Matematik öğretmen adaylarının öğretmen kimliği gelişimi ve kendilerini öğretmen hissetmeleri üzerine bir karma araştırma

Abstract

Bu araştırmanın amacı, matematik öğretmen adaylarının kendilerini öğretmen olarak nasıl gördüklerini, mesleki kimlik gelişimlerini nasıl şekillendirdiklerini ve hangi durumlarda kendilerini öğretmen olarak hissettiklerini incelemektir. Bunun yanı sıra, öğretmen kimliği ve kendilerini öğretmen hissetmeleri arasındaki ilişkiyi araştırmaktadır. Bu çalışma kapsamında 184 matematik öğretmen adayına, Friesen ve Besley'in (2013) `Meslek öncesi öğretmen kimliği ölçeği`'nin Arpacı ve Bardakçı (2015) tarafından Türkçe'ye uyarlanan versiyonu uygulanmıştır. Bunun yanı sıra 19 öğretmen adayı ile görüşülmüştür. Görüşmeler ses kaydına alınıp, çözümlendikten sonra içerik analizi yapılmıştır. Ölçekten elde edilen veriler için sınıf bazlı karşılaştırmalarda ANOVA testi yapılmış, öğretmen hissetme ile kimlik arasındaki ilişki için Spearman Korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Çalışmanın bulgularına göre, öğretmen adaylarının öğrencilerle etkileşiminin kendilerini öğretmen olarak görme ve hissetmelerinde tetikleyici bir rol oynadığı gözlenmiştir. Bunun yanı sıra, öğretmen adaylarının kendilerini öğretmen olarak hissetmelerinin öğretmenlik kimliği gelişiminde önemli bir unsur olduğu ve kimlik araştırmalarında duyuşsal boyutun göz ardı edilmemesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study was to analyze how preservice mathematics teachers see themselves as teachers, how they construct their professional identities and in what conditions they feel as teachers. In addition, this study investigates the relationship between feeling as a teacher and teacher identity. A Turkish version of Early Teacher Identity Measure (ETIM) developed by Friesen and Besley (2013) was administered to 184 preservice mathematics teachers. In addition, 19 teacher candidates were interviewed. The audio recordings were transcribed and analyzed through content analysis. While ANOVA models were run to test the similarities of the means of academic years, Spearman Correlation coefficients were calculated to analyze the relationship between teacher feeling and teacher identity. According to the results of the study, having an interaction with students has a triggering role in preservice teachers' self-categorization and feeling as a teacher. In addition, it was concluded that feeling as a teacher is a crucial component for teacher identity development and the affective dimension should not be omitted in researches on identity.