Iğdır Ovası kıraç koşullarında farklı azot dozları ve sıra üzeri mesafelerinin aspir (carthamus tinctorius l.)in verim ve verim unsurları üzerine etkisi

Abstract

ÖZETY. Lisans TeziIĞDIR OVASI KIRAÇ KOŞULLARINDA FARKLI AZOT DOZLARI VE SIRA ÜZERİ MESAFELERİNİN ASPİR (Carthamus tinctorius L.)?İN VERİM VE VERİM UNSURLARI ÜZERİNE ETKİSİRecep AKIŞIğdır ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüTarla Bitkileri Anabilim DalıDanışman: Yrd. Doç. Dr. Tamer ERYEĞİTBu çalışma, 2012 yılı bitki yetiştirme sezonunda Iğdır Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi tarımsal üretim alanında tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme deseninde azot dozu ve bitki sıra üzeri mesafelerinin aspir bitkisinin verim ve verim unsurları üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Materyal olarak Remzibey-05 aspir çeşidinin kullanıldığı çalışmada dört farklı azot dozu (0, 10, 15, 20 kg/da) ve üç farklı sıra üzeri (10, 15, 20 cm) mesafe uygulanmıştır. İncelenen özellikler; bitki boyu, ana sap kalınlığı, ana dal sayısı, ikincil dal sayısı, bitki başına tabla sayısı, tabla çapı, bin tane ağırlığı, tohum verimi, ham yağ oranı, ham protein oranı ve ham yağ verimidir. Araştırma sonucunda, azot dozlarının yağ oranı hariç diğer özellikler üzerine etkisi önemli bulunmuş, sıra üzeri mesafelerinin ise bitki boyu ve ham yağ oranı dışındaki incelenen diğer özellikler üzerine etkisi önemli çıkmıştır. Denemede, tohum verimlerinin 155,23-196,95 kg/da arasında değiştiği belirlenmiştir. En yüksek tohum verimi (196,95 kg/da) ham yağ verimi (70,09 kg/da) dekara 15 kg/da azot ve 15 cm sıra üzeri mesafe kombinasyonundan elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, yöre koşullarında aspir bitkisinden maksimum verimin alınabilmesi için ekimin, 15 cm sıra üzeri mesafe ve 15 kg/da azot dozunun uygulanarak yapılması gerektiği söylenebilir.

ABSTRACTMS ThesısTHE EFFECT of NITROGEN DOZES and INTRA-ROW SPACING on YIELD and YIELD COMPONENTS of SAFFLOWER (Carthamus tinctorius L.) UNDER THE IĞDIR PLAIN DRY CONDITIONSRecep AKIŞIğdır University Graduate School of Natural and Applied SciencesDepartment of Field CropsSupervisor: Asst. Prof. Dr. Tamer ERYİĞİTThis study was carried out to determine the effects of different nitrogen doses and intra-row spacing on the seed yield and yield components of Remzibey-05 safflower cultivar. The study was conducted at randomized complete block with split plot design with three replication under Iğdır plain dry conditions in 2012. In this study which Remzibey-05 safflower cultivar was used as the material, three row spacing (10, 15, 20 cm) and four nitrogen doses (0, 10, 15, 20 kg/da) were applied. Observed characteristics were plant height, diameter of stem, number of primary branches, number of secondary branches, number of heads per plant, diameters of head, 1000 seed weight, seed yield, crude oil ratio, crude oil yield and crude protein ratio.According to the results, nitrogen doses were found to have significant effects on features, except oil ratio and intra row spacing had significant effects on features, except plant height and oil ratio. In the trial, seed yields varied between 155,23 kg/da -196, 95 kg/da. The highest seed yield (196,95 kg/da) and oil yield (70,09 kg/da) were obtained from combination of 15 kg/da nitrogen dose and 15 cm row spacing of distances. In order to get the maximum safflower yield under the local conditions, plant distance of 15 cm row spacing and 15 kg/da nitrogen dose needed to be said.