Türkçeye çevrilmiş edebî metinlerde anlam ve biçim kırılmaları

Abstract

Türkçeye çevrilmiş edebî metinlerdeki anlam ve biçim kırılmalarını konu alan bu çalışmanın amacı Türkçeye çevrilmiş edebî metin çevirileri sırasında dil içi ve diller arasında doğan çeviri sorunlarını ve bu sorunları en aza indirmek için neler yapılabileceğini ortaya koymaktır.Türkçeye çevrilmiş edebî metinlerde dil içi çeviriyi incelemek için Fuzûlî'nin Su Kasidesi ve Şeyh Galip'in Hüsn ü Aşk Mesnevisi; diller arası çeviride çevirisinde Kur'an-ı Kerim'den Fatiha Suresi çevirileri, Shakespeare'in 18. Sone'si ile atasözü ve deyimler, örnek metinler olarak incelenmiştir. İnceleme sonucunda çevirilerdeki farklılıklar ve sorunlar sıralanmıştır. Metnin aslına hangi hususlarda sadık kalınırken hangi hususlarda çeviride özgürlüğün tercih edildiği incelenmiştir.Sonuç olarak çevirmenlerin metinlerin özünü ve biçimini değiştirmeden Türkçeye aktarmaya çalıştıkları görülmüştür. Ayrıca kaynak metinlerin edebî olması dolayısıyla sanatsal işlevlerinin korunmaya çalışıldığı sonucuna varılmıştır.Anahtar Sözcükler: Çeviri sorunları, edebî metinler, diller arası çeviri, dil içi çeviri.

Subject of this study is semantic and stylistic deviations in literary texts trans-lated into Turkish. The aim of this study is to review the problems of both intralingual translation and interlingual translation, which occur during the process of translation through the literary texts translated into Turkish, and what can be done to minize the probability of these possible issues.In order to examine the interaction between languages through literary texts translated into Turkish, for interlingual translation proverbs and idioms through Shakespeare's Sonnet 18, for intralingual translation Fuzûlî's Su Kasidesi (Eulogy of Water) and Şeyh Galip's Hüsn ü Aşk (Beauty and Love), and for the translation of sacred texts Koran have been taken as example texts. At the end of the review, the differences between the translations and issues have been determined. In what re-spects it was attempted to stay true to the original text, and in what respects freedom in translation took place have been examined.Consequently, it has been determined that the translators aimed to stay true to the original versions of the texts while translating them into Turkish. Additionally, due to the literary value of the texts, it has been concluded that artistic functions of them were aimed to remain the same.Key Words: Translation issues, literary texts, interlingual translation, intralingual translation.