H. 1168-1169, M. 1754-1756 tarihli 6 Numaralı Şeriyye Siciline göre Antakya`nın sosyo-ekonomik yapısı

Abstract

Osmanlı Devleti'nde Halep Eyaletine bağlı bir kaza olarak yönetilen Antakya'yı Sosyal ve ekonomik açıdan inceledik. Antakya kazasında en üst Ehl- Şer' görevli kadı, en büyük Ehl-i Örf görevli voyvoda idi. Bunun yanında diğer görevliler de vardı. Biz bu çalışmamızda kadılık Şer°iyye Sicilleri hakkında bilgi verdik ve değerlendirmesini yaptık. Önce kuruluşundan XVIII. Yüzyıl ortalarına kadar Antakya'nın tarihini inceledik. Sonra şehrin fizik yapısını inceledik. Mahalle ve köy sayılarını belirledik. Ulaşım ve haberleşmede önemli olan menzil teşkilatı hakkında bilgi verdik. Bu yol üzerinde zaman zaman ortaya çıkan eşkıyalık olayları hakkında bilgi verdik. Hac yolu üzerinde bulunan Antakya ve çevresi bu dönemde birçok huzursuzluk ve eşkıyalık olayları ile karşılaşmaktaydı. Bu konuda merkezi idarenin duyarlı olduğunu gönderilen adaletnamelerden anlamaktayız. İdari yapıyı incelediğimiz bölümde halen görevini devam ettiren Ehl-i Örf ve Ehl-i Şerc gibi idarecilerin varlığından bahsettik. Şehir halkının nasıl temsil edildiği konusuna açıklık getirdik. Bu dönemde Osmanlı.topraklarında ortaya çıkan acyan grubunun Antakya'da da mevcut ve yönetimde etkili olduğunu tespit ettik. Acyan yönetimdeki etkinliğini belirten belgeler ortaya çıkardık. İmparatorluğun XVIII. yüzyıldaki genel yapısına uygun olduğu sonucuna vardık. Osmanlı Sosyal Yapısı çerçevesinde Antakya'daki sosyal yapıyı ortaya koymaya çalıştık. Müslim ve gayri müslim ahalinin birbiri ile olan münasebetlerine göz gezdirdik. Ekonomik yapıyı üretim, esnaf, ticaret üçlüsü içerisinde inceledik. Antakya merkezinde elli meslek dalında esnafın bulunduğunu belgelerden anlamaktayız.

We have reviewed and evaluated the province Antioch, administered during the reign of the Ottoman Empire as a township affiliated with Halep county from the social and political point of view. Firstly we considered the history of Antioch from its foundation up to the XVIII th century; then we handled the physical structure of the city, pinpointing the number of districts and villages. We supplied information about the `Menzil` organization which was instrumental for transportation and communication as well as information about the cases of brigandage which happened occasionally on this route. In the section where we handled the administrative structure; we considered the missions of the administrators and we clarified the point how the townsfolk were represented. We also examined the social structure of the province Antioch within the context of the social structure of the Ottoman Empire. We reviewed the relationships and interactions between the Moslem and non _ Moslem cross-sections of the Ottoman Society. In that age Antioch was on the road of Mecca so there were many brigandage and troublesome. We handled the economic structure in the tripartite organization of production -Tradesmen-trade. Ehl-i Şer' is the major as Kadi and Ehl-i Orf is the major as Voyvoda in Antioch Province. In the study we gave some information about Kadi and Sharciyye SiciPs. We can undersland from the documents that in center of Antioch there. We're 50 Jobs and 1161 tradesmen. J..J-V / >