Iğdır`da yetişen yerli kara erik (Prunus domestica L.) genotiplerinin fenolojik, pomolojik ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma 2017-2018 yılları arasında Iğdır ekolojik koşullarında doğal olarak yetişen karaerik genotiplerinin fenolojik, pomolojik ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada ön seleksiyon kriterleri doğrultusunda belirlenen 54 karaerik genotipi incelenmiş ve bunlar içerisinden tartılı derecelendirme metoduna göre 15 genotip ümitvar olarak seçilmiştir. İncelenen karaerik genotiplerinde tomurcuk patlaması 7-18 Mart, ilk çiçeklenme 14-23 Mart, tam çiçeklenme 20-28 Mart tarihleri arasında kaydedilmiş ve genotiplerin hasadı 30 Temmuz-10 Ağustos tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışmada incelenen 54 genotipte 2 yıllık ortalamalara göre meyve ağırlığı 37,77-80,31 g, meyve eni 39,06-50,40 mm, meyve boyu 36,04-65,08 mm, meyve yüksekliği 25,70-53,19 mm, çekirdek ağırlığı 0,50-1,33 g, meyve eti/çekirdek oranı 27,58-93,93, meyve hacmi 37-82 cm3, meyve yoğunluğu 0,79-1,38 g cm-3, meyve eti sertliği 2,8-6,44 kg cm-2, titre edilebilir asitlik %0,71-1,74, SÇKM %11,2-17,7 ve pH 3,01-3,54 arasında bulunmuştur. Tartılı derecelendirme metoduna göre ümitvar olarak seçilen 15 genotipte ise meyve ağırlığı, meyve eni, meyve boyu, meyve yüksekliği, çekirdek ağırlığı, meyve eti/çekirdek oranı, meyve hacmi, meyve yoğunluğu, meyve eti sertliği, titre edilebilir asitlik, SÇKM ve pH sırasıyla 56,69-80,31 g, 44,28-50,40 mm, 40,37-48,41mm, 47,13-53,19 mm, 0,58-1,14 g, 60,87-99,87, 52-82 ml, 0,88-1,38 g ml-1, 3,32-5,66 kg cm-2, %0,83-1,44, %11,90-15,60 ve 3,02-3,27 arasında belirlenmiştir.

This study was carried out in order to determine the phenological, pomological and morphological characteristics of the black plum genotypes that grow naturally in Iğdır ecological conditions between the years of 2017-2018. In this study, 54 black plums genotypes were investigated and 15 genotypes were selected as promising between them according to weighted ratings method. Bud burst, first flowering, full flowering of examined black plum genotypes were ranged from 7-8 March, 14-23 March, 20-21 March, respectively and genotypes were harvested between 30 July and 10 August. In the investigated 54 genotypes, according to the 2-year averages fruit weight were between 37.77-80.31 g, fruit width 39.06-50.40 mm, fruit lenght 36.04-65.08 mm, fruit height 25.70-53.19 mm, seed weight 0.50-1.33 g, fruit flesh seed ratio-1 27.58-93.93 fruit volume 37-82 cm3, fruit density 0.79-1.38 g cm-3, fruit hardness 2.8-6.44 kg cm-2, titratable acidity 0.71-1.74%, total soluble solid 11.2-17.7% and pH 3.01-3.54. Fruit weight, fruit width, fruit lenght, fruit height, seed weight, fruit flesh seed ratio-1, fruit volume, fruit density, fruit hardness, titratable acidity, total soluble solid and pH in the 15 genotypes which were selected as promising according to weighted rating method were 56.69-80.31 g, 44.28-50.40 mm, 40.37-48.41 mm, 47.13-53.19 mm, 0.58-1.14 g, 60.87-99.87 52-82 cm3, 0.88-1.38 g cm-3, 3.32-5.66 kg cm-2, 0.83-1.44%, 11.90-15.60% and 3.02-3.27 respectively.