Serbest zaman ve rekreasyonun mutluluk ile ilişkisi

Abstract

Rekreasyon genellikle sıradan boş zaman aktivitesinden ayrıştırılmadan ve bireyi 'mutlu' ettiği varsayımının hangi şartlar altında sağlandığı bilinmeden araştırılmaktadır. Rekreasyon yalnızca boş zamanda değil, serbest zamanda da gerçekleştirilebilmektedir. Serbest zaman, boş zaman, rekreasyon ve mutluluk olgularının ölçülebilir özelliklerini sayısallaştıran bir çalışma bulunmamaktadır. `Serbest zaman, rekreasyon ve mutluluk nasıl tespit edilebilir?`, `Serbest zaman ve rekreasyon ile mutluluk arasında ilişki var mıdır?`, `Genel mutluluk düzeyleri ile bireyi mutlu eden rekreasyonun sınıf, zaman ve yenilenme özellikleri arasında ilişki var mıdır?` sorularını yanıtlamak üzere; Yenilenme Ölçeği (Yıldız, 2014) ve Mutluluk Ölçeği (Demirci, 2017) içeren Rekreasyon Soru Formu, Google Formlar vasıtasıyla çalışan ve internet erişimi olan bireylere uygulanmıştır. Veri analizi 998 geçerli anket üzerinden yapılmıştır. Mutluluk Ölçek verileri normal dağılıma uygun bulunmuştur. Cronbach Alpha katsayıları Mutluluk Ölçeği için 0.890 ve Yenilenme Ölçeği için 0.676 olarak hesaplanmıştır. Hipotez testleri için; t testi ve ANOVA (varyans analizi) Levene's testi ile, Sheffe, Welch ve Tamhane's T2 testleri, Ki-Kare ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Rekreasyon sıklık ya da süre kategorilerinin serbest zaman ortalamaları arasında anlamlı bir fark olmadığı (p>.05); yenilenme ölçek puanlarının mutluluk ölçek puanları ile pozitif yönde orta düzeyde ilişkili olduğu (r=0.387; p<.05); serbest zamanın saat cinsinden miktarı ile mutluluk arasında anlamlı ilişki olmadığı (r=0.002; p>.5) görülmüştür. Mutlu eden rekreasyonu birden fazla amaçla; açık-kapalı alanda, ücretli-ücretsiz, aktif-pasif, yalnız ya da başkalarıyla gerçekleştirmenin mutluluk ölçek puanlarında anlamlı fark yarattığı (p<.05) bulguları elde edilmiştir. Ayrıca yüksek ilgilenim düzeylerine sahip bireylerin daha yüksek mutluluk ölçek puanlarına sahip olduğu (p<.05) görülmüştür. Rekreasyonun zamanına ilişkin analizler, rekreasyonun süresinin ve sıklığının mutluluk ölçek puanlarında anlamlı bir fark yarattığını (p<.05) göstermiştir. Rekreasyonun nispeten uzun süreyle, sadece belli bir mevsim değil dört mevsim, sadece hafta içi ya da hafta sonu değil tüm hafta boyunca gerçekleştirilmesi ile mutluluk ölçek puanları arasında anlamlı fark olduğu (p<.05) sonucu elde edilmiştir. Sonbahar ve kış ayları mutluluk ölçek puanlarında anlamlı bir fark yaratmaz (p>.05) iken, ilkbahar ve yaz aylarını tercih eden bireylerin mutluluk ölçek puanlarının etmeyenlere göre daha düşük olduğu (p<.05) görülmüştür. Serbest zaman tespiti için yaklaşık serbest zaman (YSZ) formülünün kullanılabileceği; yenilenme ölçeğinin gerçek rekreasyonu tespit etmek ve sıradan boş zaman aktivitelerinden ayırt etmek için kullanılabileceği sonuçlarına varılmıştır. Bu araştırmanın en önemli sonucu; rekreasyonu gerçekleştirirken daha fazla yenilenmenin daha fazla mutluluk anlamına gelmesidir.

Recreation is often investigated without being separated from ordinary leisure activity and without knowing the conditions in which the person is assumed to be 'happy'. Recreation can also be carried on not only in leisure time but also in free time. There is no study which digitizes the measurable characteristics of free time, leisure time, recreation and happiness. In order to answer `How can free time, recreation and happiness be determined?`, `Is there a relationship among free time, recreation and happiness?`, `Is there a relationship between the general happiness levels and class, time and re-creation characteristics of the recreation that makes the individual happy?`; the Recreation Questionnaire, including Re-creation Scale (Yıldız, 2014) and Happiness Scale (Demirci, 2017) was applied to individuals who has a job and internet access, via Google Forms. Data analysis was performed on 998 valid questionnaires. Happiness Scale data were found suitable for normal distribution. The Cronbach Alpha coefficients were determined as 0.890 for Happiness Scale; and 0.676 for Re-creation Scale. For hypothesis testing; t test and ANOVA (variance analysis) with Levene's test; Sheffe, Welch and Tamhane's T2 tests, Chi-Square and correlation analysis were used. There was no significant difference between recreation frequency or duration categories (p>.05). Re-creation scale scores were positively correlated with happiness scale scores (r=0.387; p<.05). There is no significant correlation between free time amount in hours and happiness (r=0.002; p>.05). It was found that performing happiness recreation for more than one purpose; indoor-outdoor, free-paid, active-passive, alone or with others made a significant difference in happiness scale scores (p<.05). In addition, it was seen that individuals with high levels of involvement had higher happiness scale scores (p<.05). The analysis concerning the time of recreation showed that the duration or frequency of recreation did make a significant difference in happiness scale scores (p<.05). It has been concluded that realizing recreation for a relatively long period of time, not only during a certain season but throughout the year, not only during the week days or weekend but throughout the week, makes significant difference between happiness scale scores (p<.05). While autumn and winter months did not make a significant difference in happiness scale scores (p>.05), happiness scale scores of individuals who preferred spring and summer months were lower than those who did not (p<.05). It is concluded that approximate free time (AFT) formula can be used for free time determination; Re-creation Scale can be used to detect real re-creation and differentiate it from ordinary leisure activity. The most important conclusion of this research is; more re-creation during recreation means more happiness.