Kazan Tatarları`nın siyasî konum ve yönelişleri (1905-1916)

Abstract

?Kazan Tatarları'nın Siyasî Konum ve Yönelişleri (1905?1916)? konulu çalışmamızda Rusya İmparatorluğunun devrimci hareketlerle sarsıldığı bir dönemde Kazan Tatarları'nın siyasî alandaki faaliyetleri ele alınmıştır. Bu kapsamda birinci bölümde Kazan, Ufa ve Orenburg gibi İdil-Ural bölgesinin üç önemli şehrinde Kazan Tatarları'nın siyasi toplantıları, Rusya Müslümanları İttifak adıyla bir siyasi parti kurulmasına doğru giden süreçte bu çalışmaların etkileri, Rusya Müslümanlarının genel kurultayları, parti merkez idare heyetinin oluşturulması ve siyasi partinin resmiyet kazanmasını engelleyen sebepler ortaya koyulmuştur. Kazan Tatarları'nın siyasi parti vasıtası ile imparatorluğun hür ve eşit tebaası olmak hedefine yürüyüşü karşısında Orenburg Mahkeme-i Şeriyesi'nin siyasi süreçlere müdahale etme girişimleri incelenmiştir.İkinci bölümde Rusya'da Meşrutiyete geçiş süreci olan Devlet Duması'nın çalışmalarını sürdürdüğü 1906?1916 yılları arasında Meclsite oluşturulan Müslüman Fraksiyonu ve bu fraksiyonun Rusya Müslümanları adına gündeme getirdiği talepler incelenmiştir.Üçüncü bölümde Tatar toplumunun muhafazakâr kesimlerini oluşturan Kadimciler ve Veysîler'in dönemin siyasî gelişmelerine bakış açıları ve Rusya Müslümanları İttifakı ile ilişkileri incelenmiştir.Tatar Sosyalist devrimciler ve sosyal demokratların örgütlenme süreçleri ve ortaya koydukları talepler, diğer Tatar siyasi grupları ile ilişkileri dördüncü bölümünde ele alınmıştır.Kazan Tatarları'nın başta Rusya Müslümanları İttifakı olmak üzere içinde yer aldıkları siyasi ve kültürel grupların sahip oldukları anlayışların ve ortaya koydukarı faaliyetlerin Çarlık hükümeti tarafından panislamizm ve pantürkizm olarak değerlendirilmesi hakkında yapılan inceleme beşinci bölümü oluşturmaktadır.

In our study with subject of ?Political Position and tendencies of Kazan Tatars (1905?1916)?, the political activities of Kazan Tatars during the shattering of Russian Empire with revolutionary movements. In this context, first part includes the political meetings of Kazan Tatars in Kazan, Ufa and Orenburg which are 3 important cities of Volga?Ural region, the effects of these studies on the way to the establishment of a political party named Party of the Russian Muslims, the general congresses of Russian Muslims and the reasons preventing the establishment of central administration committee and the political party becoming legal. The interference attempts of Orenburg Ecclesiastical Administration on political processes Kazan Tatars to be free and equal citizens of the empire through the establishment of a political party, were examined.In the second part, the Muslim fraction created in the council between 1906 and 1916 while State Duma which is a transition process to constitutional monarchy in Russia proceed its studies and the demands they mentioned in the name of Russian Muslims were examinedIn the third part, the religious fractions of the Tatar community, Kadimciler and Veysiler?s point of view towards the political developments of the period and their relations with Party of the Russian Muslims.The organization processes of Tatar social democrats and socialist revolutionists, their demands and their relations with other tatar political groups were examined in part four. Examination about the evaluation of Tsarizm government regarding the understanding and activities of the political and cultural groups, especially Party of the Russian Muslims, being pan Islamism and pan Turkism, constitutes the fifth part.