Türk halk müziğinde bas bağlamanın tarihi,yapısı ve icrası

Abstract

Bu çalışmada; Bas bağlamanın tarihi, yapısı ve icrası bakımından bilgiler ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bas bağlamanın yetmişli yıllarla birlikte Türk Halk Müziği geleneği içerisinde kendine yer bulmaya başladığı, kullanımına ve yapımına; İstanbul, Ankara ve Samsun'daki müzik faaliyetleri gösteren çalgı yapım atölyelerinin öncülük ettiği tespit edilmiştir. Bas bağlamanın yapı özellikleriyle birlikte çeşitliliği üzerine bilgiler verilerek, gelişimi doğrultusunda fotoğraf ve teknik çizimle detaylandırılmıştır. Arif Sağ, Erdal Erzincan, Hikmet Taşan ve Yavuz Top'un bas bağlama icraları incelenerek analiz edilmiştir. Bas bağlama kullandıkları ses kayıtları dinlenilerek dikte edilmiş, icra farklılıklarını gösterir şekilde notaya alınmıştır. Ayrıca icracılara ait kişisel üslup özellikleri tespit edilmiştir. Bu çalışma; betimsel tarama modelli nitel araştırma olup veriler kaynak tarama ve görüşme yöntemlerinden yararlanılarak toplanmıştır. Evreni; Türk Halk Müziği mızraplı çalgılar oluşturmaktadır. Bas bağlama ise örneklem olarak seçilmiştir. Araştırma sonucunda Türk Halk Müziğinde bas ses ihtiyacını karşılamaya yönelik ortaya çıkan `bas bağlama` çalgısının her geçen gün artan şekilde özellikle Halk Müziği toplulukları tarafından gerçekleştirilen canlı konser performanslarında ve albüm kayıtlarında kullanıldığı, bas bağlamanın bağlama ailesi içerisindeki yerinin her geçen gün belirginleştiği tespit edilmiştir

This study aims to present information about the history, structure and performance of bass bağlama. It was found that bass bağlama began to get a place within Turkish folk music tradition in seventies and instrument making workshops in İstanbul, Ankara and Samsun pioneered its use and production. Information was given about the production characteristics and variations of bass bağlama and its development was detailed with photographs and technical drawing. Bass bağlama performances of Arif Sağ, Erdal Erzincan, Hikmet Taşan and Yavuz Top were examined and analyzed. The voice recordings in which they used bass bağlama were listened to and dictated and noted in a way that showed differences in performance. In addition, personal styles of performers were found. This study is a qualitative research with descriptive survey model and the data were collected with literature review and by using interview methods. The universe consists of Turkish folk music plectrum instruments. Bass bağlama was chosen as the sample. As a result of the study, it was found that the instrument `bass bağlama` which emerged to meet the bass sound need in Turkish folk music began to be used increasingly every day especially in live concert performances and album recordings by folk music bands and the place of bass bağlama within bağlama family became more prominent every day.