Açık alan etkinlikleriyle desteklenmiş okul öncesi eğitimin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada açık alan etkinlikleriyle desteklenmiş okul öncesi eğitimin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisi araştırılmıştır. Araştırmada gerçek deneysel modellerden biri olan ön test-son test kontrol gruplu model kullanılmıştır. Araştırmada evren-örneklem seçimine gidilmeyerek çalışma grubu üzerinden yürütülmüştür. Çalışma grubunu Evka-4 Yeşiltepe Anaokulu'na devam eden 6 yaş sınıfındaki 14 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada etkililiğinin araştırıldığı açık alan etkinliklerine yönelik olarak araştırmacı tarafından temel süreç becerilerinin beş alt boyutunu oluşturan gözlem yapma, tahmin etme, sonuç çıkarma, sınıflama ve ölçme becerilerine ait etkinliklerin yer aldığı açık alan eğitim modülü hazırlanmıştır. Deney grubuna araştırmacı tarafından anaokulunun bahçesinde bu modül uygulanırken, kontrol grubuna ise sınıf öğretmeni tarafından sınıfta bilimsel süreç becerileri ile ilgili etkinlikler uygulanmıştır.Araştırmada veri toplama aracı olarak Ayvacı (2010) tarafından geliştirilen 'Bilimsel Süreç Becerileri Testi', ayrıca araştırmacı tarafından hazırlanan 'Gözlem Formu' ve 'Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu' kullanılmıştır.Araştırmada nicel veriler üzerinde Mann Whitney U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi analizleri kullanılarak çözümlemeler gerçekleştirilmiş, nitel veriler ise içerik analizi yapılarak kodlanmış ve frekansları bulunmuştur.Araştırmada 'Bilimsel Süreç Becerileri Testi'nden elde edilen sonuçlar arasında, açık alan etkinliklerinin çocukların gözlem yapma ve sınıflama becerilerini geliştirmede etkili olduğu bulunurken, sınıf içinde yapılan etkinliklerin bu becerilerin gelişimini destekleyemediği görülmüştür. Ölçme becerisine ait bulgulara bakıldığında sınıf içi etkinliklerin çocukların bu becerisini geliştirmede etkili olduğu; ancak açık alan etkinliklerinin çocukların ölçme becerisini geliştirmede sınıf içi etkinliklerden daha etkili olduğu bulunmuştur. Tahmin etme becerisine ait bulgulara bakıldığında her iki programın çocukların bu becerisini geliştirmede etkili olduğu görülmüştür. Deney grubunun kontrol grubuna göre tahmin etme becerisine ait puanlarının daha yüksek olduğu görülse de bu becerinin geliştirilmesinde açık alan etkinliklerinin sınıf içi etkinliklerden daha etkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç çıkarma becerisine ait bulgulara bakıldığında iki programın da çocukların sonuç çıkarma becerisini geliştirmede etkili olmadığı görülmüştür. Bu durum deneysel işlem süreci olan 8 hafta süresince bu becerinin kazandırılmasının zor olduğu, ayrıca ölçekte bu beceriyi ölçen sadece bir soru bulunması ve öğrencilerin şans başarısı yoluyla sorunun doğru cevabını tahmin etmiş olabilecekleri şeklinde yorumlanmıştır.Kazanım ve göstergelerin yer aldığı 'Gözlem Formu'ndan elde edilen sonuçlar arasında, her iki programın da çocukların bilimsel süreç becerilerine ait kazanımlarını geliştirdiği gözlemlenmiştir. Ancak puan farklılıklarına bakıldığında deney grubunun puanlarının kontrol grubunun puanlarına göre anlamlı ölçüde daha yüksek olduğu görülmüştür. Bu duruma göre açık alan etkinliklerinin çocukların bilimsel süreç becerilerine ait kazanımlarını geliştirmede sınıf içi etkinliklere göre daha etkili olduğunu söylemek mümkündür. Çocukların açık alan eğitimi ve açık alan etkinliklerine yönelik görüşlerini öğrenmek amacıyla hazırlanan 'Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu'na verilen cevaplar incelendiğinde, çocukların bahçede vakit geçirmekten keyif aldıkları, bahçede yapılan etkinlikleri sınıftaki etkinliklere göre daha eğlenceli buldukları ve sınıfın açık alanda yapılan aktiviteler için uygun bir ortam sağlayamadığını belirttikleri gözlemlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Açık Alan Eğitimi, Mekân Dışı Eğitim, Sınıf Dışı Eğitim, Bilimsel Süreç Becerileri.

This study aims to research effect of preschool education which is supported by outdoor activity on scientific process skills of students. Pretest-posttest with control group model from real experimental models was used. Research was conducted with study group without choosing population-sample. Study group consists of 14 students who are 6 years old and studying at Evka-4 Yeşiltepe Anaokulu.Outdoor education module with activities regarding skills of five sub-dimensions of basic process skills which are observation, forecasting, inferring, classification and measurement was designed by researcher intended for examining effectiveness of outdoor activities. While this module was being applied to experimental group at preschool garden by researcher, activities about scientific process skills were made to control group by form teacher in class. 'Scientific Process Skills Test' which was designed by Ayvacı (2010) as well as 'Observation Form' and 'Semi-structured Interview Form' which were designed by researcher were used as data collection tools. Quantitative data were analyzed by using Mann Whitney U and Wilcoxon Signed Rank Test. Qualitative data were coded with content analysis and frequencies were found. Among results obtained from the 'Scientific Process Skills Test', outdoor activities were found effective to enhance students' skills of observation and classification while in-class activities were not found supportive in terms of these skills. Considering findings relating to measurement skill, in-class activities were seen effective for developing this skill. However, outdoor activities were found more effective in developing measurement skill of students compared to in-class activities. As to findings of forecasting skills, both of the programs are effective developer of these skills. Even students in experimental group scored higher than students in control group, education supported by outdoor activities was not found more effective than in-class activities in developing forecasting skill. Further, both of the programs were found ineffective in developing inferring skill of children. This consequence was interpreted as inferring skill is difficult to be gained in eight weeks of experimental process. Besides, students may have guessed the correct answer luckily since there is only one question which measures this skill on the scale. Among results obtained from the 'Observation Form' which was designed according to the outcomes and indicators, both of the programs were seen as developers of scientific process skills of children. However, scores of experimental group are seen higher than scores of control group. In these premises, it is possible to say that outdoor activities are more effective than in-class activities in developing scientific process skills of children. Semi-structured Interview Form' was designed to learn that childrens' opinions related to outdoor education and outdoor activity. When analyzed answers of children in experimental group to questions on interview form, children enjoy spending time at garden and find activities at the garden more entertaining than in-class activities. Finally, children indicate that class is improper for outdoor activities. Key Words: Outdoor Education, Education Out-of Doors, Education Outside the Classroom, Scientific Process Skills.