Dada hareketinin felsefesi ve Ready-made`in resim sanatına yansımaları

Abstract

Varlık aleminden ayrı biçimde insanın şahsi aleminde kendini ifade edebileceği hazır bir lisanı yoktur. İnsanın iç alemi kendi ifade biçimini kendi oluşturmak zorundadır. İşte bu manada her türlü anlatma biçiminin koşulu aykırı felsefeyle de ortaya çıkmaktadır. Dadaizm de sanat kuralları dışındaki kuralsız biçimler dünyasıdır.Dada hareketinin felsefesi ise kuralsızlıktan hareket eden kuralları değiştirme ya da sonradan düzenleme çabasıdır. Dadaizm anlamları temelden kaldırmaktır. Sanatçıyı aykırılığa iten faktör ise endüstrileşmeyle ortaya çıkan bilimsel, teknik, düşünsel alanda gelişimlerin süratli görüldüğü bir dönemdir. Bu temalardaki hızlı gelişim dada felsefesinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır.Dadaizm de sanat tarihi akışı içinde görsel, plastik bağlamda ele alınarak, simge, hazır nesne olguları, ifadeci ve imgesel ilişkiler bütünlük içerisinde irdelenmiştir. Çalışmada sanatta dada kavramının içerisindeki kurallara tepkinin neden ve nasıl oluştuğu ve sanatçıların bu yansıtma biçimini nasıl ele aldığı irdelenmeye çalışılmıştır. Sanatçının Dadaizm ile özünü, bireyi, felsefeyi yani yaşamın bütününü sorgulaması ve anlama gayretinin sebepleri sonuçları üzerinde durulmuştur.Bu çalışmada dada hareketinin felsefesi içerisinde aykırılıkları, sanatçıları, eserleri esas alınmıştır. Bu amaçla Dadaizm in gelişen ve değişen düşünce kaygıları amaçlanmıştır.Aykırı oluşumlar kavramın gelişimi gerçek kimliğini kazanan modern felsefenin değişimine paralel olarak yansıtılmıştır. Bu doğrultuda dada hareketinin başlama nedenleri tarihsel olarak irdelenmiştir.Yıkımların ardından bireyi isyana ve yenilikçiliğe götüren nedenin, ruhsal çöküntüden kurtulma isteği ve emperyalist anlayışa başkaldırış olduğu belirlenmiştir.Genel geçer kurallardan sıyrılıp yepyeni pencere açmaya çalışan sanatçı tarafından, imgelerin yüklendiği yeni anlamlar ve geçmişten uzak düşünsel ve ruhsal anlamlar yeniden ortaya konmuştur.Anahtar Kelimeler: Sanat, Dadaizm, Felsefe, Aykırılık, Protesto

ABSTRACTApart from the realm of being, there is no ready language in which one can express himself in the personal realm. The inner world of man has to form his own expression. In this sense, the condition of all forms of expression emerges with contradictory philosophy. Dadaism is a world of unregulated forms outside the rules of art.The philosophy of the Dada movement is the attempt to change the rules that move from the rules or to edit them afterwards. Dadaism is to remove meanings from the foundation. The factor that pushes the artist to contradiction is a period in which the developments in the scientific, technical and intellectual fields emerged by industrialization are seen rapidly. The rapid development of these themes has played an important role in the development of dada philosophy.Dadaism has been examined in visual, plastic context in the course of art history and symbol, ready-made object phenomena, expressionist and imaginary relations have been examined in integrity. In this study, it is tried to examine why and how the reaction to the rules in the concept of dada in art and how artists treat this reflection form. With Dadaism, the artist's questioning the essence, the individual, the philosophy, the whole of life, and the reasons for the endeavor of understanding are discussed.In this study, the contradictions, artists and works of the Dada movement were taken as basis. To this end, Dadaism s developing and changing thinking concerns are aimed.The contradictory formations are reflected in parallel with the change of the modern philosophy, which gains the true identity of the development of the concept. In this respect, the reasons for the beginning of dada movement have been examined historically.After the destruction, the reason that led the individual to rebellion and innovation was determined to be the desire to get rid of the psychological collapse and to revolt against the imperialist understanding.The artist, who strives from the general rules and tries to open a new window, reveals the new meanings that the images are loaded and the intellectual and spiritual meanings far from the past.Keywords: Art, Dadaism, Philosophy, Contradiction, Protest