Çevirmenlerin çeviri sürecinde karşılaştıkları sorunların sosyo-kültürel nedenleri

Abstract

ÖZET Bu araştırma, çeviri yaparken karşılaşılan güçlüklere neden olan etkenleri bulmaya yönelik katkı sağlayabilmeyi amaçlamıştır. Araştırma; giriş, çeviri ile ilgili görüşler, yöntem, bulgular ve yorum ile sonuç ve öneriler olmak üzere beş bölümden oluşmaktadır. Bu araştırmada, uzman görüşleri ve uygulama sonucunda elde edilen verilerle geçerlik ve güvenirliği tespit edilen, Çevirmenlerin Nitelikleri, Kaynak Metnin Çözümlenmesi ve Amaç Dile Aktarım boyutlarından oluşan 40 maddelik bir anket formu kullanılmıştır. Anketler İzmir Metropol alanı içinde çalışan 123 çevirmen üzerinde uygulanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulguların bazdan şöyledir: 1. Çevirmenlerin genelinde en yüksek katılımın sağlandığı madde `Çevirmenin kaynak-amaç dilin sözdizimsel anlambilimsel yapılarını kullanma yetisine sahip olmaması` olurken, en düşük katılımın sağlandığı madde `Kaynak dilin gelişip kendini yenileyebilmesi için yeni sözcüklerin türetilmemesi` olmuştur. 2. Çevirmen görüşlerinde, cinsiyete göre önemli düzeyde bir farklılaşma yoktur. 3. Çevirmen görüşlerinde, yaş gruplarına göre önemli düzeyde bir farklılaşma yoktur. 4. Çevirmen görüşlerinde, mezun olunan okullara göre Çevirmenlerin Nitelikleri, Kaynak Metnin Çözümlenmesi ve Amaç Dile Aktarım boyutlarında önemli düzeyde bir farklılaşma vardır. 5. Çevirmen görüşlerinde, uzmanlık alanına göre Çevirmenlerin Nitelikleri, Kaynak Metnin Çözümlenmesi ve Amaç Dile Aktarım boyutlarında önemli düzeyde bir farklılaşma vardır. vı

ABSTRACT This research aims to determine the factors that cause difficulties in the translation process. This research is composed of five parts; introduction, opinions related to translation matters, findings and interpretation and conclusion. In this research a survey form of 40 questions, composed of three parts named as Translators' Qualifications, Source Text Analysis and Transfer Into Target Language, is used. Its reliability is determined by expert opinion and as a result of the applications. The survey has been applied to 123 translators working in Izmir Metropolitan Area. Some of the findings obtained as a result of the research are as follows: 1. The translators have a full agreement with 'The translator's inability to use the syntactical and semantic structure of the source and target language` and they have a minimum agreement with `The lack of neologism in order for the source language to improve and renew itself. 2. The sex factor showed non-significant effect in the translators' answers. 3. The age factor showed non-significant effect in the translators' answers. 4. A significant difference occurred between the translators' answers to questions in all three parts, Translators' Qualifications, Source Text Analysis and Transfer Into Target Language, when the graduate school is considered. 5. A significant difference between the translators' answers to questions in all three parts, Translators' Qualifications, Source Text Analysis and Transfer Into Target Language, is found when the specialisation field is considered. Vll ?.C. WKSEKOCR rnwmwus