Akıllı tekstillerle fütüristik çalışılan moda koleksiyonlarının incelenmesi

Abstract

Dinamik bir kavram olan moda; kültürel, politik, psikolojik, ekonomik ve teknolojik faktörlerin etkisinde devinim halindedir. Gelişmekte olan teknoloji, moda sektöründe artan rekabeti beraberinde getirmiştir. Rakipleri geride bırakarak, sektörde yer edinebilmek adına, yeni teknolojilerin kullanımı moda sektöründe oldukça önemlidir. Bu bakımdan moda tasarımcısı özgün olmalı; yeni teknoloji ve malzemeleri yakından takip edebilmelidir. Önceleri sadece teknik, medikal veya askeri amaçlı kullanılan, teknik ve akıllı tekstiller, günümüzde ünlü modacılar tarafından tercih edilmeye başlanmıştır. Malzeme teknolojilerindeki gelişmelerin artması, mikro ve nano boyutlarda malzemelerin üretilebilmesiyle akıllı giysilerin kullanımını arttırmıştır. Dünyaca ünlü moda tasarımcıları ve şirketler tarafından akıllı giysilere büyük bir ilgi uyanmıştır. Geleceğin giysileri olarak bahsedilen akıllı giysiler sahne performansları, galalar, davetler ve partiler gibi sosyal alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı; moda sektöründe tasarlanan ışık yayan akıllı giysileri, akıllılık sınıflarına göre gruplandırmak ve bu giysilerde kullanılan malzeme ve yöntemleri incelemektir. Çalışma kapsamında 95 adet giysi araştırmacı tarafından geliştirilen içerik analiz formu ile incelenmiş; giysiler akıllılık sınıflarına göre gruplandırılmış ve bu sınıflandırmanın kullanılan malzeme ve yöntem ile ilişkisi incelenmiştir. Daha sonra bu giysilerin kullanım alanları ve silüetleri incelenmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde giysiler ve fütürizm arasındaki ilişki; malzeme, yöntem ve silüet bilgilerine göre incelenmiştir. Sonuç olarak; ışık yayan giysilerde en çok LED kullanımı gözlemlenmiştir. Giysilerde aydınlatma özelliği sağlayan yöntemler arasında ise en çok sensörlerin (biyosensörler, hareket sensörleri vb.) kullanıldığı görülmektedir. Tasarımlarda genellikle oldukça küçük boyutlarda elektronik malzeme kullanılmasına rağmen, bağzı giysilerin malzeme ve yöntemlerinin giysi silüetlerine etkisi olduğu görülmüştür. Ayrıca bu giysiler, tasarımlarında kullanılan malzeme ve yöntemlerden dolayı, sektörde fütüristik giysi olarak anılmaları sebebiyle fütürizmle ilişkilendirilmiştir.

Fashion is a dynamic concept that is triggered by social, cultural, economic, political, and psychological and technological factors. Developing technology has increased competition in fashion sector. The use of new technologies is crucial in the fashion industry in order to be able to take place in the sector and leaving the competitors behind. In this respect, the fashion designer should be original, able to closely follow new technology and materials. Technical and smart textiles, which are used primarily for technical, medical or military purposes, are now being preferred by famous fashion designers. The increase in the developments in material technologies has increased the use of smart clothing by producing materials in micro and nano sizes. There is a great interest in smart clothes by world-famous fashion designers and companies. The smart clothes mentioned as the clothes of the future have begun to be used in social areas such as stage performances, galleries, invitations and parties. The aim of this study is; to examine the illuminated smart clothes which and grouping them according to smart classification and examining materials and methods used in these clothes. In the scope of the study, 95 pieces of clothing were examined with a content analysis form developed by the researcher; clothes are grouped according to their intelligence classes and the relation between this classification and the material and method used is examined. Later, the usage areas and silhouettes of these clothes were examined. In the result of findings, the relationship between clothes and futurism was examined according to material, method and silhouette information. As a result; it has been observed that the use of LEDs is widespread at illuminated clothes. It is observed that sensors (biosensors, motion sensors, etc.) are widely used among the methods that provide illumination in clothes. Moreover, these garments have been associated with futurism due to their being referred to as futuristic clothes in the sector due to the materials and methods used in their designs.