Marcel Ducamp sonrası nesne kullanımı: Şeffaflık

Abstract

Bu tezin temel amacı Marcel Duchamp'ın Büyük Cam eseri yapıtlar bütünü içerisinde süreli bir yapı olarak şeffaflık bağlamında oluşumu değerlendirmektir.Sanatçılar her türlü malzemeye kapılarını açarak farklı kullanım alanlarının sanatta yer edinmesine ve yeni olanakların çıkmasında yardımcı olmuşlardır. Duchamp geleneksel sanat anlayışının çok önemli bir kırılma noktası olmuştur. Bu bağlamda Duchamp görsel algıya dayalı estetik beğeniyi terk etmiş ve farklı imgelerle birlikte retinal algının dışına çıkarak ironik bir anlayışla düşünceyi ön plana çıkarmayı amaçlamıştır. Marcel Duchamp'ın günlük yaşam içinde belki de hiç değer vermediğimiz çeşitli nesneleri kullanarak sanat objesine dönüştürmesi sanatsal bir devrime yol açmıştır. Duchamp sanatının farklı dönemlerinde cam malzemesini kullanmıştır.Birinci bölümde, öncelikle nesne-şeffaflık bağlamında değerlendirilmeye alınan tezin başında nesnenin tanımı, sanat tarihi içerisinde dönemsel olarak sanat yapıtlarının üzerinde olan etkisi ve bu süreçte ortaya çıkan akımlar üzerindeki değişimler ile olan ilişkisi, toplum içerisindeki algılanış evreleri etki kaynakları ile birlikte incelenmiştir. Her zaman vazgeçilmez sanatsal bir eylem olan nesnenin sorgulanması, sanat tarihinin çeşitli dönemlerinde farklı şekillerde ele alınmış ve plastik sanatlarda farklı yansımaları olmuştur. Bu bağlamla birlikte kültürel, dinsel, bilimsel, ekonomik, siyasal ve toplumsal olaylarla birlikte sürekli değişen nesne kavramı bu anlayışlarla birlikte, kronolojik bir şekilde açıklanmıştır. İkinci dünya savaşı sonrasında başlayan süreçte ise; dönemlerdeki klasik tanımlamalarının ötesinde geçen nesnenin toplum ile arasındaki bağlantı bir hayli değişim göstermiştir. Sonraki bölümde şeffaflık kavramı ele alınarak tarihsel süreç içerisinde insanlık tarihindeki gelişim ve oluşumunun etkisel yapısı sunulmuş ve kullanım alanlarının etkileyici ve yaygın olduğu görülmüştür. İlk çağlardan günümüze kadar şeffaflık kavramı sanat eserlerinde varlığını sürdürdüğü görülmektedir. Yapılmış olan araştırmalarda şeffaf kavramının nesneler üzerinde geçirdiği evreler, bu süreçteki kullanım alanları açıklanmasının yanı sıra; çağdaş sanat içerisinde şeffaflığın öbür dünyasını konu alan sanatçıların çalışmaları da ele alınarak açıklanmıştır. Ele alınan sanat eserlerindeki şeffaflık kavramı, endüstriyel bağlamda gerekçeleri ile birlikte çözümlenmeye çalışılmıştır. Çözümleme yapılırken ortak malzemeleri veya yöntemleri kullanan sanatçıların yapıtları analiz edilmiştir. Bu süreç içerisinde Nick Veasey nesnelerin iç yüzlerini x-ray cihazı ile elde ederek nesnelerin şeffaflığını fotoğraflamayı başarmıştır. Şeffaflık bize nesnelerin iç dünyalarını gösterir. Duchamp'ta bize Büyük Cam'da iki dünya arasındaki etkileşimi yani Gelin ile Bekâr alanları arasındaki arzuyu şeffaflık aracı ile göstermektedir. Bu amaç çerçevesinde şeffaflık kavramının görseller aracılığıyla daha iyi aktarılması için Nick Veasey, Win Delvoye, Anselm Kiefer, Edoardo Tresoldi, David Maisel ve David Spiggs'in çalışmaları ele alınmıştır. Bu çalışmalarda şeffaf nesne kullanımı ile ilgili yaklaşımları ve farklı anlayışları açıklanmıştır. Özellikle de sanatçıların yapıtlarındaki şeffaf etki irdelenmiştir.Bunu izleyen bölümde nesne bağlamında şeffaflık olgusu göz önünde bulundurularak Marcel Duchamp'ın Büyük Cam eseri zihinsel süreci ile birlikte şeffaflıkla olan ilişkisi değerlendirilmiştir. 20.yy'da önemli bir yere sahip olan Dada sanatçısı Marcel Duchamp'ın hazır nesneleri sanat tarihine kavramsal bir boyut katmıştır. Marcel Duchamp'la birlikte sanatta estetik anlayış sorgulanmıştır. Ve Büyük Cam yapıtı bizleri 20.yy'da tartışmalara götürmüş ve estetiğin sürekli sorgulanmasına tabii kılmıştır. Tam bir gizlilik içinde yürütülen ve ancak ölümünden sonra sergilenen Büyük Cam yapıtının oluşum süreçlerinden başlayarak zihinsel süreci ile birlikte cam üzerinde oluşan şeffaf etkileri ortaya çıkarmak tartışmaya açmak ve nesne bağlamında analiz etmek çalışmamızın temel amacını oluşturmaktadır. Sonlara doğru ise; özellikle Marcel Duchamp'ın Büyük Cam detaylı bir şekilde incelendikten sonra diğer şeffaf yapıtlarındaki estetik anlayışı aktarılmaya çalışılmıştır. Son olarak Marcel Duchamp'ın Dada'da olan etkisinin anlatımı çalışmayı tamamlamıştır.Anahtar Kelimeler: Marcel Ducamp, Nesne, Şeffaflık.

