İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler ders programı hedeflerinin gerçekleşme düzeyinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

VI ÖZET Bu araştırmanın amacı, ilköğretim 5. sınıf Sosyal Bilgiler dersi hedeflerinin gerçekleşme düzeyini saptayarak, öğrencilerin cinsiyetleri, devam ettikleri okulun sosyo-ekonomik düzeyi üe öğretmenlerin cinsiyetleri, meslekteki hizmet süresi, mezun oldukları okul türü, sınıfı okutma süreleri, yaşları, etkili öğretmen davranışlarını gösterme dereceleri değişkenlerinin hu hedeflerin gerçekleşme düzeyine etkisini incelemektir. Tarama modelinde betimsel bir çalışma olan bu araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen `İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Programının, Bilişsel Alan Hedeflerinin Gerçekleşme Düzeyini Belirlemeye Yönelik Başarı Testi`, `Öğretmen Etkililik Düzeyini Belirleme Ölçeği` ve `Kişisel Bilgi Formu` kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın uygulaması 2001-2002 öğretim yılı içinde gerçekleştirilmiştir. Örneklem, alt, orta ve üst sosyo-ekonomik düzeydeki okullarla özel okullardan seçilen 28 okula devam eden 1233 5. sınıf öğrencisi üe bu öğrencileri okutan 37 sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Verilerin çözümlenmesinde Excel ve SPSS programlarından yararlanılarak aritmetik ortalama, standart sapma ve yüzde dağılımları hesaplanmış, t istatistiği, faktör, varyans, korelasyon ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, ilköğretim 5. sınıf Sosyal BilgUer dersi hedeflerinin kısmen gerçekleştiği ve bunun öğrenci cinsiyetine göre anlamlı bir fark göstermezken, öğrencilerin devam ettikleri okulun sosyo-ekonomik düzeyine, öğretmenin cinsiyetine, meslekteki hizmet süresine, mezun olduğu okul türüne, sınıfı okuttuğu yıl süresine ve yaşına göre anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür.vn Öğrenci değerlendirmelerine göre öğretmenin etkililik derecesi ile hedeflerin gerçekleşme düzeyi arasındaki ilişkinin pozitif yönde ve anlamlı olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda, yukarıda özetlenen bulgulara dayanarak İlköğretim 5. sınıf Sosyal Bilgiler dersine ilişkin hedeflerin gerçekleşme düzeyinin yükseltilmesine ve bu alanda çalışma yapacak araştırmacılara ilişkin bazı önerilerde bulunulmuştur.

vm ABSTRACT The purpose of this research is to determine to what extent the goals of the 5& grade social studies course at elementary schools have been achieved, and to study the effects of students' genders, socio-economic status, teachers' genders; experience, education, time spent with the same group of students, teachers' ages, to what extent teachers are effective on the realization of the goals. The data of the survey type descriptive research were collected through 'The Investigation Of Attainment Level Of Elementary Education 5* Grade Social Studies Curriculum's Aims According To Some Variables`, developed by the researcher, `Teacher Evaluation Scale` and `Personal Information Form`. The research was conducted in the 2001-2002 Academic Year in İzmir. The sample of 1233 fifth graders and 37 teachers in 28 public and private schools of low, medium and high economic status. The data were analyzed with the programs Excel and SPSS to calculate the Arithmetic Mean, Standard Deviation, Percentages and in addition, the statistical analyses t Test, Factors, Variance, Correlation and Reliability were also carried out The research has discerned that the goals of the Social Studies course have been partially achieved, that the achievement levels do not vary significantly in terms of students' genders but in terms of the socio-economic levels of the schools, teachers' genders, teachers' experience, the types of schools teachers have graduated form, time teachers have spent with the same group of students and teachers' ages. According to students' evaluations, teachers are effective enough, and there is a significant correlation between to what extent the goals have been achieved and the effectiveness levels of the teachers.IX After all, some suggestions have been made as to how goals of the fifth grade Social Studies course can be better achieved and what researchers interested in this field might do in the future.