An analysis of translation strategies and loss&gain in the translation of songs in Walt Disney animated musical movies into Turkish

Abstract

Çeviri, insanlık için önemlidir. Pek çok kitap, dergi, bilimsel araştırma vb. tercüme edilmiş ve edilmeye devam edecektir. Çevirmenler için, şarkı çevirisi yeni bir alandır ve daha çok araştırma yapılması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, Skopos Teorisi çerçevesinde, Walt Disney Animasyon Muzikal filmlerindeki şarkıların Türkçeye çevirisinde kullanılan çeviri stratejilerini analiz etmek ve `Çeviri` startejisinin ne derece mümkün olduğunu anlamaktır. Çalışma ayrıca bu filmlerde görülen kayıp ve kazanımlara da ışık tutacaktır. Kullanılan filmler; `Prenses ve Kurbağa` (2009), `Karmakarışık` (2010), `Karlar Ülkesi` (2013) ve `Moana` (2016) dır. Walt Disney'in yayınlanan son dört müzikal animasyon filmi oldukları için bu filmler seçilmiştir. Ayrıca, bu filmler çok bilinen filmlerdir ve diğer bir sebep ise, bu filmlerdeki tüm şarkılar Selim Atakan tarafından çevrilmiştir. Her filmden iki şarkı rastgele seçilmiştir. Çalışma, Peter Low'ın (2005) şarkı çevirisi stratejilerine odaklanır. Bunlar; `Çeviri`, `Uyarlama` ve `Değiştirme` dir. Çalışma, açıklayıcı nitel ve nicel araştırma üzerine kurulmuştur. Ayrıca, Selim Atakan ile şarkı çevirileri üzerine bir röportaj da eklenmiştir. Çalışmanın sonucu, inanılanın aksine, en çok kullanılan çeviri stratejisinin `Çeviri` olduğunu göstermiştir. İkincisi `Uyarlama` ve sonuncusu `Değiştirme` dir. Kayıp ve kazanç süreci için, Bassnett'in belirttiği gibi kayıp kaçınılmaz olduğundan; kazanımlardan daha fazla kayıplar vardır.

Translation is very important for humanity. Many books, magazines, scientific research, among others, have been translated and are also continuing to be translated. Moreover, song translation is a new field for translators and more research needs to be done. The aim of the study is to analyze translation strategies and to understand to what extent using the strategy of `Translation` is possible for songs in Walt Disney Animated Musical Movies into Turkish within the framework of Skopos Theory. It also sheds some light on losses and gains which are applied to these songs. The movies are `The Princess and the Frog` (2009), `Tangled` (2010), `Frozen` (2013) and `Moana` (2016). These movies have been selected because they are the four most recently released musical animated movies from Walt Disney. In addition, they are well-known animated movies, and another reason is all songs in these movies were translated by Selim Atakan. From each movie, two songs were selected randomly. The study focuses on translation strategies based on those of Peter Low (2005): `Translation`, `Adaptation` and `Replacement`. The study is a descriptive qualitative and quantitative research. An interview with Selim Atakan has also been added. The result of the study has shown that, contrary to general belief, the most frequently used translation strategy is `Translation`. The second is `Adaptation` and the least used is `Replacement`. For the loss and gain process, Bassnett states that losses are inevitable; therefore, there are more losses than gains.