Amerika Birleşik Devletleri dış politikasında çevreleme siyaseti: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ve Çin Halk Cumhuriyeti örnekleri

Abstract

Çevreleme politikasıyla etki sahasını genişletme amacı güden bir ülkenin, genel bir savaşa neden olmadan belirli sınırlar içerisinde tutulması hedeflenmektedir. Bu açıdan Soğuk Savaş süresince ABD tarafından Sovyetler Birliği'ne karşı birçok farklı dış politika aracının uyum içerisinde kullanılması suretiyle uygulanan bu politika aradan geçen uzun süreye rağmen başlangıçta öngörülen sonuçları doğurması bakımından dış politika stratejileri arasında dikkat çekici bir örnektir. Bugün ekonomik ve askeri gücünü arttıran Çin'in etki sahasını genişletme arzusu ve ABD merkezli dünya sistemini zorlayan tutumu, ABD'nin Çin'e yönelik politika arayışlarını hızlandırmaktadır. Yeniden dengeleme politikaları ile stratejik vizyonunu Asya-Pasifik'e kaydıran ABD ile 21'inci yüzyılın ilk 20 senesini `stratejik fırsat dönemi` olarak isimlendirerek, askeri modernleşme çabalarına ivme katan Çin arasındaki çekişme tırmanma eğilimi göstermektedir. Bu kapsamda ABD Dışişleri eski Bakanı Hillary Rodham Clinton'un Soğuk Savaş esnasında Sovyetler'e karşı kurulan ilişkiler ağının bir benzerinin Asya-Pasifik'te de tesis edilmesi çağrısı önemli görülmektedir. Bu nedenle ABD'nin Sovyetler Birliği'ne yönelik çevreleme politikasından edindiği tecrübeler dikkate alınarak, bir başka dev, Çin'le mücadelesinde yaşanabilecek gelişmeler hakkında birtakım öngörülerde bulunulabileceği değerlendirilmektedir.

Containment policy is an attempt to keep another country's power within certain limits, which aims to expand its sphere of influence, without causing a general war. In this regard, the US had applied containment policy against the USSR through the Cold War period by using different types of policy tools in harmony and produced the results that had been forecasted at the beginning of the Cold War. Therefore, containment policy is a conspicuous example among foreign policy strategies. Nowadays, China, increasing her economic and military strength, has a will to expand her reach and put pressure on the US-based world system. Hence, this attitude accelerates the US in order to look for new policy approaches against China. The US has shifted its strategic vision towards Asia-Pasific with re-balancing policies. On the other hand, China self-conceptualized the first twenty years of the 21st century as `period of strategic opportunity` and has added momentum to her military modernization efforts. Therefore, rivalry between China and the US has a tendency to escalate. In this context, the call of the former US Secretary of State Hillary Rodham Clinton, to establish a similar network of relations in Asia-Pacific with those established against the Soviets during the Cold War, is considerable. Hence, taking into account of the US experiences from the containment policy against the Soviet Union in Cold War, it is evaluated that some predictions can be made on possible outcomes of struggle of the US with China, another giant.