Döviz kuru volatilitesinin / oynaklığının modellenmesi

Abstract

Döviz kuru rejimleri, kur düzeyleri ve kurların oynaklık düzeyi ülkeekonomilerinin istikrarını göstermeleri açısından oldukça önemlidir. Bukapsamda 2001 yılında dalgalı kur rejimi uygulamasına baslayan TürkiyeCumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), kur düzeyine ancak asırı oynaklıkdurumunda müdahale etmektedir. Bunun ardında yatan temel neden kuskusuzasırı oynaklıgın bir risk ve ekonomideki istikrar için bir tehdit unsuru olmasıdır.Diger taraftan TCMB'nin oynaklık ile ilgili olarak hangi seviyenin asırıolarak algılandıgına dair bir açıklaması yoktur. Bu kapsamda bu çalısmanıntemel amacı dalgalı kur rejimi altında döviz kurundaki oynaklıgınmodellenmesidir.Oynaklık modellemeleri son dönemde üzerinde çok durulan bir konuolmustur. Bunun temel nedeni de finansal zaman serilerinde varyansneredeyse hiç bir zaman sabit olmamasına ragmen, geleneksel ekonometriyöntemleri varyansın sabit oldugunu kabul etmesidir. Bu dogrultuda zamanserilerinde degisen varyans duruman çözümleme imkanı tanıyan ARCHmodelleri günümüzde yaygın bir sekilde kullanılmaktadır. ARCH modelleriMaksimum Olabilirlik teknigi ile ortalama ve varyansı birlikte modelllemeolanagı vermektedir.Bu kapsamda bu çalısmada, serinin dönemler arası bagımlılıgıözelliginden faydalanan bir model kullanılarak, USD satıs kuru oynaklıgımodellenmektedir. Degisen varyansı dikkate almayan tekniklere de yer verençalısma ARCH modellerinin, kur düzeyinin oynaklıgının asıl deseninintahmininde en uygun yöntem olduguna karar vermekte ve TCMBmüdahalelerini bu modeller çerçevesindeki oynaklıga göredegerlendirmektedir.Anahtar Sözcükler:1. Döviz Kuru2. Oynaklık3. ARIMA Modelleri4. ARCH Modelleri5. Merkez Bankası Müdahaleleri

As exchange rates themselves and their volatilities indicate toeconomical stability of a country, implemented exchange rate regimes areextremely important for economies. In Turkish case, under the floatingexchange rate regime, implemented since 2001, Central Bank of Turkeyintervenes foreign exchange markets only in the case of excess volatility. Themain reason for this situation is that volatility is considered to be a risk andthreat against the economic stability. On the other hand, Central Bank ofTurkey does not have a statement describing what level should be consideredas excess.In this context, the main aim of this study is to establish a model forexchange rate volatility. Recently volatility models have become one of themost frequently discussed issues. This is mainly due to correct the falseassumption of constant volatility which commonly used in previous studiesalthough it is usually not. Among all volatility models, ARCH models are themostly used ones that can model the variance with the maximum likelihoodmethod and analyse parameters with capturing the changing variance.In this study, volatility of USD sell rate is modelled with the help ofhighly correlated and lagged currency data. Moreover, while reaching to thebest fitting final model (Autoregressive Conditional Heteroscedasticty models),this study tests also many other models including the classical ones assumingconstant volatility. After capturing it, study ends with the evaluation of theCentral Bank interventions which is performed in the light of the finalizedmodel. Keywords:1. Foreign Exchange2. Volatility3. ARIMA Models4. ARCH Models5. Central Bank Interventions