Düsturname-i Enveri`nin transkripti ve Türk kültür tarihi bakımından değerlendirilmesi (XVIII. kitap-Aydınoğulları)

Abstract

XV. yüzyıl Osmanlı müverrihlerinden Enveri, 22 kitap olarak meydana getirdiği eseri Düsturname'yi, 1465 yılında tamamlayarak Fatih Sultan Mehmed'in veziriazamı Mahmud Paşa'ya ithaf etmiştir. Bu çalışmanın konusu ise 18. kitap (bab) olup, bu bölüm Aydınoğulları Beyliği'nin ilk yıllarına dair bilgiler içermekle birlikte genel itibariyle Gazi Umur Paşa'nın gaza ve faaliyetlerini ele almaktadır. Söz konusu bölüm aynı zamanda eserin büyük bir kısmını ihtiva etmektedir. Bu çalışmanın temeli olan ve çalışmanın özgün yönlerinden birini oluşturan 18. kitabın transktripti, ilk kez çalışma konusu yapılmıştır. Bunun yanı sıra söz konusu eser, Türk kültür tarihi açısından ilk kez değerlendirilmiştir. Bu cümleden hareketle Türk kültürü içerisinde yer alan sosyal gelenekler, askeri gelenekler, hükümdarlık ve saray gelenekleri, dini hayat ile ilgili gelenekler ve söz konusu bu geleneklerin, Türk tarihinin bütünlüğü ve Türk kültürünün devamlılığı kapsamında ele alınması bu çalışmanın amaç, kapsam ve mahiyetini oluşturmaktadır.

In 1465, one of the 15th Century Ottoman historians Enveri dedicated his work `Düsturname`, which is consisted by 22 books, to Mahmud Pasha who was grand vizier of Fatih Sultan Mehmed. The content of this study is the 18th book of Düsturname which includes information about early years of emirate of Aydınoghlu and wars and activities of Gazi Umur Pasha. Also, the 18th book comprises the biggest part of `Düsturname`. The transcript of 18th book as the fundament and original side of this study is the first time used as a research subject. In addition, Düsturname first time is examined from the perspective of the history of Turkish culture and social life. Related to this purpose, social traditions, military traditions, reign and royalty traditions, religious traditions and examining of these traditions in the content of integrity of Turkish history and continuity of Turkish culture constitute the content and method of the study.