Iğdır ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeftali genotiplerinin fenolojik, pomolojik ve kimyasal özelliklerinin tespiti

Abstract

Bu çalışma 2013-2014 yıllarında Iğdır'da yetişen yerel şeftali genotiplerinin bazı fenolojik, pomolojik ve kimyasal özelliklerinin tespit edilmesi amacıyla yürütülmüştür. Yörede Zeferan ve Ağşeftali yerel isimleri ile yetiştirilen iki şeftali populasyonundan toplam 38 genotip incelenmiş ve iki adet standart çeşit (Rich Lady ve Royal Glory) ile mukayese edilmiştir. İncelenen genotiplerin geççi ve/veya çok geççi oldukları belirlenmiştir. 2013 yılında incelenen şeftali genotiplerinin meyve ağırlığı 115.2–258.4 g, et/çekirdek oranı 11.0–24.7, SÇKM içeriği % 9.9–17.5, titrasyon asitliği 0.3–1.2 g/100 g ve C vitamini 4.3–22.1 mg/100 g değerleri arasında belirlenmiştir. Araştırmanın ikinci yılında ise meyve ağırlığı 156.0–213.0 g, et/çekirdek oranı 13.8–22.3, SÇKM içeriği 8.9–15.2, titrasyon asitliği 0.7–1.4 g/100 g ve C vitamini 5.0–22.5 mg/100g değerleri arasında saptanmıştır. Yerel Ağşeftali popülasyonu içerisinde yer alan Ağşeftali 7 ve Ağşeftali 8 kodlu genotipler her iki yılda da standart çeşitleri meyve ağırlığı, SÇKM ve C vitamini içeriği bakımından geçtikleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak Iğdır yerel şeftali popülasyonlarının şeftali ıslah çalışmaları için çok önemli bir kaynak olduğu, Ağşeftali 7 ve Ağşeftali 8 kodlu genotiplerin ise tescil için ümitvar olduğu tespit edilmiştir.

The study was carried out to determine some phenological, pomological and chemical traits of native peach genotypes under Iğdır ecological conditions in 2013 and 2014. Called as Zeferan and Ağşeftali, from two native peach cultivar populations, 38 genotypes were investigated and compared with two standart cultivars such as Rich Lady and Royal Glory in the study area. Investigated genotypes were determined to be late or very late ripening stage. Among genotypes, fruit weight, flesh/pit weight ratio, total soluble solid content, titratable acidity and vitamin C varied from 115.2 g to 258.4 g, 11.0 to 24.7, 9.9 % to 17.5 %, 0.3 g/100 g to 1.2 g/100 g and 4.3 mg/100 g to 22.1 mg/100 g, respectively in the year 2013, and 156.0 g to 213.0 g, 13.8 to 22.3 8.9 % to 15.2 %, 0.7 g/100 g to 1.4 g/100 g and 5.0 mg/100g to 22.5 mg/100g, respectively in the year 2014. Ağşeftali 7 and Ağşeftali 8 genotypes, belonging to Ağşeftali population, were found to have heavier fruits and heigher contend of TSS and vitamin C when compared to standart cultivars. As a result of the current study, native peach populations could be very important source for breeding and genetic studies. It was also found that Ağşeftali 7 and Ağşeftali 8 were promising genotypes in terms of investigated traits.