Osmanlı devleti`nden günümüze vergilendirme yetkisinin dönüşümü

Abstract

Vergilendirme yetkisi devletin egemenlik gücünün en önemli göstergelerinden biridir. Devlet anlayışında, yapısında ve hukuk sisteminde ortaya çıkan farklılıklar yetkinin kullanılmasında da kendini göstermektedir. Osmanlı Devleti'nde vergilendirme yetkisi tarihsel süreçte şekillenmiştir. Şer'i hükümlerin birincil hukuk kaynağı olduğu Osmanlı Devleti'nde vergilendirme yetkisi de asli olarak bu kurallara göre kullanılmıştır. Zaman içerisinde devletin dönüşümü yetkinin kullanılmasında da farklı aktörleri ortaya çıkarmıştır. Dünyada yaşanan gelişmelerle 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde yenilikler yapılmaya başlanmıştır. Yapılan düzenlemelerde vergilendirme yetkisini de yerini alarak demokrasi anlayışına uygun gelişmeler yaşanmıştır. Yasama organı vergilendirme yetkisinin kullanılmasına dahil olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nde ise kurulduğu günden bu yana yetkinin kullanımı anayasal düzenlemelerle yasama organına ait olmuştur. Ancak tarihi sürece baktığımızda zaman zaman farklı uygulamalara başvurulduğu, vergilendirme yetkisinin kullanımında ekonomik ve siyasi durumların etkisiyle bu süreçte yer alan aktörlerin rollerinin değişim içerisinde olduğu dikkati çekmektedir. Bu çalışmada Osmanlı Devleti'nden günümüze geçen süreçte vergilendirme yetkisinin nasıl bir farklılaşma içerisine girdiği araştırılacaktır. Anahtar Kelimeler :Vergilendirme Yetkisi, Osmanlı Devleti, Vergileme, Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlı Vergi Tarihi, Vergi Tarihi

The taxing power is one of the most important indicators of the state's sovereign power. Differences take place in approach, structure and the legal system of the state also manifest themselves in the use of taxing power. It has been shaped in the Ottoman Empire over time. The taxing power in the Ottoman State, where the Shari'i provisions are the primary legal source, has also been used mainly according to these rules.Over time, the transformation of the state has revealed different actors in the use of the authority. Innovations in the Ottoman Empire began to take place in the 19th century along with developments in the world. Taxing power was also included in the regulations, and developments were made in accordance with democracy approach in this area. The legislative branch has been involved in theuse oft his power.Since theday it was established in the Republic of Turkey, the use of theauthority has been made by the legislative branch with constitutional regulations. However, when we look at the historical process, it is noteworthy that different applications are applied and that the use of taxation authority is under the influence of economic and political situations and the actors are in change. In this study, it will be analyzed how the taxing power entered the Ottoman Empire through the day-to-day process. Key Words:Taxing Power, Ottoman Empire, Republic of Turkey, Ottoman Tax History, Tax History