Erbil şehrinin nüfus coğrafyası

Abstract

VI ÖZET Erbil, Irak'ın kuzeydoğusunda yer alan önemli kentlerdendir. Erbil'in güneyinde Süleymaniye ve Kerkük, batısında Musul ve kuzeyinde Türkiye, doğusunda İran sının bulunmaktadır. Karasal iklim şartlarının egemen olduğu Erbil, bir plato üzerinde kurulmuştur. Batısında Orta Mezopotamya ovalan, doğusunda ise Zağros dağlannın kuzey uzantılan yer alır. Erbil tarihi dönemlerde de önemli bir yerleşim birimi olarak belirtilmektedir. Günümüzde de bu önemini korumaktadır. Irak'ta ve Erbil 'de ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. Sonraki sayımlar da 10 yılda bir tekrarlanmıştır. Sonuçlan açısından en güvenilir sayım 1957'de yapılaradır. Son sayım Irak'ta 1997'de yapılmış, fakat Kuzey Irak ve Erbil'i kapsamamıştır.. Erbil'in nüfusu, 1837'de 4500-5000 iken 1919'da 14500 olmuştur. 1957 yılında 39913 olan nüfus 1977'de 193588, 1984'te 240008'e ulaşmıştır. Artış oranlan da göçler nedeniyle dalgalanma göstermektedir. 1957'de %o 39, 1977'de %o 96 ve 1984'te %o 35'tir. Şehirde 1947'de mahalle sayısı 9 iken 1987'de 43 olmuştur. Erbil 'de nüfus artışı, ölüm ve doğum arasındaki dengelerden ziyade göçlerden kaynaklanmıştır. Şehre gelen göçler genelde kuzey illerden gelmiştir. Bunun nedeni ise Irak'ta ve özellikle Erbil 'de kurt örgütlerin hükümete karşı sürdürdükleri çatışmalar ve yarattıkları istikrarsızlıktır. Siyasi özelliklerin bölgede ve özellikle Erbil şehrinde büyük rolü vardır. Bu rol, yerleşmelerin kimliği üzerinde ve nüfusun coğrafi dağılışında etkin olmuştur. Bu da, stratejik açıdan önemli yerler ortaya çıkarmıştır. 1987 yılında, Irak hükümeti sürgün ve baskı politikalannı arttırmıştır. Körfez savaşından sonra yaşanan olumsuz durumlar ve Birleşmiş Milletler tarafından oluşturulan güvenlik kuşağı (36 ° Kuzey Enlemi), aynca Irak hükümetinin tehlikesinden bölge nüfusunu korumak için Türkiye'nin güneyindeki İncirlik Hava Üssünden kalkan Amerikan ve İngiliz savaş uçaklannın sürekli denetimine tabii tutulmasına yol açmıştır. Erbil 'de erkek nüfusu, kadın nüfusundan daima fazladır. Bunun nedeni, Erbil şehrinin iş olanaklan bakımından çevresine göre gelişmiş olması ve dışandan işçi göçü almasıdır. Kültürel yapıya bağlı olarak da çalışmak üzere gelenlerin çoğunluğu erkektir.VII Erbil'de 6-12 yaşındaki çocukların eğitim ve öğretimini kapsayan ilköğretim, kız ve erkek tüm vatandaşlar için zorunludur. Irak'ta ilköğretim altı (6) yaşmdan başlar. Öğretimin kademeleri, altı (6) yıl ilkokul, üç (3) yıl ortaokul ve üç (3) yıl da lise öğretimi şeklindedir. Erbil şehrinde 1984-1985 eğitim ve öğretim yılında okulların sayısı 215 iken 1998-1999 eğitim ve öğretim yılında 287'ye varmıştır. Aynı yıllar içerisinde (1984-1985) öğrenci sayısı 80.474 iken, 1998-1999 yılı içerisinde 139122'dir. Öğretmen sayısı, 3400 iken 7652'ye ulaşmıştır. 1998-1999 öğretim yılı istatistiklerine göre her 10 öğretmene 55 öğrenci düşmektedir. 1957'de Erbil'de nüfus 9 mahallede toplanmaktadır. Aynı yılda nüfus sayımına göre Kale nüfusu şehrin nüfusunun % 9.3 'ünü kapsamakta ve kale içindeki yerleşim alanı üç mahalleden oluşmaktadır. (Saray, Tekiye, Tophane). Bu yılda Müstafi Mahallesi nüfus bakımından birinci sırada yer almaktadır. Bunun nedeni ise şehrin alt yapısı diğer mahallelerden daha iyidir. 1995-1999 yılı arasında nüfus dağılışı ise Erbil şehrinin mahalle grupları 11 'e ayrılmaktadır. Bu gruplar arasında mahallelerde kendi arasında farklı şekilde ayrılmaktadır. Birinci grupta nüfus sayısı 1995 yılında 39456 iken 1999 yılında ise 61780'dir. 6. gruptaki üç mahallede merkeze yakındır.

