Cumhuriyet Dönemi Türk romanında II. Abdülhamid ve eğitim

Abstract

1876-1909 yılları arasında tahtta kalan ve Osmanlı İmparatorluğu'nun 34. pa-dişahı, hatta kimilerine göre yönetime etkisi bakımından son hükümdarı olan II.Abdülhamid, gören göze, duyan kulağa göre kimlik kazanmıştır. ?Kızıl Sultan?-?Ulu Hakan/Gök Hakan/Beyaz Hakan? ikileminde bugün bile hâlâ tartışılan bir şah-siyettir. Bu çalışmada II. Abdülhamid; Cumhuriyet Dönemi romanlarının kurgularına yansıyan boyutlarıyla irdelenmeye çalışılmıştır.Cumhuriyet Dönemi romancıları, biraz da yeni yönetimin kabul görmesine yardımcı olabilmek için II. Abdülhamid'i ve dönemini tenkit etme yoluna gitmişler-dir. En çok eleştirilen konular, dış politika, sürgün ve sansür uygulamalarıdır. Eğitim hususunda ise romanlarda Osmanlı ve Avrupa eğitim sistemleri karşılaştırılır. Ana karakterlerin birçoğu II. Abdülhamid'in Tıbbiye ve Mülkiye gibi en iyi okullarından mezundur; ancak ona muhalif kimselerdir. II. Abdülhamid'in sorgulayan, eleştiren ve pozitif ilimleri tanıyan bir neslin yetiştirmesine katkıda bulunmak için açtığı mektep-lerin ona muhalif bir nesli ortaya çıkarması, romanlarda da konu edilmiştir. Ayrıca romanlarda yabancı okulların ve Batılılaşma hevesinin yarattığı sosyal ve kültürel çöküntü üzerinde de durulmuştur.Sultan Hamid Düşerken romanında II. Abdülhamid roman karakteri olarak ele alınırken, diğer romanlarda II. Abdülhamid bir dönemin içindeki kişi olarak yer almış ve sürekli tartışılan, konuşulan olaylar silsilesinin başkahramanı olmuştur.

Abdulhamid II who is the last ruler to some, who is the 34th sultan of the Ot-toman Empire in view of effective control over the Ottoman Empire to some re-maining on the throne between 1876-1909, had gained an ID according to the eye sees, according to the ear hears. He is a personage who has still discussed even today in Red Sultan and Ulu Hakan/Gok Hakan/Beyaz Hakan dilemma. In this study Ab-dulhamid II was tried to discuss with aspects of the Republican Period novels? fic-tions.Novelists of the Republican period had preferred to criticize Abdülhamid II and his period in order to help a little acceptance of the new administration. The most criticized issues are foreign policy, exile and censorship practices. Regarding to the Education, Ottoman and European educational systems were compared. Many of the main characters in novels are graduated among the best schools of Abdulhamid II such as Civil Service and Medical School; but they are persons opposed him. The schools, which were opened by Abdulhamid II in an effort to contribute bringing up a generation questioning, criticizing and knowing positive sciences; were revealed a generation to her opposition told in novels. In addition, the social and cultural decays created by foreign schools and westernization enthusiasm were also discussed in the novels.In novel of Sultan Hamid Duserken, Abdulhamid II was treated as a book character. But in the other novels he has taken place as a personage in the era and he has been protagonist of the range of events speaking and debating constantly.