Iğdır ili Tuzluca ilçesi küçükbaş hayvancılık işletmelerinin genel yapısı

Abstract

Bu çalışma Iğdır İli Tuzluca İlçesi'nde küçükbaş hayvan işletmelerinin yapısal durumlarını, barınak koşullarını, yem bitkileri üretimini, yem depolama koşullarını, hayvan besleme hakkında bilgi düzeylerini ortaya koymak ve yetiştiricilerin sosyal durumlarını belirlemek mevcut hayvansal üretim düzeyini artırmaya yönelik çözüm önerileri getirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 104 işletme ile yüz yüze yapılan anket verileri kullanılmıştır. İşletmelerdeki koyun varlığının % 90'dan fazlası Morkaraman, geri kalan ise Akkaraman ve kısmen melez tiplerden oluştuğu tespit edilmiştir. Iğdır İli Tuzluca İlçesi genelinde yaylacılığın yaygın olduğu, yetiştiricilerin köy dışında yaylalarda da hayvancılık yaptıkları belirlenmiştir. Koyunların baharla birlikte meraya çıkarıldıkları ve kar yağıncaya kadar merada otlatıldıkları, kışın ise ağıllara alınarak eldeki mevcut kesif yemlerle ek yemleme yapıldığı tespit edilmiştir. İşletme sahiplerinin yaş ortalaması 42.3, okuma yazma bilenlerin oranı %97.1, işletmelerde ortalama küçükbaş hayvan sayısının 50.8 baş olduğu, hayvancılık tecrübelerinin 18.6 yıl olduğu, işletmelerin % 92.3'ünün herhangi bir tarımsal destek almadığı ve %79.8'inin herhangi bir ekipmana sahip olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca işletmelerde Temmuz ve Ağustos ayı arasında sağım yaptıkları, sağımı kadınların yaptığı, sağımdan sonra bir kerelik kuzulara emiştirmenin yapıldığı, bu süre zarfında elde edilen ürünlerin çoğunun aile içinde tüketildiği, artan ürünlerin ise başka tüketicilere süt, peynir, yağ gibi ürünler olarak satıldığı belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre ilçe genelinde yürütülen koyunculuk faaliyetlerinin ağırlıklı olarak küçük sürülerden ve morkaramandan koyun ırkından oluştuğu, koyunculuk faaliyetlerinde ekstansif sistemin ağırlıkta olduğu görülmüştür. İşletmeler yetiştirici birlikleri çatısı altında toplanamamış olmaları da faaliyetlerini olumsuz yönde etkilediği belirlenmiştir.

This study was conducted to reveal knowledge level on structural status, barn conditions, forage plants, feed storing conditions and animal nutrition of small ruminant enterprises in Tuzluca district, to determine social status of animal producers, and to bring forward a proposal on increasing their levels of the current animal production. In the study, the questionnaire data of 104 enterprises selected by stratified sampling method were used. More than 90 (%) of sheep existence in the enterprises were Morkaraman indigenous breed, the rest were composed of Akkaraman indigenous breed and partially crossbred types. It was determined that, in Tuzluca district of Iğdır province, nomadic transhumance was common, in general, and producers made an effort for sheep husbandry outside of the villages. With spring season, sheep were grazed until snowing and, in winter season, the sheep were exposed to additional feeding within sheep barns. It was determined to be average age of enterprises (42.3), the percent of the enterprises that was literate (97.1%), average number of small ruminants (50.8 head), experience of the enterprises in animal husbandry (18.6 year), the percent of the enterprises that didn't receive any agricultural support (92.3%), and the percent of the enterprises that didn't possess any farm machinery (79.8%). It was also determined that, only women in the enterprises were milking the sheep between July and August months, lambs sucked dams once after milking, families consumed animal products obtained during this period, and extra products were bought as milk, cheese and fat. It was determined according to the research results that animal production operations were conducted in the district with small flocks comprising Morkaraman breed under extensive conditions, as well as the enterprises could not gather under a single roof of producer associations.