Türkiye ve İran kültürlerinde modern sanatta kaligrafik soyutlamalar

Abstract

Türk ve İran resim sanatları arasında bir etkileşim içerisinde olduğu kaçınılmaz bir gerçektir. Bu iki ülkenin kültüründe kaligrafik soyutlamaları her bölgenin kendine özgüdür. Türkiye ve İran yazı sanatının günümüzde çağdaş sanatta ortak noktalar ya da farklılıklar gösterdiği araştırılıp, çalışmalar geliştirilmiştir. Teknolojik, toplumsal değişim ve gelişimler resim sanatını da etkilemiş, kaligrafiye yeni boyutlar kazandırmıştır. Bu bağlamda kaligrafik soyutlamalar, bir sanatsal ifade aracı olarak kolajla birleştirilerek kendine özgü bir teknik olarak çağdaş sanattaki yeri irdelenmiştir. Araştırmada eserleriyle sanat tarihinde iz bırakan Türk ve İran sanatçılarının kaligrafik soyut dilde buluştukları 1940 sonrası sanatı eser özellikleri bakımından incelenmiştir. Araştırmacı bu çalışmada, Türkiye ve İran'ın kaligrafi tarihini inceleyerek, bazı eserleri araştırma yöntemi ile uygulamalarla incelemiştir. Bu iki medeniyetin tarihsel ortak benzerlikleri açısından , özgün üsluplarını gösteren yöntemlerle resim sanatları karşılaştırılmıştır. Böylece kaligrafideki artistik ve soyut niteliklere ve evrensel estetik değerlere dikkat çekilmiş olur.Bu çalışmada, malzeme bakımından sanatsal bir ifade aracı olarak kullanılan kolaj kavramı içinde kaligrafiyle birlikte yeni bir bakış açısıyla incelenmesi ve bu tekniklerin sanat dalları ile olan ilişkisi betimlenmiştir. İranlı ve Türk Sanatçıların eserlerine yer verilen bu araştırmada sanatçının eseri ile ilgili mevcut kavramların kullanımı, anlamlarının ifadesi ve söz konusu olan tekniklerin çağdaş sanattaki yansımaları incelenmiştir.Araştırma, beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüme giriş ile başlanmıştır. İkinci bölümde kavramsal çerçeve ele alınmış, yazı, Türk ve İran resim sanatlarında kaligrafik eğilimler, soyutlama ile kolaj kavramlarından sözedilmiştir. Üçüncü bölümde Türk ve İran sanatçıların eserlerindeki kaligrafik etkiler baz alınarak bulgular elde edilmiştir. Dördüncü bölümde, araştırmacının uygulama çalışmalarının betimleme ve içerik analizleri yapılmıştır. Beşinci bölüm, sonuçtan oluşmaktadır.

It is an inevitable reality that there is an interaction between Turkish and Iranian painting arts. In the culture of these two countries, their calligraphic abstractions are unique to each region. Studies have been developed in which the art of writing in Turkey and Iran shows common points or differences in contemporary art today. Technological, social changes and developments also influenced the art of painting and brought new dimensions to calligraphy. In this context, calligraphic abstractions are combined with collage as a means of artistic expression and their place in contemporary art is examined as a unique technique.The study examined the post-1940 art features of Turkish and Iranian artists who left their mark on art history and met them in calligraphic abstract language. In this study, the researcher examined the history of calligraphy in Turkey and Iran, and examined some works by means of research methods and practices. In terms of the historical common similarities of these two civilizations, painting arts were compared with methods showing their original styles. Thus, attention is drawn to artistic and abstract qualities and universal aesthetic values in calligraphy.In this study, the concept of collage, which is used as an artistic expression in terms of materials, is examined from a new perspective with calligraphy and the relationship of these techniques with the branches of art is described. In this research, the works of Iranian and Turkish artists, the use of existing concepts related to the work of the artist, the expression of their meaning and the reflections of the techniques in question in contemporary art were examined.The research consists of five chapters. It was started with the introduction to the first division. In the second part, conceptual framework was discussed and calligraphic trends in writing, Turkish and Iranian painting arts, abstraction and collage concepts were mentioned. In the third section, findings were obtained based on the calligraphic effects of the works of Turkish and Iranian artists. In the fourth section, a description and content analysis of the researcher's practice studies were conducted. The fifth section consists of the result.