İzmir Etnografya Müzesinde bulunan Türk işi işlemelerin incelenmesi

Abstract

Geleneksel işleme tekniklerinden biri olan Türk işi, insanların duygu ve düşüncelerini, söz ile ifade edemediklerini ve çevrelerinde gördükleri güzellikleri kumaş üzerine iğne ve iplik ile yansıtan bir işlemedir. Türk işi, mürver tekniği dışında tersi ile yüzü aynı olan, iğne teknikleri kumaşın iplikleri sayılarak veya üzeri çizilerek işlenen ve deseni kumaşa çizilerek geçirilen bir işleme tekniğidir. Geçmişten günümüze kadar değerini koruyarak gelen Türk işi gibi değerli işlemeleri müzelerde muhafaza etmek ve geçmişe pencere açmak oldukça önemlidir. Bu araştırmada, İzmir Etnografya Müzesi teşhiri ve deposunda bulunan Türk işi işlemeli ürünler incelenmiştir. Araştırma için depodaki ve restorasyon için açılan vitrinlerdeki Türk işi işlemeli toplam 50 adet eser tespit edilmiş ve fotoğrafları çekilmiştir. Eserlerin; müzeye geliş şekilleri, envanter numaraları, türleri, bugünkü durumları, boyutları, kullanılan gereçleri, teknik özellikleri, renkleri, bezeme konuları ve kompozisyon özellikleri incelenmiştir. Elde edilen bilgiler, her ürün için hazırlanan bilgi formlarında belirtilmiş ve işlemelerin desen çizimleri yapılmıştır. Bu bilgiler doğrultusunda analiz çizelgeleri hazırlanmıştır. Müzedeki ürünlerin çoğu satın alma yoluyla gelmiş ve Türk işi tekniği en çok peşkir ve uçkurlar üzerinde uygulanmıştır. Eserlerin çoğunda belirgin bir deformasyon olmamakla beraber sadece yer yer lekeler oluştuğu görülmüştür. Türk işi iğne tekniklerinden düz pesent, verev pesent ve sarma tüm eserlerde kullanılmıştır. İşlemelerde oldukça çeşitli renkler, sim ve metal tel tercih edildiği görülmüştür. Bezeme konusu olarak ise ürünlerin çoğunda bitkisel bezemeler kullanıldığı tespit edilmiştir.

Turkish embroidery, the one of our traditional needlework techniques, is a needlework that refiects people's emotions and thoughts, things they find to be inexpressible in words and the beauty they see around them on a fabric with the use of needle and thread. Turkish embroidery is a needlework technique in wich the front and back parts are the same except fort he mürver technique. In Turkish embroidery, needle techniques are embroidered by counting the threads of fabric and the pattern is put on the fabric by drawing it. It is very important to preserve the valuable needleworks that survived from the past to this day without losing their value such as Turkish embroidery at museums and to open a window to the past. In this research, Turkish embroidered products which are an display and in the storage in the İzmir Ethnography Museum have been analyzed. For the research, a total of 50 Turkish embroidered products which are located in the storage and on display cases opened for restoration have been identified and their pictures have been taken. These products' ways of coming to the museum, inventory numbers, types, current condition, sizes, tools used in their making, technical features, colors, embroidery pattern subjects and composition features have been analyzed. The information acquired has been stated on the information forms prepared for each product and the drawings of embroidery patterns have been made. In the light of this information, the tables of analysis have been made. Most of the products in the museums came there by getting bought and Turkish embroidery technique was mostly applied to towels and belts. It has been seen that most of the products have no significant deformations except some stains in places. Some techniques of Turkish embroidery needlework such as düz pesent, verev pesent and sarma have been used on all products. It has been seen that pretty various colors, purl and metal wire were preferred. It has also been found that botanical embroidery patterns were used on most of the products as embroidery pattern subjects.