Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında özel hayatın gizliliği ve korunması

Abstract

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), özel hayatın gizliliği ve korunmasını düzenleyen Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) 8. maddesinin kapsamını içtihatlarla belirlemiştir. AHİM dinamik ve gelişen yorum yöntemiyle, birçok hukuksal menfaat ve kavramı özel hayatın gizliliği ve korunması kapsamında değerlendirmektedir. Benzer şekilde Türk Anayasa Mahkemesi (AYM) de AİHM kararlarına atıf yapmak suretiyle yeni bir müessese olan bireysel başvuru yolunda özel hayatın gizliliği ve korunması kapsamında içtihatlarını şekillendirmeye çalışmaktadır. Oluşturulmaya çalışılan içtihatları sistemli bir şekilde ifade etmeye çalışan bu tez beş başlıktan oluşmaktadır. Özel hayatın gizliliği ve korunmasına yönelik genel değerlendirmelerin yer aldığı birinci başlıktan sonra kişinin özel hayatı, aile hayatı, konut dokunulmazlığı ve haberleşme hürriyeti dört farklı başlık halinde AİHM ve AYM kararlarıyla izah edilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda AYM'nin vermiş olduğu iptal/itiraz ve bireysel başvuru kararlarıyla özel hayatın gizliliği ve korunmasına ilişkin ülkemiz mevzuat hükümlerinin uygulamadaki görünüşlerine, varsa eksikliklerine ve bunlara ilişkin çözüm yollarına yer verilmiştir.

European Court of Human Rights (ECHR) has determined the scope of Article 8 of the European Convention of Human Rights (ECHR), which regulates the privacy and protection of private life by the case law. By the dynamic and evolving interpretation method, ECHR evaluates many legal benefit and concept in the scope of the privacy and protection of private. Similarly, Turkish Constitutional Court (TCC) also works to shape its case laws in the way of individual application which is a new institution under the scope of the privacy and protection of private life by making reference to the ECHR decisions. This thesis, which is studied to express the constituted case laws in a systematic way, consists of five titles. After the first title that includes the general evaluations about the privacy and protection of private life, person's private life, family life, immunity of residence and freedom of communication has tried to be explained in four different title by ECHR and TCC decisions. Accordingly, it has included the decision of cancellation/objection and individual application, and the practical aspect of the legislative provisions about the privacy and protection of private life in our country, their deficiencies if there are and solutions relating to those.