İlköğretim öğretmenlerinin öz yeterlik inançları

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim öğretmenlerinin öz yeterlik inançlarının ne düzeyde olduğunu çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmanın evrenini 2015-2016 öğretim yılında İzmir ili Buca ilçesinde bulunan toplam 43 ilköğretim okulunda görev yapan 877 kadın, 399 erkek toplam 1276 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma örneklemi, evrende yer alan 15 farklı ilköğretim okulunda görev alan ilköğretim öğretmenleri arasından basit tesadüfî örnekleme yöntemiyle seçilen 502 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın gerçekleştirilmesinde veri toplama aracı olarak Kieffer ve Henson (2000) tarafından geliştirilen Çapa, Uzuntiryaki, Temli ve Tarkın (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan ve öğretmenlerin öz yeterlik inançlarını ortaya çıkarmayı hedefleyen ''Öz Yeterlik Kaynakları Ölçeği'' gerekli izinler alınarak kullanılmıştır. Ölçek Bandura'nın (1997) öne sürdüğü performans başarıları, dolaylı yaşantılar, sözel ikna ve fizyolojik ve duygusal durumlar olmak üzere dört alt boyuttan oluşmaktadır. Performans başarıları boyutunda 8 madde, dolaylı yaşantılar boyutunda 7 madde, sözel ikna boyutunda 5 madde ve fizyolojik-duygusal durumlar boyutunda ise 7 madde olmak üzere toplam 27 madde içermektedir. Verilerin analizinde frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, tek yönlü varyans analizi ve LSD testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, ilköğretim öğretmenlerinin toplam öz yeterlik ve alt boyutlarında öz yeterlik en yüksek puana sahip öz yeterlik kaynakları, performans başarıları ve sözel ikna olduğu, en düşük puana sahip öz yeterlik kaynağının, fizyolojik ve duygusal durumlar olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada ilköğretim öğretmenlerinin öz yeterlik inançlarında cinsiyet, branş, mesleki kıdem (fizyolojik ve duygusal durumlar hariç), mezun olduğu fakülte (dolaylı yaşantılar, fizyolojik ve duygusal durumlar ve toplam öz yeterlik hariç), öğretmenlerin çalıştıkları okullarda öğrenim gören öğrenci sayısına göre farklılık bulunmazken; mesleki kıdem (fizyolojik ve duygusal durumlar) ve mezun oldukları fakülte (toplam öz yeterlik, dolaylı yaşantılar, fizyolojik ve duygusal durumlar) bakımından anlamlı farklılıkların olduğu bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Öz Yeterlik, Öğretmen Öz Yeterlik İnancı, İlköğretim Okulu Öğretmenleri

The purpose of this study to analyze self-efficacy beliefs elemantary school teachers in terms of various variables to. The population of the study consisted of 1276 teachers working in 43 elementary schools of them 877 were female and 399 male elementary school teachers working in Buca, İzmir, in 2015-2016 education year. The sample was 502 teachers and was selected randomly from15 school.The Self Efficacy Sources Scale developed by Kieffer ve Henson (2000) was used as the data collection instrument. The scale aims to reveal the sources of self-efficacy of teachers the instrument was adapted into Turkish by Çapa, Uzuntiryaki, Temli ve Tarkın (2013). It is based four sources of self-efficacy proposed by Bandura (1997) which are mastery experience, vicarious experience, social persuasion and psysiological and emotional states. Mastery experience has 8 questions, vicarious experience has 7 questions, social persuasion has 5 questions and psysiological and emotional states has 7 questions and there are 27 questions totally. In the analysis of the data frequency, percentage, standard deviation, t test, unilateral variation analysis and LSD test are used.According to the results, elementary school teachers have the highest puan in mastery experience and social persuasion .Teachers have the lowest puan in efficacy in psysiological and emotional states.In the sense of self efficacy beliefs of elementary school teachers have no difference in terms of gender, branch, how long they have been working at their schools (except psysiological and emotional states), graduated schools (except vicarious experience, psysiological and emotional states and total self-efficacy) and the number of students the teachers working in elementary schools. On the other hand, there are significant differences in terms of how long they have been working at their schools (psysiological and emotional states) and graduated schools (total self- efficacy, vicarious experience and psysiological and emotional states).Key Words: Self-Efficacy, Self-Efficacy Beliefs of Teacher, Elementary School Teachers