Bahreyn – Türkiye ilişkileri: Gelişim, günün koşulları ve gelecekteki beklentiler

Abstract

Bu çalışmada, KİK üyelerinin ve Arap ülkelerinin en küçüğü ülkesi olan Bahreyn ve Türkiye arasındaki ilişkiler, Bahreyn'in bağımsız oluşundan günümüze kadarki dönemi içerecek şekilde ele alınacaktır. Çalışmanın temel varsayımı şudur: Türkiye'de 2002 yılında, AKP'nin iktidara gelişiyle, Türkiye Ortadoğu'ya yönelik bir politikayı izlemeye başlamıştır. Bu sebeplerden dolayı, Bahreyn–Türkiye ilişkileri olumlu bir şekilde gelişme göstermiştir. Çalışmamızda, Bahreyn-Türkiye ilişkilerinin, doğasını ve şeklini ele alıp incelerken, yeni bölgesel değişkenler göz önüne alınarak, bu ilişkilerin akıbeti ile ilgili gelişme ve sonuçlar belirlenmeye çalışılmıştır. Bu ilişkileri, daha iyi anlatabilmek için tez çalışması üç bölüme ayrıldı. Tezin birinci bölümünde, Bahreyn Krallığı'nın ve Türkiye Cumhuriyeti'nin dış politikası ve bu politikayı belirleyen unsurlar incelenecektir. İki ülkenin coğrafi konumu, demografik yapısı, ekonomik ve siyasal sistemi hakkında bilgilere yer verilmiştir. İkinci Bölümde ise, ikili ilişkilerin tarihsel gelişiminin, hükümetler arasındaki ikili antlaşmaların, görüşmelerin ve işbirliğinin boyutları incelenmiştir. Üçüncü bölümde, Bahreyn-Türkiye ilişkilerine etki eden unsurlar anlaşılmaya çalışılmıştır. Sözde unsurları, Bahreyn dış politikasının önceliklerine dayanarak birkaç başlık altında irdelemek mümkündür. Uluslararası unsur olarak, Amerikan hegemonyası, ABD- Bahreyn güvenlik ilişkisi, Türkiye-Bahreyn ilişkisine etki eden faktördür. Bölgesel olarak, ikili ilişkiler, İran'ın, Bahreyn'e karşı politikaları, Suudi Arabistan'ın politikaları ve Katar kriz'inin etkileri görülmektedir. Çalışmada, kaynak olarak Arapça, Türkçe ve İngilizce yazılı kitap, makale ve gazetelerden faydalanılmıştır. Türkiye ve Bahreyn hükümet kurumlarının resmi açıklamaları, her ülke devlet başkanının, dışişleri bakanlarının ve diğer yetkililerinin açıklamaları incelenmiştir. Kurumsal web sayfalardan bilgi ve veriler toplanmıştır. Bunun yanı sıra, Bahreyn Ankara Büyükelçiliğinin raporlarından da istifade edilmiştir.

Turkish foreign policy towards the Middle East has changed since AKP ascended to power. More attention was given to Middle East Arab countries including the Gulf Cooperation Council (GCC) states, that made Turkey a `strategic partner` in economic, political and security matters after signing a Memorandum of Understanding between the two parties in 2008. As a result, the relation between The Republic of Turkey and the Kingdom of Bahrain has developed positively. This thesis aims to study the evolution of the bilateral relations between the Republic of Turkey and the Kingdom of Bahrain and analyse the factors that would affect the future of the relations between the two states. The Thesis is divided into three chapters. The first chapter discussed the foreign policy determinants of Turkey and Bahrain. The second chapter covered the historical development of bilateral relations and areas of cooperation between two states. In the third chapter, factors that influence the relations between Bahrain and Turkey were analysed. The thesis concluded that the relations between the two states are affected by International and regional developments: American hegemony and American - Bahraini security relations at the international level, and the policies of the Kingdom of Saudia Arabia, Iran and Qatar on the regional level.