vm POPULATION GEOGRAPHY OF ERBIL CITY, NORTHERN IRAQ ABSTRACT Erbil is one of the important cities which is situated in the northeastern part of Iraq. Erbil is situated in the north of Süleymaniye and Kerkük, and east of Musul and south of Turkey border. Iran border extends in the east of Erbil. Continental climatic conditions prevails in the vanity of in a highland. In the west of Erbil the middle of Mezopotamian plains are located and in the east of Erbil the northern parts of Zagros mountains ar appear. Erbil is called as an important settlement in the historical ages. Erbil is still accepted as an important city. The first population census in Erbil appeared in 1927. Following censuses have been repeated every decade. The most trustworthy census according to its results was held in 1957. The last census was made in 1997 in Iraq but didn't include northern Iraq and Erbil. While the population of Erbil was 4500-5000 in 1837 it reached 14500 in 1919. The population which is 39913 in 1957 reached 193588 in 1977 and 240008 in 1984. The increase rate varies because of the immigrations. Increasing rates taken place 39 %o in 1957, 96 %o in 1977 and 35 %o in 1984.While the number of quater numbers were 9 in 1947 it reached 43 in 1987. The population growth in Erbil originated from the immigrations rather than the balances between birth and death ratio.The immigrations mostly came from the northern provinces. The cause of this immigrations is the fight between Kurd organizations and the government and this situation has creates unstable conditions in the region. Political propeties have a big role in the migration and population density in the nothern Iraq espicially in Erbil city. This fact is effective on identity of setlements and geographical distrubution of the population. That caused the appearance of some strategical localities. Since 1987, Iraq government has increased his exile and aggression policies. Due to the bad conditions that appeared ofter the Gulf war a security zone (36 ° North) was formed and also the city was controlled by the American and English airforces which located in İncirlik. Air Base in the south of Turkey in order to protect the distirict from the attacts of Iraq administration.DC In Erbil, male population is always more than female population. This sitnotion relates to the orgimting pull factors of Erbil. Namely the job opportunities is more than that of the other cities and settlements. In Erbil, primary education for children between the ages of 6 - 12 is compulsory for every citizen. In Iraq, primary education starts at the age of 6. The education period consists of a 6 - year premary, 3 year secondary and a - 3 - year high school education. While the total number of schools were 215 in 1984 - 1985 in Erbil it reached up to 287 in 1998 - 1999. Similarly, the number of students was 80474 in 1984 - 1985 but it reached 139122 in 1998 - 1999. Also, the number of teachers increased from 3400 to 7652. According to the statistics of 1998 - 1999 the ratio is 55 students per 10 teachers. In Erbil, in 1957, the density of population has been living occurred in 9 districts. According to the population census in the same year, the populaion of Kale contains the % 9.3 of the city's population and the population within the fortress consists of 3 districts. ( e.g. Saray, Tekiye, Tophane.) Mustofi District is in the most populated district. The reason for it is that the sub - eonstructcon of the city is better than that of the other districts. According to the distribution of the populaion between 1995 and 1999, the Erbil's city contains of 1 1 group district. Among these groups, the disticts are divided in to a different situation in terms of distribution of humanitarian aids.