlaması, Mesleki Eğitim, Aile

The research was made for the purpose of determining the effect of families on thecareer development of senior students studying in the vocational school in PendikDistrict, Istanbul Province. Sample of the research was comprised of 335 students intotal, i.e. 95 female and 240 male students, who were receiving training in the seniorclass of the vocational school in Pendik District, Istanbul Province in the academicyear of 2013-2014.In the research, we used the personal information form organized by the researcherand Family Influence Scale on Career Development that was developed by Found,Cotter, Fitzpatrick, Kantamneni, Carter, & Bernfeld and adapted to Turkish by Akın,Usta, & Satici. Family Influence Scale on Career Development is comprised of fourchapters and 22 articles. Sub-chapters of the scale are comprised of `informationalsupport`, `material support` and `values/beliefs`.Data that are obtained within the scope of the research are analysed by using theprogram titled SPSS (Statistical PackageforSocialSciences) for Windows 21.0.Descriptive statistical methods (Figures, Ratios, Averages, and Standard Deviations)are used during assessment of data.T-test is used to determine the difference between two groups for the purpose ofcomparing qualitative data, and in the case of more than two groups, One-way Anovatest is used to compare the intergroup relations between parameters, and Scheffe testis used to determine the group that causes difference.Obtained findings are assessed within the confidence interval of 95% and within thesignificance level of 5%.Research data were obtained in the academic season of 2013-2014. We maysummarise as below the conclusions that are reached as a result of analysis ofaforementioned data:1. As the family income of the students participated to the research increased theratio to obtain financial support increased.2. It was determined that the students that have good relations with their familieswere supported more in informational terms.3. Positive increase that was observed in terms of relations with the families was alsoreflected on the ratio of financial support.4. Values and beliefs of the children of housewives and unemployed mothers werereflected more on the lives of their mothers.5. It was determined that the increase in the education level of the mother and fatherwas increasing the level of support provided to the student in informational terms.6. It was determined that the increase in the education level of the mother and fatherwas also increasing the level of financial support provided to the student ininformational terms.7. It was observed that the students, who were successful in the primary school, werebeing supported more in general.Key Words:Career, Career Development and Planning, Vocation Education, Family.