The aim of this study is to evaluate the formation of Marcel Duchamp's Transparent Glass as a permanent structure within the whole works.The artists opened their doors to all kinds of materials and helped different areas of usage to take place in the art and to create new opportunities. Duchamp has been a very significant breaking point of traditional art. In this context, Duchamp abandoned the aesthetic appreciation based on visual perception and aimed to bring the idea to the forefront with an ironic understanding by going beyond the retinal perception with different images. Marcel Duchamp's use of various objects which we perhaps don't give any value in our daily life and Duchamp's transformation them into an art object, have led to an artistic revolution. Duchamp has used glass in different periods of his art.In the first chapter, first of all, the definition of the object, its effect on art works in the history of art periodically and its relationship with the changes in the currents that emerged in this process have been examined together with the sources of influence in the society. The questioning of the object, which is always an indispensable artistic action, has been handled in different ways in various periods of art history and has different reflections in plastic arts.In this context, the concept of an object which is constantly changing with cultural, religious, scientific, economic, political and social events has been explained in a chronological way. In the process that started after the Second World War; the relationship between the object and the society, which goes beyond the classical definitions of the times, has changed considerably.In the second chapter, the concept of transparency is discussed and the effective structure of the development and formation of human history in the historical process is presented and it is seen that the usage areas are impressive and widespread. It is seen that the concept of transparency continues to exist in the works of art from the early ages to the present day. In the researches, the phases of the transparent concept on the objects, besides the usage areas in this process are explained; The works of the artists who are the subject of the other world of transparency in contemporary art are also discussed and explained. The concept of transparency in the works of art has been tried to be analyzed together with its reasons in an industrial context.In the analysis, the works of artists using common materials or methods were analyzed. In the process, Nick Veasey succeeded in capturing the inner faces of the objects with the x-ray device and photographing the transparency of the objects. Transparency shows us the inner world of objects. In Duchamp, he shows us the interaction between the two worlds in the Great Glass, the desire between the Bride and the Single areas, through the means of transparency. For this purpose, the works of Nick Veasey, Win Delvoye, Anselm Kiefer, Edoardo Tresoldi, David Maisel and David Spiggs are discussed in order to better convey the concept of transparency through visuals. In this study, different approaches and approaches related to the use of transparent objects are explained. In particular, the transparent impact on the works of artists has been examined.In the following chapter, Marcel Duchamp's relationship with transparency as well as the mental process of the Great Glass work has been evaluated considering the fact of transparency in the context of the object. The ready-made objects of Dada artist Marcel Duchamp, who played an important role in the 20th century, added a conceptual dimension to art history. Together with Marcel Duchamp, aesthetic understanding in art was questioned. And the work of the Great Glass took us to discussions in the 20th century and subjected to the constant questioning of aesthetics. The main purpose of our study is to reveal the transparent effects on the glass and to analyze it in the context of the object starting from the formation processes of the Great Glass, which was carried out in complete secrecy and exhibited only after his death. Towards the end; especially after examining Marcel Duchamp's the Great Glass in detail, the aesthetic understanding of his other transparent works was tried to be conveyed. Finally, Marcel Duchamp's effect on Dada has been completed.Keywords: Marcel Duchamp, Objects, Transparency.