Art deco akımından esinlenilerek ebrulu tekstil yüzeylerinde şablon baskı uygulamaları

Abstract

Bu araştırmada, Türk süsleme sanatlarından biri olan ebru ile yeni yüzeyler oluşturarak, ebru sanatı uygulanmış kumaşlar üzerine yapılan tasarımlarla şablon baskı tekniğinin uygulanabilirliğini görmek ve günümüzde kullanılabilecek yaratıcı ürünler için farklı yüzeyler oluşturmak amaçlanmıştır. Bu araştırma, ebru sanatı ve şablon baskı tekniğinin bir arada uygulanmasını kapsayan tarama modelinde deneysel bir çalışmadır. Araştırma evrenini; ebru sanatı ve özgün baskı, örneklem olarak ise battal ebru, serpmeli battal ebru, gel-git ebru, şal ebru, taraklı ebru, hafif ebru ve şablon baskı tekniği oluşturmaktadır. A3 boyutundaki mermerşahi kumaşlarının üzerine önce ebru yapılmıştır. Daha sonra 10 adet art deco sanatından esinlenilerek Adobe Illustrator programı ile tasarımlar yapılmıştır. Ebrulu kumaşlar üzerine tasarımlar uygulanmıştır. Elde edilen kumaş örneklerinden 4 tanesi yelek, bozuk para cüzdanı, şapka ve çanta olarak ürün haline dönüştürülmüştür. Mermerşahi kumaşlarda kullanılan ebru boyaları; toprak boyalar ve pigment boyalardır. Şablon baskı için ise hazır kumaş boyaları kullanılmıştır. Şablon baskıda; koyu yeşil, kahverengi, fıstık yeşili, bordo, simli gri, altın sarısı, toprak kırmızısı ve mavi renkleri ebruda ise; siyah, pembe, hardal sarı, somon rengi, gri, açık sarı, toprak kırmızısı, fıstık yeşili, mavi, açık mavi ve mor renkleri kullanılmıştır. Elde edilen kumaşların sanatsal açıdan ve günümüz tekstil tasarımlarına farklı bir bakış açısıyla ürün oluşturmaya katkıda bulunabilir nitelikte olduğu düşünülmektedir.

The present study aims to evaluate the applicability of stencil printing techniques through designs made on marbled fabrics and to form different surfaces for creative products that can be used nowadays by creating new surfaces with marbling, one of the decorative Turkish arts. The research is an experimental work in the screening model that includes the combination of stencil printing technique and the art of marbling. The research universe comprises the art of marbling and original printing, as a sample, battal marbling, sprinkled battal marbling, tidal marbling, shawl marbling, combed marbling, light marbling and stencil printing technique. Initially, A3 size muslin fabrics were marbled. Afterwards, designs were created with Adobe Illustrator program inspired by 10 art deco styles. Designs were applied on marbled fabrics. Four fabric samples were made into products such as vests, coins, hats and bags. Marbling dyes used in muslin fabrics were ochre and pigment dyes. Ready-made fabric dyes were used for stencil printing. Colors such as dark green, brown, pistachio green, burgundy, silvery-green, golden yellow, red ochre and blue were used in stencil printing; whereas black, pink, mustard yellow, salmon, gray, light yellow, red ochre, pistachio green and purple were used in marbling. These marbled fabrics, which have an artistic value, may potentially contribute to present-day textile designs, enabling to create products with a different perspective.