Akademisyenlerde stres kaynakları, stres durumunda ve stresle başa çıkmada gösterilen davranışların ilişkisi -Yakın Doğu Üniversitesi örneği-

Abstract

ÖZETTOMRUK, Zeynep. `Akademisyenlerde Stres Kaynakları, Stres Durumunda ve Stresle Başa Çıkmada Gösterilen Davranışların İlişkisi -Yakın Doğu Üniversitesi Örneği-`, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2014.Bu çalışmanın temel amacı, akademisyenlerin stres kaynaklarının araştırılması, tanıtılması ve farklı düzeydeki akademik kariyer yapanların stres kaynakları açısından incelenip ve stresle nasıl başa çıktıklarının belirlenmesidir. Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm stresin tanımı, stresin belirtileri, bireysel, örgütsel ve çevresel stres faktörleri ile akademik yaşamda karşılaşılan sorunlar anlatılmış olup; ikinci bölümde stres yönetiminin ne olduğu, bireysel ve örgütsel stres yönetimi, DKBY modelinin açıklandığı literatür kısmından oluşmaktadır. Üçüncü bölümde ise akademisyenlerin stres kaynakları ve stresle başa çıkma yollarını belirlemeye yönelik bir araştırma yer almaktadır.Araştırmanın amacı doğrultusunda, dört bölümden oluşan bir anket formu hazırlanmıştır. Anketin birinci bölümünde katılımcıların demografik özelliklerini belirlemeye yönelik sorular bulunmaktadır. İkinci bölümde katılımcıların örgütsel stres kaynaklarını ölçen 27 likert ölçekli madde vardır. Üçüncü bölümde yer alan 24 likert ölçekli madde ile katılımcıların stresle başa çıkma yöntemleri ölçülmüştür. Son bölümde ise ankete katılan kişilerin `Stres Durumunda Gösterilen Davranışlarını` ölçen 12 likert ölçekli madde yer almaktadır.Araştırmaya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan Yakın Doğu Üniversitesi'nde bulunan akademisyenlerden 120 kişi katılmıştır. Uygulanan anket yoluyla elde edilen verilerin analizi SPSS 20.0 programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Anket sonuçları değerlendirirken ilk olarak çalışmada kullanılan ölçeğin geçerliliği - güvenirliliği için Cronbach Alpha () testi kullanılmıştır. `Bağımsız Örneklem t Testi` ,`ANOVA Testi`, `Regresyon` ve `Ki-Kare İlişki Analizi ` kullanılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, istatistiksel bir fark olmasa da öğretim elemanlarının stres düzeylerinin orta ve orta üstü düzeyde olduğunu, stres kaynakları ve stres düzeylerinde demografik özelliklere bakıldığında kadınların, evlilerin, 36-45 yaş aralığındakilerin, araştırma görevlisi doktor olanların, 1-5 yıl arası kıdeme sahip olanların ve teknik bölümlerde çalışanların daha çok stres yaşadığı sonucuna varılmıştır. Stres durumunda gösterilen davranış boyutunda ele alındığında en çok işten kaçma ve iş birliği eksikliğini her boyutta gösterdiğini; başa çıkma da unutma ve stresin paylaşılmasını kullandıkları tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: 1.Stres2. Akademisyen3. Stres Kaynakları4. Örgüt5. Stresle başa çıkma

ABSTRACTTOMRUK, Zeynep. `Sources of Stress, Relationship of Behaviors During Stress and Handling It For Academicians -the Case of Near East University-`, Master Thesis, Ankara, 2014.The main aim of this study is researching and introducing stress sources of academicians and examining the ones who are having an academic career and specifying how they are coping with stress.The study consists of three main parts. In the first part definition of stress, symptoms of stress, individual, organizational and environmental factors of stress and problems faced in academic life are narrated; the second part consists of what the stress management is, individual and organizational stress management and the literature part in which (Change, Accept, Never Mind, Manage the Lifestyle) model is defined. In the third part, a study aimed for defining stress sources of the academicians and their ways of coping with stress take place.In line with the research, a four parted questionnaire form is prepared. In the first part of the questionnaire, there are questions aimed at defining demographical specifications of the participants. In the second part, there are 27 likert scale items that quantify the participants' organizational stress sources. In the third part, the participants' techniques of coping with stress are quantified with 24 likert scale item. In the last part, there are 12 likert scale item that quantify the participants' `Behaviors that come out in the Event of Stress`.120 academicians of Near East University in Turkish Republic of Northern Cyprus are participated in the research. The analysis of the data that are obtained via the questionnaire is evaluated using SPSS 20.0 program. First of all, for the validity – reliability of the study, Cronbach Alpha () test is used. `Independent Sample Test`, `ANOVA Test`, `Regression` and `Analysis of the Relationship Chi Square` are also used.The findings that are obtained at the end of the study show that statistically no difference, stress level is middle and upper middle. When demographic characteristics was concluded that women, married, 36 to 45 age range olds, a research assistant who is a doctorate, those with -5 years of seniority and workers in the technical section have more stress. Considering that behaviors that come out in the event of stress showed most of absenteeism and lack of cooperation of all sizes and they used the forget and sharing of stress in the coping with stress.Keywords: 1. Stress2. Academician3. Stres Sources4. Organization5. Coping with stress